Szafran indyjski, ostryż długi czy “złoto Indii” – wszystkie te nazwy odnoszą się do tej samej rośliny z rodziny imbirowatych, czyli kurkumy (łac. Curcuma longa L.). Uprawiana jest głównie w południowo-wschodniej Azji. Dorasta do około 1 metra wysokości, a jej najcenniejszym surowcem jest bulwa, którą suszy się i mieli na proszek o charakterystycznej żółtopomarańczowej barwie i wyrazistym aromacie.
Od ponad 2500 lat kurkuma znajduje zastosowanie w kuchniach Dalekiego Wschodu (szczególnie w Indiach i Chinach). Ostatnio jej popularność wykracza poza Azję.
Kurkuma stosowana jest nie tylko jako aromatyczna przyprawa, ale także wartościowy składnik w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Charakterystyczną barwę i właściwości przeciwzapalne zawdzięcza kurkuminoidom – związkom chemicznym takim jak kurkumina, demetoksykurkumina i bis-demetoksykurkumina [1], [2].
Jakie adekwatności i zastosowanie ma kurkuma?
Kurkuma zawdzięcza swoje adekwatności prozdrowotne przede wszystkim kurkuminie, która wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Neutralizuje wolne rodniki, których nadmiar przyspiesza procesy starzenia i zwiększa ryzyko niektórych chorób.
Właściwości kurkumy wykorzystuje się również przy problemach ze strony przewodu pokarmowego. Związki w niej zawarte przeciwdziałają wzdęciom, ciągłemu odbijaniu się i uczuciu palenia w przełyku. Co więcej, pobudzają wydzielanie żółci, która jest niezbędna do sprawnego trawienia tłuszczów.
Ostryż długi jest rośliną, która wspomaga także zdrowie układu sercowo-naczyniowego czy nerwowego, ponieważ:
- pomaga unormować poziom cholesterolu frakcji LDL
- przeciwdziała tworzeniu się zakrzepów
- ma korzystny wpływ na pracę mózgu
- może spowalniać rozwój niektórych chorób otępiennych
Wśród innych cennych adekwatności kurkumy wymienia się m.in. działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, a także korzystny wpływ na poziom glukozy we krwi.
Warto pamiętać, iż szafran indyjski można stosować nie tylko wewnętrznie, ale i zewnętrznie np. w formie okładów. Związki w nim obecne wspomagają leczenie łuszczycy, aft, a także zmniejszają stany zapalne dziąseł [1], [2].
Stosowanie kurkumy – praktyczne wskazówki
Ostryż długi to roślina, którą z powodzeniem można włączyć do codziennej diety (w przypadku braku przeciwwskazań). Jednym ze sposobów na korzystanie z jej cennych adekwatności jest dodawanie kurkumy do potraw (np. kuchni indyjskiej, zup, gulaszów). W sklepach można kupić świeży korzeń kurkumy, który wystarczy zetrzeć na tarce, a następnie dodać do ulubionej potrawy. Inną opcją jest zakup sproszkowanej kurkumy, która jest gotowa do użycia.
Złote mleko
Jednym z najstarszych sposobów na wykorzystywanie prozdrowotnych adekwatności kurkumy jest tzw. złote mleko. Aby je przygotować, potrzebna jest pasta z kurkumy, olej kokosowy oraz mleko roślinne lub zwierzęce. Pastę wykonuje się, gotując przez około 8 minut 2 łyżki kurkumy w proszku z 100 ml wrzątku, aż do uzyskania kremowej masy. Tak przygotowaną pastę można przechowywać w lodówce do 3 tygodni.
Przygotowanie złotego mleka nie kończy się na zrobieniu pasty. Gdy jest już gotowa, należy dodać ją do szklanki mleka roślinnego razem z olejem kokosowym, a następnie podgrzać napój (uważając, by nie doprowadzić do wrzenia). Dla wzmocnienia efektu warto dodać szczyptę czarnego pieprzu – zawarta w nim piperyna zwiększa przyswajalność kurkuminy. Z kolei imbir, cynamon czy miód wzbogacają smak i adekwatności zdrowotne złotego mleka.
Suplementy diety z kurkuminą
Smak kurkumy jest dość specyficzny i nie każdy go lubi. W związku z tym czasami jedynym rozwiązaniem pozostaje suplementacja. W aptekach dostępne są preparaty z kurkuminą, które można kupić bez recepty. Najlepiej skonsultować ich przyjmowanie z lekarzem lub farmaceutą.
Kurkuma to cenna roślina, która wspomaga organizm na wielu poziomach – od trawienia, przez odporność, aż po profilaktykę chorób przewlekłych. Jej regularne, świadome stosowanie może być naturalnym wsparciem dla zdrowia.
[1] Wierońska, Joanna M. „Kurkuma–roślinne panaceum.” Wszechświat 118.4-6 (2017): 117-125.
[2] Kania, Małgorzata, and Justyna Baraniak. „Właściwości lecznicze roślin przyprawowych na przykładzie ostryżu długiego.” Post Fitoter 16.2 (2015): 102-106.
materiały partnera (wp)12 fot. unsplash
