Większość ludzi uważa, iż potrzebuje więcej snu, gdy zaczyna odczuwać fizyczne i psychiczne wyczerpanie. W końcu udowodniono, iż spanie od 7 do 9 godzin dziennie może zmniejszyć zmęczenie. Jednak nie zawsze to wystarcza. Przede wszystkim musimy zacząć od stwierdzenia, iż sen i odpoczynek to nie to samo. To wyjaśnienie jest ważne, ponieważ wiele osób myli te pojęcia. Czy wiesz, iż istnieją inne rodzaje wypoczynku?
Chociaż sen jest kluczem do odpoczynku, sam w sobie nie wystarczy, by odzyskać energię i siły witalne. Więcej powiemy poniżej.
Dlaczego odpoczynek jest ważny?
Zanim poznamy różne rodzaje wypoczynku, warto przypomnieć sobie jego znaczenie. Wypoczynek jest jednym z filarów dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. W tym sensie obejmuje on nie tylko zapewnienie optymalnego snu, ale także oderwanie się od pracy, nauki i zajęć rodzinnych, między innymi.
Jego głównym celem jest promowanie równowagi umysłu, ciała i ducha w celu zwiększenia poczucia energii, kreatywności, produktywności, jasności umysłu i ogólnie zdrowia. Wszystko to przekłada się na lepszą kondycję fizyczną, lepsze panowanie nad emocjami i mniejszą skłonność do zapadania na dolegliwości.
Organizm potrzebuje 7 rodzajów odpoczynku
Kiedy pojawia się uczucie wyczerpania, któremu towarzyszy między innymi stres, drażliwość, prokrastynacja, brak motywacji, ważne jest, aby priorytetowo potraktować odpoczynek. I nie chodzi tylko o zapewnienie optymalnego okresu snu, ale także o inne formy relaksu.
Przyjrzyjmy się szczegółowo rodzajom odpoczynku.
1. Odpoczynek fizyczny
Zmęczenie fizyczne jest jednym z najłatwiejszych do rozpoznania. Kończyny są ciężkie, oczy mają tendencję do zamykania się i trudno jest skoncentrować się na większości codziennych zadań.
Jeśli tak jest w twoim przypadku, powinieneś wiedzieć, iż istnieją dwa rodzaje wypoczynku fizycznego: bierny i aktywny. Oczywiście najbardziej znany jest bierny, który obejmuje czynności takie jak spanie i drzemka.
Jak wyjaśniono w publikacji w Nature and Science of Sleep, sen jest czynnikiem dobrego funkcjonowania metabolicznych i bilansu energetycznego. Bierze również udział w regulacji pamięci i emocji. Z kolei wykazano, iż krótkie popołudniowe drzemki poprawiają wydajność poznawczą i czujność do dwóch godzin po ich zażyciu.
A do czego odnosi się aktywny wypoczynek fizyczny? Oto inne czynności, które przyczyniają się do odprężenia organizmu:
- Joga.
- Uważność.
- Rozciąganie.
- Reiki.
Artykuł z Kliniki Mayo podkreśla, iż praktyka tego rodzaju odpoczynku łagodzi fizyczny i psychiczny stres, z jakim organizm walczy na co dzień. Między innymi pomaga regulować częstość akcji serca i oddechu, pobudza krążenie, zmniejsza przewlekły ból, poprawia jakość snu i łagodzi zmęczenie.
2. Odpoczynek psychiczny
Większość ludzi doświadczyła tego uczucia, iż ich głowa zaraz „wybuchnie”. Myśli stają się mętne, trudno się skoncentrować, dominują przytłaczające emocje, takie jak niepokój, udręka, stres i smutek.
W rezultacie trudno jest wykonywać czynności akademickie lub zawodowe; zauważalny jest stan rozdrażnienia, a choćby trudno jest zasnąć w nocy. Co w tym najgorsze? Sen nie wystarczy, aby złagodzić te objawy.
Dlatego tak istotny jest odpoczynek psychiczny. Na czym polega?
Zasadniczo chodzi o odłączenie umysłu od wszystkiego, co ma związek z codziennymi obowiązkami. Wybierz się na spacer na świeżym powietrzu, znajdź cichą przestrzeń, skorzystaj z sesji aromaterapii… lub dowolnej aktywności, która pozwoli Ci zrobić sobie przerwę, aby „przestać myśleć”.
W tym miejscu szczególny nacisk należy położyć na cyfrowy detoks. Jak podano w artykule opublikowanym w Business & Information Systems Engineering, polega to na całkowitym odłączeniu się od urządzeń elektronicznych w celu zapobiegania i łagodzenia skutków technostresu.
Faktem jest, iż stała ekspozycja na technologię jest ściśle związana z następującymi czynnikami:
- Stres
- Uczucie wyczerpania
- Zwiększone ryzyko problemów zdrowotnych
3. Odpoczynek sensoryczny
Obecny styl życia generuje hiperstymulację mózgu z powodu ekspozycji na ekrany, jasne światło, hałas, ruch uliczny, silne zapachy i, ogólnie rzecz biorąc, środowiska o dużym ruchu.
Z biegiem czasu i bez odpowiedniego odpoczynku zaczyna się detonuje drażliwość, unikanie kontaktu fizycznego, dyskomfort wzrokowy, napięcie mięśni, bezsenność i długotrwałe zmęczenie. Dlatego kolejnym rodzajem wypoczynku, którego nie należy zaniedbywać, jest odpoczynek sensoryczny.
Przeczytaj również: Stres – w jaki sposób wpływa na problemy związane z sercem
Bardzo prostym sposobem na wdrożenie go w ciągu dnia jest zamknięcie oczu na kilka minut podczas przerw od aktywności. Zaleca się również praktykowanie technik głębokiego oddychania i medytacji. jeżeli możesz, znajdź ciche miejsce, z dala od jaskrawych świateł.
Oczywiście tutaj również najważniejsze jest odłączenie się od wszelkich urządzeń elektronicznych na kilkanaście minut w ciągu dnia. Również w nocy należy unikać ich używania na godzinę lub dwie przed snem.
Z badań udostępnionych w Healthcare wynika, iż korzystanie z urządzeń elektronicznych przed snem znacząco wpływa na jego jakość. Stres i hiperstymulacja, która powstaje w mózgu, stają się wyzwalaczem długotrwałego zmęczenia.4. Kreatywny odpoczynek
Kreatywny umysł nieustannie pracuje nad rozwiązywaniem problemów i generowaniem nowych pomysłów. Jednak przychodzi czas, kiedy frustracja, wielozadaniowość i stres wpływają na te zdolności twórcze. To własnie wtedy obowiązkowo należy rozważyć zrobienie sobie przerwy twórczej.
Polega ona na oderwaniu się na chwilę od konkretnej sztuki i skupieniu się na innych rzeczach. Słuchanie muzyki, spędzanie dnia na oglądaniu seriali, spędzanie czasu z przyjaciółmi lub ogólnie inne hobby.
Przerwa może trwać godziny, dni, a choćby tygodnie. Ważne jest, aby pozwolić umysłowi naładować się innymi czynnościami, aby odzyskać energię i inspirację.
Dobrym rozwiązaniem jest wykorzystanie czasu w obcowanie z naturą.Badanie opisane w Frontiers in Psychiatry wykazało, iż przebywanie w naturalnym środowisku pobudza ciekawość, zachęca do elastyczności i wyobraźni, odwraca uwagę od pracy i pobudza kreatywne pomysły.
Przeczytaj również: Styl estetyczny: co to jest i jak można go wdrożyć?
5. Odpoczynek emocjonalny
Ciągłe poszukiwanie aprobaty zewnętrznej, przywiązanie do bliskich osób, potrzeba pomocy w rozwiązywaniu problemów innych i ogólnie nadmierna empatia to powody, dla których wielu doświadcza ciągłego wypalenia. Najgorsze jest to, iż kilka osób zdaje sobie z tego sprawę.
Prawda jest taka, iż trzeba zrobić sobie przerwę, żeby popracować nad swoim wnętrzem i rozwinąć samoświadomość. Odpoczynek emocjonalny polega na lepszym poznaniu siebie, wyrażaniu emocji, badaniu i przetwarzaniu obecnych i przeszłych sytuacji życiowych oraz budowaniu lepszej wersji siebie.
Innymi słowy, jest to spędzanie czasu samotnie i przedkładanie własnych potrzeb nad potrzeby innych. Jednym z pierwszych kroków do osiągnięcia tego celu jest nauczenie się odmawiania i porzucenie potrzeby zadowalania innych. Nie należy tego postrzegać jako samolubnego czynu, ale jako fundamentalny krok do wzmocnienia poczucia własnej wartości.
W związku z tym badanie udostępnione przez Cognitive Therapy and Research szczegółowo opisuje czas spędzony w samotności:
- Pomaga w radzeniu sobie ze stresem.
- Zwiększa satysfakcję z życia.
- Wspomaga pozytywne przystosowanie psychologiczne.
6. Przerwa towarzyska
Przerwa społeczna jest związana z przerwą emocjonalną. Polega na zapewnieniu sobie przestrzeni do myślenia o swoich relacjach i o tym, co wnoszą do twojego życia. Innymi słowy, jest to identyfikacja tych przyjaźni, które w jakiś sposób cię wyczerpują lub powodują stagnację, a także tych, które cię wzmacniają i pomagają ci się rozwijać.
Z drugiej strony chodzi o ustalenie priorytetów tego, co naprawdę chcesz robić i odłożenie na bok tych zobowiązań społecznych, z którymi nie czujesz się dobrze lub które nie wynikają z prawdziwego pragnienia. Ponadto sugeruje oderwanie się na jakiś czas od sieci społecznościowych, ponieważ one również wyczerpują i powodują uzależnienie.
Utrzymywanie pozytywnych, autentycznych relacji, w których możesz dzielić się swoimi celami i pragnieniami, to dobry sposób na doładowanie społeczne. Wręcz przeciwnie, lepiej trzymać się z daleka od ludzi, którzy wprowadzają jednie dramatyzm, plotki i negatywność.
7. Duchowy odpoczynek
Jednym z rodzajów odpoczynku, który wielu ludzi ignoruje, jest odpoczynek duchowy. Do czego dokładnie się odnosi? Odpoczynek duchowy polega na poświęceniu czasu w połączenie się z energią, która wykracza poza sferę fizyczną i psychiczną.
Niektórzy nazywają to „uzdrowiskiem dla duszy”. To przestrzeń przebaczenia, uzdrowienia, zwiększenia samoakceptacji i wzmocnienia poczucia własnej wartości.
Badania opublikowane w Frontiers in Psychology podkreślają, iż duchowość wiąże się ze zdrowym stylem życia, a przede wszystkim z lepszym samopoczuciem psychicznym.Niektórzy osiągają ją poprzez praktyki religijne; nie jest to jednak jedyny sposób. Pomocne są również inne zasoby, takie jak medytacja, wolontariat, praktyka jogi lub spędzanie czasu w naturalnym środowisku.
Czy praktykujesz już tego typu odpoczynek?
Podsumowując, odpoczynek obejmuje nawyki, które wykraczają poza sen. Chociaż okres snu jest najważniejszy do odzyskania energii, sam w sobie nie wystarczy.
Dobrym pomysłem jest oderwanie się od codziennych obowiązków i przyjęcie nawyków, które nie tylko sprzyjają odprężeniu ciała i umysłu, ale także zwiększają kreatywność, poczucie własnej wartości i samoświadomość. W każdym razie ważne jest, aby pamiętać, iż wyczerpanie i długotrwałe zmęczenie mogą również wskazywać na problem zdrowotny.
Jeśli nie czujesz poprawy w miarę upływu dni, najlepiej skonsultować się z lekarzem.
