O co pytać pacjentów z niewyjaśnionymi zaburzeniami somatycznymi?

termedia.pl 2 miesięcy temu

Zdjęcie: 123RF

Każdy lekarz spotyka się z pacjentami, którzy skarżą się na objawy bez możliwych do zidentyfikowania przyczyn fizycznych. Według niedawnego przeglądu opublikowanego w czasopiśmie „The Lancet” jedna trzecia wszystkich objawów nie ma wyjaśnień organicznych. Jak można pomóc tym pacjentom i jakie najważniejsze pytanie należy zawsze zadawać?

Pacjenci często doświadczają szerokiego zakresu objawów, które pojawiają się bez wyraźnej przyczyny. Objawy te obejmują uporczywy ból, zawroty głowy, dolegliwości sercowo-naczyniowe, zaburzenia trawienia, zaburzenia chodu, wyczerpanie i zmęczenie. Często istnieje zauważalna luka między odczuwanym cierpieniem a upośledzeniem funkcji fizycznych pacjenta i wyników badań.

W ostatnich latach pojawił się opisowy termin zbiorczy dla tych wyzwań zdrowotnych: „uporczywe objawy fizyczne”. Termin ten obejmuje funkcjonalne dolegliwości fizyczne trwające miesiące lub dłużej bez wyraźnie zidentyfikowanej przyczyny organicznej, takie jak zespół chronicznego zmęczenia, zespół jelita drażliwego, fibromialgia lub wieloraka wrażliwość chemiczna. Obejmuje również uporczywe dolegliwości u pacjentów z chorobą podstawową.

Według przeglądu 70 proc. osób z przewlekłą chorobą nerek odczuwa zmęczenie; 63 proc. pacjentów z chorobą wieńcową ma uporczywy ból rąk, nóg lub stawów; a 31 proc. pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego w remisji zgłasza utrzymujące się objawy żołądkowo-jelitowe.

Nowe podejście diagnostyczne

W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 używa się terminu „zaburzenia somatyczne", gdy nie można zidentyfikować przyczyn organicznych. Jednak ICD-11 zastąpiła ten termin kategorią „zaburzeń objawów somatycznych".

– W przypadku tej diagnozy nie jest już konieczne całkowite wykluczenie przyczyn fizycznych. Zamiast tego skupiamy się na nieprawidłowościach psychicznych i behawioralnych, lęku, zwiększonej uwadze na objawy, częstych konsultacjach lekarskich i przekonaniu o poważnej chorobie fizycznej – wyjaśnia Peter Henningsen, dyrektor Kliniki i Polikliniki Medycyny Psychosomatycznej i Psychoterapii w Szpitalu Uniwersyteckim Rechts der Isar w Monachium.

To nowe podejście diagnostyczne koncentruje się na doświadczeniach pacjenta związanych z chorobą.