Jak ekscytacja i adrenalina mogą wpływać na naszą motywację?

Nie jest tajemnicą, iż nasze samopoczucie psychiczne w dużej mierze zależy od tego, jak w naszym ciele wytwarzane są hormony. Jednym z nich jest adrenalina — hormon, który wytwarzany jest w nadnerczu w przypadku sytuacji stresowych lub wyjątkowo intensywnych.

Poczucie ekscytacji może wyzwolić w nas niesamowite pokłady energii i inne odczucia, które motywują do działania. Może ono również mieć działania negatywne. Sprawdziliśmy, w jaki sposób wycisnąć maksimum z naszej gospodarki hormonalnej, w tym przede wszystkim z adrenaliny.

Czym jest adrenalina?

Adrenalina, znana również jako epinefryna, to hormon wytwarzany w nadnerczach, na ogół w chwilach silnej euforii lub zagrożenia życia. Właśnie z tego powodu adrenalina bywa często nazywana hormonem stresu. Jej celem jest w końcu przygotowanie organizmu na stawienie czoła nadchodzącemu zagrożeniu.

Ze względu na swoje adekwatności, adrenalina ma szerokie zastosowanie w medycynie, w tym w takich stanach jak w przypadku anafilaksji, niewydolności serca, astmie, zapaleniu krtani. Hormon ten wykorzystywany jest również do zmniejszania bólu, a dokładniej jako miejscowy środek znieczulający. Poza tym podanie adrenaliny zmniejsza przepływ krwi, zapobiegając krwotokom.

Co powoduje skoki adrenaliny?

Ogólnie rzecz biorąc, adrenalina wyzwalana jest w wielu różnych sytuacjach, które na ogół wiążą się z przypływem bardzo silnych emocji. Do najważniejszych z nich się zaliczają:

1. Strach — wynika to z faktu, iż celem nadrzędnym tego hormonu jest pomoc w przetrwaniu sytuacji zagrożenia przez stawienie mu czoła lub przez ucieczkę. Istnieją również mniej ekstremalne sytuacje, w których adrenalina uwalnia się przez strach, np. podczas oglądania strasznego filmu.
2. Podniecenie — przypływ adrenaliny nie musi wiązać się wyłącznie z sytuacjami negatywnymi. Adrenalina wyzwala się również przy podnieceniu podczas uprawiania ekstremalnych sportów lub np. hazardu na prawdziwe pieniądze w kasynie, takim jak np. kasyno Stake. W przypadku, gdy np. gramy o bardzo wysoką stawkę adrenalina wyzwalana jest automatycznie. Co ciekawe, w niektórych sytuacjach ekscytacja i pobudzenie jest efektem pożądanym, gdyż poprawia nasze zdolności poznawcze. W innych sytuacjach, np. podczas gry w pokera przy stole, zdradzenie zdenerwowania może kosztować nam wygranie rozdania.
3. Lęk — sytuacja bardzo zbliżona do strachu, jednak różni się tym, iż nie występuje tutaj sytuacja zagrożenia życia lub zdrowia. Lęk działa często na zasadzie kuli śnieżnej, gdy drobne zmartwienie prowadzi do przypływu negatywnych emocji oraz wyzwolenie adrenaliny z nadnerczy.
4. Stres — w dzisiejszych czasach stres psychiczny i fizyczny towarzyszy na co dzień wielu z nas. W tej sytuacji nasz układ nerwowy daje sygnał do wyzwolenia adrenaliny, która doda nam dodatkowej energii, umożliwiającej poradzenie sobie w trudnej sytuacji.

Jakie są fizjologiczne skutki uwalniania adrenaliny

Adrenalina jest pod względem stricte chemicznym monoaminą pochodzącą z syntezy z tyrozyny. Jest nie tylko hormonem, ale i neuroprzekaźnikiem, który jest niezwykle istotny w organizmie człowieka.

Jak już wspomnieliśmy, adrenalina uwalniana jest w sytuacjach stresowych do krwi, gdzie wiąże się z receptorami adrenergicznymi w wielu częściach ciała, stawiając je w gotowości do walki lub ucieczki. Działanie adrenaliny może utrzymywać się w organizmie choćby do godziny po zakończeniu stresowej sytuacji.

Samo działanie adrenaliny może manifestować się na bardzo wiele sposobów. Część z nich jest pozytywna, część negatywna. jeżeli chodzi o wpływ, jaki skoki adrenaliny mają na naszą kondycję psychiczną i fizyczną, to widać je przede wszystkim po takich symptomach, jak np.:

• ogromny przypływ energii i siły,
• rozszerzone źrenice,
• zwiększone uwalnianie potu,
• rozszerzenie naczyń krwionośnych (w efekcie zwiększenie przepływu krwi w górnych partiach mięśniowych),
• przyspieszone bicie serca,
• zwiększona produkcja glukozy,
• spowolnienie pracy jelit,
• udrożnienie dróg oddechowych,
• drżenie ciała,
• zmniejszenie wrażliwości na ból.

Sam efekt działania adrenaliny kojarzy się nam m.in. z wyczynowym uprawianiem sportów, zwłaszcza ekstremalnych lub sportów walki. Jak powszechnie wiadomo, epinefryna sprawia, iż organizm wspina się na wyżyny swoich możliwości i pozwala pokonywać kolejne bariery, a zarazem motywując człowieka do działania.

Skutki negatywne działania adrenaliny

Niestety, poza paroma niewątpliwymi zaletami, adrenalina w nadmiarze może mieć również negatywne skutki. W pierwszej kolejności należą do nich:

• nerwowość i drażliwość,
• problemy ze snem,
• powtarzające się bóle głowy,
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• bóle mięśni,
• utrata wagi.

Nadmiar adrenaliny i jej skutki uboczne mogą natomiast prowadzić do wielu chorób i schorzeń, często niezwykle poważnych i mogących prowadzić choćby do zagrożenia życia. Do najbardziej poważnych należą chroniczne zmęczenie, nadciśnienie tętnicze, problemy z krążeniem, uszkodzenie serca, wrzody żołądka, cukrzyca, miażdżyca, choroba Parkinsona.

Warto dodać, iż istnieje również zjawisko uzależnienia od adrenaliny, zwłaszcza u wielbicieli mocnych wrażeń. Radzenie sobie z tym problemem często wymaga długotrwałej psychoterapii. Zwiększona produkcja tego hormonu często pojawia się u osób mających problemy psychiczne i doświadczają m.in. agorafobii, zespołu stresu pourazowego lub fobii społecznej.

Czy adrenalina może nas zmotywować do działania?

Adrenalina, jako nasz naturalny hormon, pełni funkcję, która ma za zadanie pomóc nam w radzeniu sobie w bardzo trudnych sytuacjach, motywując nas do działania i radzenia sobie z problemami. W nadmiarze, na przykład przy stałej ekspozycji na sytuacje stresowe, może ona jednak mieć wyniszczające działanie dla organizmu. Dlatego też tak ważne jest, by nie utrzymywać swojego organizmu w ciągłym stanie gotowości i nauczyć radzić sobie ze stresem, np. poprzez medytację lub jakieś spokojne hobby. Uchronimy się w ten sposób przed zagrożeniem poważnymi chorobami.