Strona główna
Krztusiec to choroba wysoce zaraźliwa. W ostatnim czasie liczba zachorowań wzrosła. Co warto wiedzieć o tzw. czarnym kaszlu, jak go rozpoznać i jak leczyć? Podpowiadamy, na czym polega profilaktyka choroby i kto w szczególności powinien się na nią zaszczepić.
Czym jest krztusiec?
Inna nazwa krztuśca, z którą możemy się spotkać, to koklusz. Jest chorobą zakaźną układu oddechowego. Wywołuje ją bakteria o nazwie Bordetella pertussis. Choroba dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Może okazać się szczególnie groźna dla niemowląt i osób w podeszłym wieku. Poznajemy ją często po silnych napadach intensywnego kaszlu.
Toksyny wytwarzane przez wspomnianą bakterię uszkadzają nabłonek dróg oddechowych. W wyniku tego dochodzi do nagromadzenia wydzieliny i ataków kaszlu. Możemy stać się źródłem zakażenia choćby wtedy, gdy zostaliśmy zaszczepieni. Warto wiedzieć, iż działanie szczepionki słabnie z czasem. Nierzadko za zwiększoną podatność na zakażenie odpowiada przyjęcie tylko części wymaganych dawek szczepionki.
Krztusiec: objawy i przebieg choroby
Zarówno przyjęte dawki szczepionki, jak i ogólna odporność konkretnej osoby, mogą przełożyć się na przebieg zakażenia krztuścem. Oznacza to, iż zachorować może także osoba zaszczepiona, jednak prawdopodobnie doświadczy ona łagodniejszego przebiegu choroby. Tymczasem obserwując przebieg choroby, możemy wyróżnić 3 fazy krztuśca:
- Faza nieżytowa zwana też kataralną – z pozoru może nie wskazywać na poważniejsze zachorowanie. Na początku przypomina klasyczne przeziębienie z katarem, kaszlem, średnim osłabieniem i niezbyt wysoką gorączką. Ten etap utrzymuje się od jednego do dwóch tygodni.
- Faza napadowa – po drugim tygodniu od zakażenia mogą wystąpić silne napady kaszlu. Nierzadko po serii napadów mogą pojawić się wymioty . U dzieci może wystąpić choćby bezdech czy zasinienie twarzy. Kaszlowi towarzyszy charakterystyczny świst przy wdechu. Ta faza może trwać do 6 tygodni.
- Faza zdrowienia nazywana także czasem rekonwalescencji może rozciągać się od kilku tygodni choćby do paru miesięcy. Kaszel powoli ustępuje, jednak nie dzieje się to z dnia na dzień. Chory odczuwa skutki choroby zwłaszcza po większym wysiłku lub w konfrontacji z zimnym powietrzem.
Rozpoznanie i leczenie krztuśca
Wstępne rozpoznanie choroby odbywa się na podstawie wywiadu lekarskiego. Natomiast badania laboratoryjne i serologiczne pozwalają na potwierdzenie zakażenia bakterią Bordetella pertussis. W początkowej fazie choroby wykorzystuje się testy PCR lub hodowlę bakteryjną. Wykrywają one DNA bakterii w wymazie z nosa lub gardła. Badania serologiczne opierają się z kolei na oznaczeniu przeciwciał przeciwko Bordetella pertussis. Wykonuje się je na dalszym etapie choroby. Wyniki badań powinny być skonsultowane z lekarzem.
Im wcześniej wdrożymy leczenie w przypadku tej choroby, tym lepiej. Jest to bardzo ważne w przypadku osób szczególnie narażonych na ciężki przebieg choroby. Podstawą leczenia jest antybiotykoterapia. Kiedy już wystąpi silny napadowy kaszel, leczenie antybiotykami nie przełoży się na łagodniejszy przebieg choroby. Zmniejszy się jedynie okres zakaźności dla otoczenia. Dodatkowo zaleca się odpoczynek, nawodnienie, także nawilżenie otaczającego powietrza oraz wdrożenie lekkostrawnej diety.
Wsparcie w chorobie i profilaktyka
Najlepszą i najskuteczniejszą metodą ochrony przed cięższym przebiegiem krztuśca są szczepienia. Dorośli powinni je powtarzać regularnie raz na 10 lat. Sama szczepionka zmniejsza ryzyko zakażenia o ponad 80%. Oznacza to, iż przez cały czas możemy zarazić się krztuścem. Niezależnie od tego szczepienie rekomendowane jest dorosłym, dzieciom, jak również kobietom w ciąży. Powinny zdecydować się na nie zwłaszcza te osoby, które mają kontakt z niemowlętami oraz osobami starszymi.
Bibliografia:
1. Krztusiec – objawy, przebieg, leczenie, powikłania, zapobieganie https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/158166,krztusiec-objawy-przebieg-leczenie-powiklania-zapobieganie Dr hab. med. Ernest Kuchar
2. Kompleksowy przewodnik po diagnostyce krztuśca: jaki test wybrać? https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/krztusiec-objawy-diagnostyka-laboratoryjna/ Izabella Podsiadły
3. Krztusiec (koklusz) – objawy, przebieg, leczenie i profilaktyka https://www.doz.pl/czytelnia/a208-Krztusiec__przyczyny_objawy_leczenie_kokluszu Olaf Bąk
ZOBACZ PODOBNE ARTYKUŁY
Kserostomia – co to jest? Diagnostyka i przyczyny
Angina u dziecka – jak rozpoznać, przyczyny i leczenie
Krztusiec – objawy, leczenie i wsparcie w chorobie














![Lubelskie. Nowy sprzęt chirurgiczny we włodawskim szpitalu [ZDJĘCIA]](https://static2.slowopodlasia.pl/data/articles/xga-4x3-nowy-sprzet-chirurgiczny-we-wlodawskim-szpitalu-zdjecia-1762798574.jpg)

