Coraz więcej dowodów naukowych wskazuje na mikrobiotę jelitową jako najważniejszy pośrednik w komunikacji między stylem życia a mózgiem. Najnowsze badanie, opublikowane w „The Lancet”, sprawdza na modelu zwierzęcym, czy to właśnie bakterie jelitowe niejako pośredniczą we wpływie ćwiczeń na funkcje poznawcze.
Związek między aktywnością fizyczną a zdrowiem mózgu często rządzi się zasadą hormezy. W uproszczeniu oznacza ona, iż „więcej nie zawsze znaczy lepiej”: umiarkowany wysiłek fizyczny przynosi wyraźne korzyści dla funkcji poznawczych, podczas gdy jego nadmiar może być szkodliwy. Mechanizmy leżące u podstaw tego zjawiska pozostawały dotąd niejasne, ale coraz więcej dowodów naukowych wskazuje na mikrobiotę jelitową jako najważniejszy pośrednik w komunikacji między stylem życia a mózgiem. Najnowsze badanie, opublikowane w „The Lancet”, sprawdza na modelu zwierzęcym, czy to właśnie bakterie jelitowe niejako pośredniczą we wpływie ćwiczeń na funkcje poznawcze.
W badaniu na myszach oceniano wpływ umiarkowanych ćwiczeń fizycznych na zdolności poznawcze (testy pamięci rozpoznawczej i przestrzennej) oraz na procesy neurogenezy w hipokampie. Równolegle porównywano skład mikrobioty jelitowej u zwierząt regularnie ćwiczących z grupą kontrolną. Kluczowym elementem badania, mającym na celu weryfikację związku przyczynowo-skutkowego, było przeszczepienie mikrobioty kałowej (FMT) od myszy ćwiczących do myszy z grupy kontrolnej.
Zgodnie z oczekiwaniami umiarkowany wysiłek fizyczny wyraźnie poprawiał zdolności poznawcze myszy oraz zwiększał neurogenezę w hipokampie. Jednakże, korzyści te całkowicie zanikały, gdy intensywność lub czas trwania ćwiczeń były zbyt duże. Zaobserwowano, iż różne schematy wysiłku prowadziły do charakterystycznych zmian w składzie i różnorodności mikrobioty jelitowej, a liczebność niektórych rodzin bakterii była skorelowana z wynikami testów poznawczych.
Najważniejszy był jednak wynik eksperymentu z przeszczepem: myszy z grupy kontrolnej, które otrzymały mikrobiotę od myszy ćwiczących, zaczęły wykazywać taką samą poprawę funkcji poznawczych i neurogenezy, jak ich aktywni fizycznie dawcy. Jest to pierwszy tak silny dowód na istnienie bezpośredniego, przyczynowego związku między zmianami w mikrobiocie jelitowej a korzyściami dla mózgu indukowanymi przez wysiłek fizyczny.
Badanie to dostarcza pierwszych, przyczynowych dowodów na to, iż hormetyczny wpływ wysiłku fizycznego na mózg – czyli poprawa funkcji poznawczych i neurogenezy – jest bezpośrednio mediowany przez zmiany w mikrobiocie jelitowej, rzucając nowe światło na mechanizmy łączące styl życia, zdrowie jelit i funkcjonowanie mózgu.
