W czasopiśmie „Nature Mental Health” właśnie ukazały się wyniki badań międzynarodowego zespołu naukowców, w tym z Uniwersytetu w Cambridge (Anglia) i Uniwersytetu Fudan (Chiny), który przyjrzał się m.in. stylowi życia, genetyce, strukturze mózgu oraz układowi odpornościowemu i metabolicznemu, chcąc zidentyfikować mechanizmy leżące u podstaw depresji.
Według Światowej Organizacji Zdrowia około 1 osoba dorosła na 20 cierpi na depresję. Czynniki, które wpływają na wystąpienie tej choroby, są złożone i obejmują mieszaninę implikatorów biologicznych oraz związanych ze stylem życia.
Aby lepiej zrozumieć związek między tymi czynnikami a depresją, naukowcy zwrócili się do brytyjskiego Biobanku (biomedycznej bazy danych i zasobów badawczych zawierających zanonimizowane informacje genetyczne, dotyczące stylu życia i zdrowia uczestników) o udostępnienie danych niezbędnych do badania. Analizując dane pochodzące od prawie 290 tys. osób, z których 13 tys. miało depresję, zespół był w stanie zidentyfikować siedem czynników zdrowego stylu życia powiązanych z niższym ryzykiem depresji.
Oto czynniki zapobiegające depresji:
● umiarkowane spożycie alkoholu
● zdrowa dieta
● regularna aktywność fizyczna
● zdrowy sen
● niepalenie
● niski do umiarkowanego siedzący tryb życia
● częste kontakty społeczne.
Spośród nich największy wpływ na kondycję psychiczną miał dobry sen. Okazało się, iż spanie od siedmiu do dziewięciu godzin na dobę zmniejsza o 22% ryzyko depresji, w tym pojedynczych epizodów depresyjnych i depresji opornej na leczenie.
Częste kontakty społeczne, które zmniejszały ryzyko depresji w sumie o 18%, najskuteczniej chroniły przed nawracającymi zaburzeniami depresyjnymi.
Umiarkowane spożycie alkoholu zmniejsza ryzyko depresji o 11%, zdrowa dieta o 6%, regularna aktywność fizyczna o 14%, niepalenie o 20%, a siedzący tryb życia od niskiego do umiarkowanego o 13%.
Na podstawie liczby „zdrowych” czynników związanych, jakie dana osoba praktykowała, przydzielano ją do jednej z trzech grup: styl życia niekorzystny, pośredni i korzystny. Osoby z grupy pośredniej były o około 41% mniej narażone na rozwój depresji w porównaniu z osobami prowadzącymi niezdrowy tryb życia, podczas gdy osoby z grupy preferującej korzystny styl życia były o 57% mniej narażone.
Następnie zespół zbadał DNA uczestników, przypisując każdemu ocenę ryzyka genetycznego. Osoby z najniższym wynikiem ryzyka genetycznego były o 25% mniej narażone na rozwój depresji w porównaniu z osobami z najwyższym wynikiem – wpływ genetyki był jednak znacznie mniejszy niż stylu życia.
Ponadto w przypadku osób o wysokim, średnim i niskim ryzyku genetycznym depresji zespół odkrył, iż zdrowy tryb życia może zmniejszyć ryzyko depresji. Badanie to podkreśla znaczenie prowadzenia zdrowego stylu życia w zapobieganiu depresji, niezależnie od ryzyka genetycznego danej osoby.
– Chociaż wiadomo, iż nasze DNA – genetyczna ręka, z którą mieliśmy do czynienia – może zwiększać ryzyko depresji, to w naszym badaniu pokazaliśmy, iż potencjalnie większe znaczenie w przypadku depresji ma zdrowy tryb życia – powiedziała prof. Barbara Sahakian z Wydziału Psychiatrii Uniwersytetu w Cambridge. – Niektóre z czynników stylu życia to rzeczy, nad którymi w pewnym stopniu mamy kontrolę, więc próba znalezienia sposobów na ich poprawę, np. dbanie o dobry sen i spotykanie się z przyjaciółmi, może naprawdę zmienić życie człowieka – podkreśliła.
Aby zrozumieć, dlaczego zdrowy tryb życia ma wpływ na zmniejszenie ryzyka depresji, zespół zbadał szereg innych czynników, jak np. skany MRI mózgów niemal 33 tys. uczestników badania, szukał też markerów we krwi wskazujących na problemy z układem odpornościowym lub metabolizmem. Odkrył m.in., iż gorszy tryb życia wpływa na układ odpornościowy i metabolizm, a co za tym idzie – zwiększa ryzyko depresji.
– Przyzwyczailiśmy się myśleć, iż zdrowy styl życia jest istotny dla naszego zdrowia fizycznego, ale jest on równie istotny dla zdrowia psychicznego człowieka, ponieważ ma znaczenie dla zdrowia mózgu i funkcji poznawczych, a także wspomaga pośrednio zdrowszy układ odpornościowy i lepszy metabolizm – wyjaśniła dr Christelle Langley z Wydziału Psychiatrii Uniwersytetu w Cambridge.
– Wiemy, iż depresja może rozpocząć się już w okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości, dlatego edukowanie młodych ludzi na temat znaczenia zdrowego stylu życia i jego wpływu na zdrowie psychiczne powinno rozpoczynać się już w szkołach – zauważył prof. Jianfeng Feng z uniwersytetów Fudan i Warwick.
Źródło:
nature.com, eurekalert.org
Foto: pixabay
