Postęp choroby Parkinsona może być związany z insulinoopornością mózgu, co skłania do zbadania agonistów receptora GLP-1, takich jak liksysenatyd, pod kątem potencjału terapeutycznego.
Choroba Parkinsona (PD) jest zaburzeniem neurodegeneracyjnym wpływającym przede wszystkim na funkcje motoryczne, prowadzącym do trudności ruchowych, zaburzeń równowagi i pogorszenia pamięci. Pojawiające się badania sugerują, iż postęp choroby Parkinsona może być związany z insulinoopornością mózgu, co skłania naukowców do zbadania potencjału terapeutycznego leków, takich jak liksysenatyd – pisze „Pharmacy Times”.
Trwają intensywne badania nad lekiem
Obecnie są dostępne jedynie terapie, które koncentrują się na leczeniu objawów i poprawie jakości życia chorych na Parkinsona. realizowane są jednak intensywne badania nad znalezieniem metod leczenia, które mogłyby spowolnić postęp choroby, chronić neurony lub odwrócić patologiczne procesy odpowiedzialne za rozwój tej choroby.
Jak czytamy, wśród tych obszarów badań znajduje się intrygujący związek między cukrzycą typu 2 (T2D) a chorobą Parkinsona.
Badania epidemiologiczne wykazały, iż osoby z T2D są bardziej narażone na rozwój PD, prawdopodobnie z powodu wspólnych szlaków, takich jak insulinooporność, przewlekły stan zapalny i stres oksydacyjny. Szczególnie interesujące jest zastosowanie agonistów receptora glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1) w celu zmniejszenia tego ryzyka. Początkowo opracowany dla cukrzycy agonista receptora GLP-1, taki jak liksysenatyd, wykazał adekwatności neuroprotekcyjne w badaniach przedklinicznych.
W 2016 r. Amerykańka Agencja Leków FDA zatwierdziła liksysenatyd do leczenia cukrzycy typu 2. Jednak w 2023 roku firma Sanofi zaprzestała wprowadzania do obrotu tego wskazania z powodów biznesowych, a nie problemów ze skutecznością lub bezpieczeństwem.
Agoniści receptora GLP-1 naśladują działanie hormonu inkretynowego GLP-1, zwiększając wydzielanie insuliny w odpowiedzi na glukozę. Ten 44-aminokwasowy peptyd jest podobny do eksenatydu, innego leku z tej samej klasy, ale wykazał lepszą zdolność do przekraczania bariery krew–mózg w porównaniu z liraglutydem i semaglutydem.
Obecnie liksysenatyd jest badany pod kątem potencjalnych korzyści neurologicznych, szczególnie w chorobie Parkinsona.
Potencjał liksysenatydu we wczesnym stadium choroby Parkinsona
W randomizowanym, podwójnie ślepym, kontrolowanym placebo badaniu opublikowanym w „The New England Journal of Medicine” badano stosowanie liksysenatydu u pacjentów z wczesnym stadium choroby Parkinsona.
W badaniu wzięli udział uczestnicy, u których zdiagnozowano chorobę Parkinsona w ciągu ostatnich 3 lat i którzy przyjmowali stabilne schematy leczenia. Pierwszorzędowy wynik, mierzony dzięki Movement Disorder Society – Unified Parkinson's Disease Rating Scale (MDS-UPDRS) Part 3, wykazał statystycznie istotną różnicę na korzyść liksysenatydu w spowalnianiu niepełnosprawności ruchowej w ciągu 12 miesięcy. Jednak znaczenie kliniczne tej różnicy, z niewielką zmianą o –0,04 punktu w grupie liksysenatydu w porównaniu ze wzrostem o 3,04 punktu w grupie placebo, wymaga dalszych badań. Warto zauważyć, iż nudności i wymioty zgłaszano u prawie połowy uczestników otrzymujących liksysenatyd, co może wpłynąć na przestrzeganie zaleceń lekarskich w przyszłych badaniach.
Wyniki te są obiecujące, szczególnie dlatego, iż stanowią drugie badanie kliniczne agonisty receptora GLP-1, które wykazuje potencjalne korzyści w zakresie objawów motorycznych PD. Pierwszym lekiem w tej klasie, który okazał się równie obiecujący, jest eksenatyd, który w tej chwili znajduje się w III fazie badań klinicznych.
„Wspólne szlaki” cukrzycy typu 2 i choroby Parkinsona
Badania wykazały również, iż osoby zarówno z cukrzycą typu 2, jak i z chorobą Parkinsona często doświadczają szybszego postępu objawów, co sugeruje potencjalne nakładanie się mechanizmów choroby. Ponadto doniesiono, iż osoby z cukrzycą leczone agonistami receptora GLP-1 mają zmniejszone ryzyko rozwoju PD.
Chociaż wyniki są zachęcające, potrzebne są bardziej obszerne i długoterminowe badania, aby w pełni zrozumieć skuteczność i bezpieczeństwo liksysenatydu jako środka neuroprotekcyjnego w chorobie Parkinsona. Przyszłe badania powinny również koncentrować się na wyjaśnieniu mechanizmów stojących za jego działaniem neuroprotrotekcyjnym, co może otworzyć nowe ścieżki terapeutyczne.
