Nazwa tej choroby wzięła się od pneumokoków. To potoczne (często spotykane w materiałach rozpowszechnianych w mediach i internecie) określenie dwoinki zapalenia płuc. To właśnie ta Gram-dodatnia bakteria o kulistym kształcie powoduje zakażenie, które może rozwinąć się w pełnoobjawową chorobę [4]. Dwoinka występuje w ponad 100 odmianach, które nazywamy serotypami [5].
Poszczególne odmiany pneumokoków różnią się budową otoczki (warstwy otaczającej ścianę komórkową). A to z kolei idzie w parze z innymi różnicami, takimi jak ich chorobotwórczość czy częstość występowania [1]. Pneumokoki są wszechobecne i większość nie jest chorobotwórcza, przy czym tylko kilkanaście z nich odpowiada za prawie wszystkie inwazyjne choroby pneumokokowe (np. sześć do jedenastu serotypów odpowiadało za ponad 70 proc. przypadków IChP u dzieci w wieku