To właśnie podczas jedzenia najczęściej dochodzi do niezamierzonego zadławienia się ciałem obcym. Pierwsza pomoc w tym wypadku zależy od tego, jak zachowuje się osoba, w której drogach oddechowych utknęło ciało obce. Stawka jest wysoka – skutecznie udzielona pomoc ratuje w tym wypadku życie.
- Chwyt Heimlicha
- Postępowanie w razie zadławienia
- Etapy pomocy w zależności od objawów
Chwyt Heimlicha
Przydatny może się okazać tzw. rękoczyn Heimlicha (inaczej – chwyt Heimlicha), którego autor – amerykański lekarz Henry Heimlich zmarł w wieku 96 lat 17 grudnia tego roku.
Był szefem oddziału chirurgii w szpitalu żydowskim w Cincinnati w 1974 roku, kiedy opracował swoją technikę pierwszej pomocy, stosowaną przy zadławieniach. Jak tłumaczył, do prac nad tą techniką skłoniły go doniesienia o tysiącach wypadków śmiertelnych będących skutkiem zakrztuszenia.
Aby wykonać chwyt, należy objąć osobę dławiącą się od tyłu w pasie i ucisnąć okolice przepony, doprowadzając w ten sposób do wypchnięcia przez strumień powietrza ciała obcego tkwiącego w drogach oddechowych.
Postępowanie w razie zadławienia
Najczęściej sam poszkodowany jest w stanie sobie pomóc w razie zadławienia – jest zalękniony, ale kaszle – w ten sposób próbując pozbyć się w naturalny sposób ciała obcego. Może być przy tym słyszalny świst podczas wdechu, czyli rodzaj wysokiego dźwięku przy próbie zaczerpnięcia powietrza.
Istotne jest, żeby sprawdzić, czy osoba, która doznała zadławienia, oddycha. jeżeli tak, nie należy nic robić, poza zachęcaniem jej do kaszlu.
Etapy pomocy w zależności od objawów:
- Gdy ratowany wykazuje objawy słabnięcia albo przestaje oddychać lub kaszleć, trzeba przystąpić do uderzeń w plecy:
- Usunąć z jamy ustnej widoczne fragmenty ciał obcych lub luźne protezy zębowe;
- Stanąć z boku i nieco z tyłu od ratowanego;
- Podeprzeć jedną ręką klatkę piersiową ratowanego i nachylić go silnie ku przodowi tak, by przemieszczone ciało obce wydostało się na zewnątrz, zamiast przesunąć się dalej w głąb dróg oddechowych;
- Wykonać do pięciu silnych uderzeń pomiędzy łopatkami, używając do tego nadgarstka drugiej ręki. Celem takiego postępowania jest przemieszczenie ciała obcego za każdym uderzeniem, co oznacza, iż nie zawsze wszystkie 5 uderzeń okaże się konieczne.
Jeśli ta metoda nie daje efektu, należy zastosować tzw. rękoczyn Heimlicha:
- Ustawić się za ratowanym i objąć go obydwoma kończynami górnymi na wysokości nadbrzusza;
- Pochylić go ku przodowi, by ciało obce wydostało się na zewnątrz, zamiast przesunąć się dalej w głąb dróg oddechowych;
- Zacisnąć rękę w pięść i umieścić ją pomiędzy pępkiem a dolną częścią mostka. Pięść uchwycić drugą ręką;
Silnie pociągnąć splecione ręce do wewnątrz i ku górze. Powinno to doprowadzić do przemieszczenia się ciała obcego;
Jeśli nie doprowadziło to do usunięcia przeszkody, ponownie skontrolować jamę ustną, czy nie ma w niej widocznego ciała obcego, które można by dosięgnąć palcem. Wykonywać na przemian pięć uderzeń w plecy i pięć uciśnięć nadbrzusza.
Jeśli ratowany straci przytomność:
- Wezwać ambulans
- Wykonać dwa wdechy prosto w usta ratowanego
- Podjąć masaż serca
- W takiej sytuacji należy kontynuować pośredni masaż serca i sztuczną wentylację do czasu przyjazdu ratowników.
Uwaga! Powyższe procedury stosowane są wobec osób dorosłych, które się zadławiły. Zostały opracowane na podstawie wytycznych opublikowanych na stronie Polskiej Rady Resuscytacji.
