Zdjęcie: Rozmawiać z narcyzem

Myślisz, iż jesteś w relacji z narcyzem? A może to słowo stało się twoją tarczą – prostym wyjaśnieniem na cierpienie, który nosisz w sobie? Czasem łatwiej przykleić etykietę niż przyznać, iż od dawna nie potrafimy mówić o swoich potrzebach.

O tym, jak to rozplątać, opowiada Emilia Kulpa-Nowak w podcaście „Jak rozmawiać z narcyzem?”

W ostatnich latach słowo „narcyz” zrobiło zawrotną karierę – używamy go chętnie, często z ulgą, jakby nadawało sens naszemu cierpieniu. A przecież nie zawsze oznacza to, iż osoba, z którą jesteśmy, ma narcystyczne zaburzenie osobowości. Czasem to raczej sygnał, iż coś w naszej relacji przestało działać, a my przez długi czas nie potrafiliśmy o tym mówić.

Kiedy przestajemy być słyszani

Na początku jest bliskość, lekkość i zrozumienie. Mamy poczucie, iż wreszcie ktoś nas widzi. Z czasem pojawia się napięcie: czujemy się pomijani, nieważni, niezauważeni. Mówimy sobie: „on się zmienił”, „ona już nie jest taka jak kiedyś”. Wtedy łatwo wydać wyrok: „to narcyz”. Jaki to dramat, iż muszę z ni_ żyć.
Ale czy na pewno? A może to Twój własny mechanizm „oddawania pola” – latami rezygnujemy z drobnych rzeczy, które dla nas ważne, w nadziei, iż partner się domyśli. Czekamy, aż zauważy, aż sam zapyta. Kiedy tego nie robi, czujemy zranienie i gniew. Wtedy przyklejamy mu etykietę, zamiast przyjrzeć się temu, co się naprawdę dzieje między nami.

Zanim nazwiesz kogoś narcyzem, przyjrzyj się sobie

Porozumienie bez Przemocy (NVC) Marshalla Rosenberga uczy, iż prawdziwa zmiana zaczyna się od pytania:
– Jak ja się czuję w kontakcie z tą osobą?
– Jakie moje potrzeby są zaspokojone, a jakie nie?

Nie chodzi o szukanie winnych, ale o odzyskanie kontaktu ze sobą. jeżeli umiem rozpoznać swoje emocje i potrzeby, nie muszę już czekać, aż ktoś inny je odczyta za mnie. Zaczynam mówić o sobie – z troską, bez ataku.

To moment, w którym wracam do swojej mocy. Bo kiedy wiem, czego potrzebuję, przestaję być zależn_ od tego, czy ktoś mnie „dostrzeże”.

Etykieta nie zawsze pomaga

Nadanie komuś etykiety może sprawić, iż poczujesz się lepiej. Daje to poczucie porządku i bezpieczeństwa – pozwala zrozumieć, iż coś jest trudne. Jednak może też oddalić od osoby. Kiedy widzę w kimś tylko „narcyza”, przestaję dostrzegać człowieka. Zaczynam rozmawiać z etykietą, a nie z prawdziwą osobą – to zamyka drogę do kontaktu, do zrozumienia, do bycia w relacji.

Czy narcyzm nie istnieje?

Nie znaczy to, iż zaburzenia nie istnieją. Osobowość narcystyczna to realne zjawisko, opisane w psychiatrii – ale diagnozę może postawić tylko specjalista, nie partner w emocjonalnym splątaniu. My widzimy tylko wycinek rzeczywistości – ten, w którym sami cierpimy.

W NVC nie chodzi o to, by nie nazywać rzeczy po imieniu, ale by nie traktować etykiety jak broni. Bo jeżeli mówię „on jest narcyzem”, przestaję być w kontakcie z sobą – z tym, co ja czuję, czego mi brakuje, co mnie rani.

Jak rozmawiać, kiedy jest trudno – sięgnij po język NVC

Jeśli w relacji czujesz napięcie, spróbuj nazwać to spokojnie i konkretnie:
„Kiedy robisz X, jest mi trudno. Chciałabym ci powiedzieć, co to dla mnie znaczy. Może poszukamy razem innego sposobu?”

W tym zdaniu nie chodzi o winę, ale o pokazanie współzależności – iż to, co robisz, ma na mnie wpływ, a ja też wpływam na ciebie.
Taka rozmowa jest możliwa, jeżeli obie strony mają gotowość do słuchania. jeżeli nie – warto poszukać wsparcia z zewnątrz: terapii, mediacji, warsztatów komunikacji NVC.

Bo duże tematy rzadko da się załatwić w jednej rozmowie. Potrzeba cierpliwości, praktyki i odwagi, by mówić o tym, co naprawdę boli.

Jak rozmawiać z narcyzem – świadomość to najlepsza ochrona

W relacji z osobą o cechach narcystycznych (lub po prostu trudną emocjonalnie) szczególnie ważne jest, by pozostać blisko siebie.
Zadawać sobie pytanie: czy ja czuję się w tej relacji bezpiecznie, ważnie, zauważona?

Bo im lepiej znam siebie, tym trudniej mnie zranić. Im bardziej potrafię zadbać o swoje potrzeby, tym mniej jestem podatna na manipulację.
I choćby jeżeli naprawdę jestem w związku z narcyzem, to świadomość siebie odbiera mu władzę.
Dlatego, jeśli chcesz wiedzieć, jak rozmawiać z narcyzem, czy może jednak z osobą, z którą jesteś (na razie) w złej relacji, koniecznie wysłuchaj całego odcinka podcastu „Poziom Miłości”: Jak się dogadać z narcyzem (odc. 147)

👉www.emiliakulpanowak.pl

Świat NVC i Podcastu Poziom Miłości:

Jak się lepiej rozumieć – 6 filarów komunikacji (wprowadzenie do NVC) – kurs online do pracy własnej – https://emiliakulpanowak.pl/warsztat/zrozumiec-rozwiaz-konflikty-6-filarow-komunikacji-relacji-nvc-kurs-online/

Sprawdź kalendarz wydarzeń NVC na 2025 rok i zaplanuj swój rozwój w duchu Porozumienia bez Przemocy!
👉 https://emiliakulpanowak.pl/kalendarium/

Porozumienie bez przemocy podcast POZIOM MIŁOŚCI

Dobre relacje mają dwa źródła: to, jak mówisz i jak słuchasz, czyli świadoma komunikacja oraz to, jak bardzo siebie lubisz. Jak siebie traktujesz i jaką masz ze sobą relację. W podcaście Poziom Miłości pokazuję Ci, jak dbać o komunikację, relacje z innymi i ze sobą samym. Korzystam z zasobów NVC (Nonviolent Communication dra Marshalla B. Rosenberga, którego jestem certyfikowaną trenerką) oraz RH (Resonant Healing Sary Peyton, które łączy NVC i neurobiologię), a sama nazwa nawiązuje do poziomów świadomości opisanych przez dra Davida Hawkinsa.

Poziom Miłości jest skalibrowany bardzo wysoko – na 500 i jest energią życiową, w której świat jest przyjaznym miejscem pełnym miłości, a relacje kwitną.
Posłuchaj, polajkuj, udostępnij. Razem zbudujemy takie miejsce.

Montaż: Wojciech Buczarski

Wsparcie asystenckie: Dorota Siwek

Autorka Podcastu, Emilia Kulpa-Nowak jest trenerką NVC, prowadzi warsztaty komunikacji i relacji, które znajdziesz na emiliakulpanowak.pl/warsztaty Jest autorką książek „Jak budować relację z dzieckiem?” i „Miłość dzień po dniu”, które znajdziesz na stronie wydawcy virgobooks.pl.