Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. Naukowcy odkryli, iż metformina osłabia istotne korzyści w zakresie funkcjonowania naczyń krwionośnych, sprawności fizycznej i kontroli poziomu cukru we krwi, które zwykle można uzyskać dzięki ćwiczeniom.
Metformina jako podstawa leczenia cukrzycy
Metformina jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu cukrzycy i często zaleca się, aby pacjenci z wysokim stężeniem glukozy we krwi przyjmowali metforminę nie zapominając jednocześnie o aktywności fizycznej. „Dwie sprawdzone terapie powinny dawać lepsze rezultaty” – argumentują naukowcy i lekarze. Jednak nowe badanie przeczy słuszności takiego postępowania.
Niektóre badania wskazują, iż metformina może zakłócać pozytywne procesy adaptacyjne zachodzące podczas ruchu. W związku z tym naukowcy z Uniwersytetu Rutgersa w stanie New Jersey w USA postanowili sprawdzić, czy metformina rzeczywiście osłabia wrażliwość naczyń krwionośnych na insulinę u dorosłych z ryzykiem zespołu metabolicznego i ogranicza korzystne efekty aktywności fizycznej.
Przebieg badania
Naukowcy przeprowadzili 16-tygodniowe badanie, podczas którego uczestnicy zostali podzieleni na cztery grupy. W badaniu wzięły udział 72 osoby dorosłe obciążone dużym ryzykiem zespołu metabolicznego.
Dwie grupy wykonywały ćwiczenia o niskiej intensywności przez 5 dni w tygodniu, przyjmując jednocześnie metforminę lub placebo. Kolejne dwie grupy wykonywały ćwiczenia o wysokiej intensywności również przez 5 dni w tygodniu, stosując albo metforminę, albo placebo. Badacze obserwowali, jak zmienia się funkcjonowanie naczyń krwionośnych pod wpływem insuliny, aby ocenić wpływ podawanego leku na te zmiany.
Wyniki badania wykazały, iż ćwiczenia fizyczne u pacjentów, którzy nie stosowali metforminy przynosiły lepsze efekty. Metformina zmniejszała ogólne korzyści metaboliczne wynikające z aktywności fizycznej. Ćwiczenia u pacjentów, którzy nie stosowali metforminy znacząco poprawiły wydolność tlenową, o czym świadczy wzrost VO₂max, czyli maksymalnego pułapu tlenowego.
Metformina hamuje pozytywny wpływ ćwiczeń na naczynia krwionośne
– Funkcjonowanie naczyń krwionośnych poprawiło się dzięki treningowi, niezależnie od jego intensywności – powiedział w komunikacie prasowym Steven Malin, profesor z Katedry Kinezyologii i Zdrowia Uniwersytetu Rutgers i główny autor badania – Metformina osłabiała korzyści dla naczyń krwionośnych płynące z ćwiczeń i pokazała, iż nie ma różnicy między ćwiczeniami o różnej intensywności, jeżeli chodzi o wpływ tego leku na zdrowie naczyń.
Naukowcy podkreślili, iż metformina zwykle poprawia funkcję naczyń, ale w połączeniu z ćwiczeniami może zmniejszać niektóre najważniejsze korzyści dla naczyń, które zwykle pojawiają się podczas treningu.
W badaniu metformina osłabiała pozytywny wpływ aktywności fizycznej na naczynia krwionośne i metabolizm, typowy dla ćwiczeń fizycznych. W szczególności wpływała na indukowaną wysiłkiem poprawę rozkurczu mięśni stymulowanego insuliną i przepływu krwi w mięśniach. Osłabiała również obniżanie stężenia glukozy na czczo.
Autorzy artykułu tłumaczą, iż metformina blokuje części mitochondriów, zmniejszając w ten sposób stres oksydacyjny i poprawiając kontrolę insuliny. Mechanizm ten może jednak również zaburzać adaptacje komórkowe wywoływane wysiłkiem fizycznym. Może wpływac m.in na wrażliwość naczyń na insulinę oraz na rozszerzanie naczyń pod wpływem ćwiczeń.
Czy będzie zmiana wytycznych leczenia?
Malin stawia hipotezę, iż mechanizm działania metforminy może być przyczyną zmniejszenia ogólnych korzyści z ćwiczeń. Dane te rodzą istotne pytania dla lekarzy i farmaceutów monitorujących pacjentów leczonych metforminą. Aktywność fizyczna jest kluczowym elementem leczenia cukrzycy, dlatego zapewnienie pacjentom pełnych korzyści jest niezbędne dla uzyskania optymalnych wyników zdrowotnych.
– Musimy ustalić, jak najlepiej zalecać ćwiczenia pacjentom, którzy jednocześnie przyjmują metforminę – mówił Malin – Konieczne jest też rozważenie wpływu innych leków na efekty ćwiczeń. Istotne jest opracowanie wytycznych, które pomogą zmniejszyć ryzyko chorób przewlekłych i zapewnią pacjentom pełne korzyści z aktywności fizycznej – dodaje autor badania.
Źródła:
- https://www.pharmacytimes.com/view/metformin-may-diminish-the-cardiometabolic-benefits-of-exercise
- https://www.eurekalert.org/news-releases/1104961
@MGR.FARM
