Konkurencja między pracownikami często jest czymś naturalnym, czymś, z czym spotykamy się na co dzień. I choć czasami traktujemy ją jak coś normalnego, to warto się zastanowić, jak wpływa na naszą wydajność, nasze podejście i samopoczucie.
Konkurencyjne środowisko pracy
Co dokładnie kryje się pod powyższym pojęciem? To środowisko, które sprawia, iż pracownicy czują się zmotywowani. Stawiają czoła wyzwaniom, by osiągnąć lepsze wyniki i wyróżniać się na tle grupy. Wiele osób rywalizuje o uznanie, awans czy premię. Jak mówi amerykański psycholog, Daniel Goleman, każdy pracownik w pewnym momencie zmuszony jest do rywalizacji.
Czy konkurencyjne środowisko w pracy jest efektywne? Motywuje i zachęca do działania? A może wręcz przeciwnie, wpływa na nas demotywująco?
Odpowiedź nie jest jednoznaczna, bowiem wszystko uzależnione jest od okoliczności. Nie każdy pracownik odnosi korzyści z konkurencyjnej polityki organizacyjnej. Jak dowodzą przeprowadzone badania, pod uwagę należy wziąć zarówno osobowość pracowników, jak i atmosferę panującą w zespole.
Pozytywne aspekty konkurencyjności
Opublikowane badania dowodzą, iż wewnętrzna motywacja skorelowana jest z zaangażowaniem i chęcią doskonalenia siebie. Cechy te, choć są bardzo pożądane, nie są zbyt powszechne. Nie każdy pracownik je posiada. Może się również zdarzyć, iż osoba, która lubi konkurencję, w niesprzyjającym środowisku pracy, nie będzie umieć rywalizować. Pojawi się frustracja, niedocenienie i niezadowolenie.
By konkurencyjność była czymś atrakcyjnym, pracownicy powinni być nagradzani za swoje osiągnięcia. Pracodawca powinien promować innowacyjność i kreatywność. Ważne, by zachęcał do zdobywania nowych umiejętności i poszerzania swoich kompetencji. "Pozytywna" konkurencyjność może zwiększać motywację i zachęcać do działania.
Kiedy konkurencja nie jest skuteczna?
Konkurencyjne środowisko pracy nie sprawdza się w organizacjach nastawionych wyłącznie na osiągnięcie celu. Kiedy priorytetem jest produktywność, a dobre warunki pracy i samopoczucie pracownika są pomijane, zaczynają pojawiać się problemy.
Konkurencyjność nie sprawdzi się w stresującej i bardzo wymagającej pracy. W firmie, w której brakuje dobrej organizacji i określonych zasad działania, a także wówczas, gdy pracownik postrzegany jest jedynie jako "wymienny, element organizacji".
Konkurencyjność nie jest skuteczna wówczas, gdy pracownicy postrzegają siebie jako rywali, a także w przypadku, gdy osiągniecie celu, przekłada się na zdrowie psychiczne.
Skutki nadmiernej konkurencji
Narodowy Instytut Higieny Pracy w Oslo opublikował badania, które dowodzą, iż konkurencyjność zwiększa liczbę zwolnień lekarskich, wiąże się ze stresem i niepokojem. Niekiedy obniża produktywność i innowacyjność. Może również doprowadzić do nieuczciwego i nieetycznego postępowania.