Miód manuka - co to za miód?
Miód manuka powstaje z nektaru krzewów Leptospermum scoparium, nazywanych potocznie manuka, które rosną niemal wyłącznie w Nowej Zelandii oraz częściowo w Australii. Roślina ta od wieków wykorzystywana była w medycynie ludowej Maorysów, rdzennych mieszkańców Nowej Zelandii do leczenia ran, gorączki czy infekcji.
To właśnie unikalne warunki klimatyczne i geograficzne sprawiają, iż miód manuka zyskuje tak charakterystyczne adekwatności. Badania naukowe potwierdzają, iż skutecznie zwalcza on wiele różnych drobnoustrojów. Jego siła antybakteryjna jest ściśle powiązana z tzw. współczynnikiem UMF (Unique Manuka Factor), który zależy od ilości metyloglioksalu (MGO) i zawartości fenoli w miodzie.Reklama
Miód manuka a MGO i UMF - co oznaczają te skróty na etykiecie?
Na etykietach miodów manuka często spotykamy skróty takie jak MGO i UMF. To wskaźniki jakości i siły działania miodu:
MGO (methylglyoxal) - określa stężenie metyloglioksalu, aktywnej substancji odpowiedzialnej za silne działanie antybakteryjne. Im wyższy poziom MGO (np. MGO 100+, 250+, 400+, a choćby 800+), tym silniejsze adekwatności miodu;UMF (Unique Manuka Factor) - uwzględnia nie tylko poziom MGO, ale także obecność dihydroksyacetonu (DHA) i leptosperyny - substancji uznawanych za charakterystyczne dla autentycznego miodu manuka.
Obydwa wskaźniki są ze sobą powiązane, ale UMF to bardziej kompleksowy system oceny jakości miodu, nadzorowany przez UMF Honey Association w Nowej Zelandii.
Działanie antybakteryjne miodu manuka
Badania wykazały, iż MGO obecny w miodzie manuka skutecznie zwalcza bakterie takie jak Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) czy Helicobacter pylori (zakażenie bakterią Helicobacter pylori jest kluczowym czynnikiem ryzyka choroby wrzodowej).
Nie każdy miód manuka działa tak samo - różne rodzaje mogą mieć różną skuteczność. Co ciekawe, bakterie Gram-ujemne są zwykle bardziej odporne na jego działanie niż Gram-dodatnie. Do tej pory nie stwierdzono, by bakterie potrafiły się uodpornić na miód manuka, co może wynikać z obecności wielu aktywnych związków działających jednocześnie.
Zauważono także, iż miód manuka wpływa na budowę komórek bakteryjnych - zmienia ich kształt i rozmiar poprzez zakłócanie procesu podziału komórkowego. Dzięki tym adekwatnościom miód manuka o różnych poziomach UMF może być skutecznym wsparciem w leczeniu, zwłaszcza w połączeniu z innymi środkami przeciwdrobnoustrojowymi.
Miód manuka skuteczny w leczeniu ran
Hydrożele na bazie miodu manuka okazały się skuteczne w leczeniu ran, zwłaszcza dzięki swoim adekwatnościom chroniącym przed infekcjami. Co ważne, nie wykazały one żadnego szkodliwego wpływu na ludzkie komórki macierzyste, a jednocześnie potrafiły hamować rozwój bakterii takich jak Staphylococcus aureus i Staphylococcus epidermidis.
Badania pokazują, iż miód manuka o różnych wartościach UMF działa selektywnie - jest skuteczny wobec określonych typów bakterii. Wskaźnik UMF (Unique Manuka Factor) wiąże się bezpośrednio z zawartością metyloglioksalu (MGO), czyli związku, który odpowiada za silne działanie przeciwbakteryjne miodu.
W jednym z badań porównano działanie pięciu różnych rodzajów miodu: manuka UMF 20+, Manuka UMF 16+, miodu aktywnego UMF 10+, miodu Sidr oraz miodu z czarnuszki (Nigella sativa) - testując ich skuteczność przeciwko dwóm szczepom S. aureus. Badania wykazały, iż wszystkie testowane rodzaje miodu hamowały rozwój bakterii, szczególnie przy stężeniach 20 proc. i 10 proc. Miód manuka okazał się jednak najskuteczniejszy, szczególnie ten o wyższym wskaźniku UMF.
Naukowcy sugerują, iż za jego silniejsze działanie mogą odpowiadać większe ilości związków fenolowych, które neutralizują szkodliwe wolne rodniki (np. ponadtlenki), wspierając tym samym działanie przeciwdrobnoustrojowe.
Zawarte w miodzie polifenole i inne związki bioaktywne wykazują także działanie przeciwutleniające, co wspiera układ odpornościowy i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Ze względu na swoje adekwatności przeciwbakteryjne i łagodzące miód manuka może być skuteczny w łagodzeniu bólu gardła, kaszlu oraz objawów refluksu żołądkowego. Może także działać korzystnie na florę jelitową.
Dla kogo i kiedy warto sięgnąć po miód manuka?
Miód manuka może być wartościowym uzupełnieniem diety i domowej apteczki, szczególnie:
w okresach osłabionej odporności, podczas leczenia drobnych ran i infekcji skórnych, przy przewlekłych problemach z żołądkiem lub gardłem, jako wsparcie przy chorobach zapalnych.
Dlaczego miód manuka jest taki drogi?
Miód manuka pochodzi wyłącznie z nektaru kwiatów krzewu Leptospermum scoparium, który rośnie tylko w Nowej Zelandii (oraz nielicznych rejonach Australii). Kwitnie przez zaledwie 2-6 tygodni w roku, co mocno ogranicza ilość możliwego do zebrania nektaru. To bezpośrednio wpływa na cenę miodu. Za dobrej jakości słoik miodu manuka trzeba zapłacić choćby kilkaset złotych.
Najcenniejszym składnikiem miodu z manuki jest metyloglioksal, który cechuje się silnymi adekwatnościami antybakteryjnymi. Im wyższy poziom MGO, tym silniejsze działanie i wyższa cena. Oryginalny miód jest certyfikowany specjalnym oznaczeniem UMF (Unique Manuka Factor), które potwierdza jego jakość i autentyczność.
Warto zaznaczyć, iż metyloglioksal występuje również w polskich miodach, jednak jego stężenie jest nieporównywalnie niższe niż w miodzie manuka. Z tego powodu miód manuka uważany jest za jeden z najzdrowszych miodów na świecie.
Miód manuka - przeciwwskazania
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania miodu manuka jest uczulenie na miód lub inne produkty pochodzenia pszczelego. Nie zaleca się również podawania miodu dzieciom poniżej 12. miesiąca życia, ponieważ może zawierać przetrwalniki Clostridium botulinum, które mogą prowadzić do botulizmu niemowlęcego. Ponadto, ze względu na wysoką zawartość naturalnych cukrów, takich jak glukoza i fruktoza, osoby z cukrzycą powinny skonsultować spożycie miodu manuka z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia.
Źródło:
Matthew Johnston i in. Antibacterial activity of Manuka honey and its components: An overview, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6613335/.
CZYTAJ TAKŻE:
