Dla wielu kobiet okres ciąży i macierzyństwa to dobre doświadczenie, jednak każda matka może przeżywać je w inny sposób. Dla niektórych kobiet może być to okres w którym doświadczą smutku, rozczarowania a także trudności w adaptacji do nowej, wymagającej sytuacji. Przyjście na świat dziecka wiąże się z wieloma zmianami w dotychczasowym życiu. Odnalezienie się w roli matki dodatkowo mogą utrudniać oczekiwania społeczne i powszechnie kreowany obraz idealnej matki.
Często u kobiet bezpośrednio po urodzeniu dziecka lub w ciągu kilku dni od porodu pojawia się obniżenie nastroju. Stan taki dotyczy wielu matek, jest zwykle krótkotrwały, przejściowy i związany ze zmianami w stężeniu hormonów – nagłym spadkiem stężeń progesteronu, estrogenów i endorfin. Przygnębienie poporodowe dotyczy wielu matek. Mogą czuć się wtedy płaczliwe, rozdrażnione oraz doświadczać trudności w skupieniu uwagi, być rozkojarzone. Objawy ustępują zwykle samoistnie do 6 tygodni.
W niektórych przypadkach może się zdarzyć, iż zmiany nastroju nie ustąpią a dodatkowo zaczną się pogłębiać, prowadząc do depresji poporodowej. Świeżo upieczona mama może zacząć doświadczać objawów takich jak:
- drażliwość, bóle głowy, przyspieszone bicie serca
- utrata zainteresowań (brak zainteresowania dzieckiem i obowiązkami wynikającymi z roli matki)
- przeważające poczucie zmęczenia i ociężałości
- utrzymujące się obniżenie nastroju
- zaburzenia snu – bezsenność lub płytki sen nie dający poczucia wypoczynku
- trudności z wypełnianiem codziennych zadań
- poczucie winy lub negatywne postrzeganie siebie w związku z niedostatecznym wypełnianiem roli matki
- brak zainteresowania dzieckiem.
W związku z tym, iż depresja poporodowa utrudnia wypełnianie obowiązków oraz odnajdywanie i spełnianie się w macierzyństwie, może prowadzić do dalszych konsekwencji, np.: niechęci do nawiązywania interakcji z dzieckiem, trudności w tworzeniu więzi z dzieckiem, osądzania siebie i swoich uczuć względem dziecka, nerwowych zachowań względem dziecka, trudności w społecznym, poznawczym i emocjonalnym rozwoju dziecka, konfliktów małżeńskich, trudności w pełnieniu roli matki, wycofania z kontaktów, zaniedbywania bliskich i pozostałych członków rodziny.
Poród jest trudnym przeżyciem dla kobiety. Potrzebuje ona wtedy dużo zrozumienia i wsparcia ze strony otoczenia. Czas ten wiąże się z wielkim wyzwaniem i obciążeniem, zarówno emocjonalnym, jak i fizycznym. o ile dodatkowo zauważane są objawy przygnębienia, które nie ustępują i utrudniają młodej mamie codzienne funkcjonowanie często konieczna jest wizyta u specjalisty, psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry. Pomocny może być też udział w grupach wsparcia.
W naszym Centrum dla dorosłych prowadzimy:
- konsultacje psychiatryczne
- psychoterapię indywidualną
- terapię grupową
autor tekstu: Jadwiga Czachura-Ozimek
bibliografia:
- Hanley J. – Zaburzenia psychiczne w ciąży i połogu (2009), Elsevier, Wrocław.
