Jest nowa mapa potrzeb zdrowotnych

W Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia 30 czerwca opublikowano obwieszczenie, do którego załącznikiem jest mapa potrzeb zdrowotnych na okres od 1 stycznia 2027 r. do 31 grudnia 2031 r.

Mapa potrzeb zdrowotnych sporządzana jest w celu identyfikacji priorytetowych potrzeb zdrowotnych i wyzwań organizacji systemu opieki zdrowotnej oraz zapewnienia zrównoważonego i skoordynowanego wydatkowania środków publicznych.

Mapa obejmuje:

• analizy demograficzne i epidemiologiczne, analizy stanu i wykorzystania zasobów systemu opieki zdrowotnej, w tym personelu medycznego, udostępniane na specjalnej stronie internetowej w formie zaawansowanego narzędzia analitycznego,
• wyzwania systemu opieki zdrowotnej, a także rekomendowane kierunki działań na terytorium RP i na terenie województw.

W dokumencie wykorzystano wszystkie dostępne i wiarygodne źródła danych, w tym dane własne ministra zdrowia zebrane przez NFZ, GUS, Centrum e-Zdrowia, ZUS i inne, w tym pochodzące z opracowań wtórnych. W przypadku ZRM i dyspozytorni medycznych źródłem danych był SWD PRM.

Problemy zdrowotne, które wynikają ze sprawozdawczości, z którymi mierzą się mieszkańcy RP, to niejedyna perspektywa dotycząca ich potrzeb zdrowotnych. Poszukując efektywnych rozwiązań, konieczna jest szersza ocena systemu ochrony zdrowia, zwłaszcza uwzględniająca subiektywną ocenę pacjentów i ograniczenia w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Niezbędna jest także analiza świadczeń realizowanych poza publicznym systemem ochrony zdrowia.

Jak napisali autorzy dokumentu, w najważniejszych płynących z niego wnioskach: „System ochrony zdrowia w RP stoi przed szeregiem wyzwań, które wymagają pilnych i skoordynowanych działań. W niektórych obszarach istotną przeszkodę w dokonywaniu zmian stanowią zaszłości historyczne, takie jak struktura właścicielska podmiotów leczniczych, istniejąca infrastruktura, a choćby konstrukcja koszyka świadczeń gwarantowanych czy ich wycena. Zebrane wnioski dotyczą przede wszystkim efektywności systemu, dostępności do świadczeń oraz sytuacji kadry medycznej. W wielu obszarach systemu ochrony zdrowia zostały podjęte inicjatywy reform, jednakże wciąż oczekujemy na ich efekty i pełne wdrożenie rozpoczętych zmian”.

Zgodnie z prognozami demograficznymi GUS do 2060 r. liczba ludności RP może obniżyć się do poziomu poniżej 31 mln, przy równoczesnym istotnym zmniejszeniu populacji osób w wieku produkcyjnym. Taka struktura demograficzna generuje poważne wyzwania dla funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, zwłaszcza w zakresie zapewnienia dostępu do świadczeń opieki długoterminowej, paliatywnej i hospicyjnej. Dodatkowo spadek liczby osób aktywnych zawodowo może ograniczyć zdolność do finansowania systemów zabezpieczenia społecznego oraz obciążyć publiczne finanse na opiekę długoterminową, paliatywną i hospicyjną. Równocześnie, ograniczona liczba osób aktywnych zawodowo może stanowić poważne wyzwanie dla finansowania systemów emerytalnych i zabezpieczenia społecznego. W związku z tym, choćby przy ewentualnej poprawie dzietności, skala i tempo zmian demograficznych w RP wymagają długofalowej, strategicznej reakcji instytucjonalnej – napisano w dokumencie.

Choroby układu krążenia i nowotwory pozostają najważniejszymi problemami zdrowotnymi w RP. Wśród chorób układu krążenia są to: choroba nadciśnieniowa, choroba niedokrwienna serca oraz udar. Z kolei spośród nowotworów największy udział w zapadalności i umieralności mają nowotwór złośliwy tchawicy, oskrzeli i płuc, nowotwór złośliwy jelita grubego i odbytnicy oraz nowotwór skóry. Wśród kobiet istotną przyczynę zgonów stanowi również nowotwór złośliwy sutka, a wśród mężczyzn nowotwór złośliwy gruczołu krokowego – dodano.

Jak przewidują autorzy mapy, starzenie się polskiego społeczeństwa spowoduje najprawdopodobniej wzrost liczby osób przewlekle chorych m.in. na choroby układu sercowo-naczyniowego, nowotwory czy choroby neurodegeneracyjne takie jak choroba Alzheimera i demencja. Z kolei wzrost liczby uchyleń od szczepień obowiązkowych w ostatnich latach może spowodować wyższą zapadalność na choroby zakaźne, na przykład na krztusiec czy odrę.

Pod linkiem znajduje się: Obwieszczenie ministra zdrowia ws. mapy potrzeb zdrowotnych oraz Mapa potrzeb zdrowotnych.