Jak choroba Hashimoto zmienia ciało?

Zdjęcie: Jak Hashimoto zmienia ciało

Choroba Hashimoto jest limfocytarnym zapaleniem gruczołu tarczycowego. Przejawia się nagromadzeniem autoreaktywnych limfocytów oraz obecnością przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) oraz przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG). Organizm jednocześnie traci swoją immunologiczną tolerancję na tkanki własne (np. tkanki tarczycy). Konsekwencją tego jest uszkodzenie gruczołu tarczowego i zaburzenia produkcji hormonów tarczycy, czego skutkiem jest rozwój niedoczynności tarczycy. Choroba ta jest związana z nieprawidłową pracą układu odpornościowego. Objawem niedoczynności tarczycy jest podwyższenie poziomu TSH we krwi, obniżenie poziomu FT4 – wolnej tyroksyny oraz obniżenie poziomu FT3 we krwi – wolnej trójjodotyroniny.

Wpływ Hashimoto na skórę

W przebiegu choroby Hashimoto dochodzi do wielu zmian w funkcjonowaniu organizmu. Skutki zaburzeń hormonalnych dotyczą wielu aspektów. Jednym z nich jest skóra, której ukrwienie zostaje zaburzone w przebiegu choroby Hashimoto. Chorzy cechują się chłodną w dotyku, suchą i szorstką skórą.

Tyroksyna (hormon T4 produkowany przez tarczycę) odpowiada za prawidłową czynność gruczołów łojowych. Konsekwencją niedoboru tego hormonu jest łuszczenie się oraz przesuszenie skóry. Często dochodzi do łuszczenia i rogowacenia naskórka. Dzieje się tak na skutek zwiększonej produkcji kreatyny oraz lipidów międzykomórkowych. Wpływa to na przeznaskórkową utratę wody. Rogowacenie się naskórka widoczne jest szczególnie w okolicach stóp, łokci oraz kolan – potocznie nazywane „brudne łokcie i kolana”. Rogowacenie stóp dotyczy najczęściej miejsc, w których występuje największy ucisk na stopy, czyli pięty. Może dojść do pojawienia się kruchych, popękanych pięt z towarzyszącą łuszczącą się skórą.

Co więcej, chorzy na chorobę Hashimoto często cechują się bladą oraz chłodną w dotyku skórą. Spowodowane jest to spowolnionymi przemianami metabolicznymi organizmu wynikającymi z zaburzeń pracy tarczycy. Zwiększa się wówczas odczucie zimna w ciele, często np. uczucie marznięcia stóp. Aby uniknąć hipotermii (wychłodzenia organizmu) oraz utrzymać prawidłową temperaturę ciała, następuje odruchowy skurcz naczyń krwionośnych. Skutkiem ubocznym tego mechanizmu jest bladość skóry.

Oprócz bladości, skórę może charakteryzować również żółty odcień. Jest to konsekwencją zaburzonego wątrobowego metabolizmu karotenu. Nieprawidłowo metabolizowany karoten gromadzi się w warstwie rogowej naskórka, zostaje następnie wydalony wraz z potem oraz ponownie wchłonięty przez skórę. Odkłada się w miejscach, gdzie występują gruczoły łojowe.

W wyniku spadku temperatury (w otoczeniu) na skórze chorych mogą pojawić się także sinoczerwone smugi. Charakterystyczną ich cechą jest siatkowaty układ, podobny do marmuru. Taki objaw niedoczynności tarczycy potocznie nazywany jest „marmurkowatością skóry”.

Podsumowując, skóra chorych na chorobę Hashimoto może być:

• sucha
• szorstka
• pękająca
• łuszcząca się
• chłodna w dotyku
• blada
• z towarzyszącym żółtawym odcieniem
• z towarzyszącym zrogowaciałym naskórkiem
• „marmurkowata”

Co możesz zrobić dla swojej skóry mając Hashimoto? Nie zapominaj o regularnym nawadnianiu. Zaleca się picie minimum 30 ml wody na każdy kilogram masy ciała oraz spożywanie zdrowych tłuszczów jak np. awokado, oleje roślinne – oliwa z oliwek, olej lniany (stosowany na zimno), olej z wiesiołka, orzechy, nasiona oraz pestki np. dyni.

Wpływ Hashimoto na nadmierną masę ciała i otyłość

Przyczyn nadmiernej masy ciała lub otyłości może być wiele. Rozpoczynając od nieprawidłowej diety, która może charakteryzować się nadmierną podażą kalorii, kwasów tłuszczowych trans oraz węglowodanów prostych, po różne zaburzenia metaboliczne, w przebiegu których dochodzi do większej skłonności do kumulacji zarówno tkanki tłuszczowej jak i gromadzenia nadmiaru wody w organizmie. Efektem tego jest wzrost masy ciała. Jedną jednak z najczęściej spotykanych przyczyn nadmiernej masy ciała jest niedoczynność tarczycy. Przyczyn występowania niedoczynności tarczycy również może być wiele. Przykładowo może nastąpić uszkodzenie przysadki mózgowej, od której m.in zależy prawidłowa funkcja tarczycy. Niedoczynność tarczycy może się rozwinąć także na tle choroby autoimmunologicznej – choroby Hashimoto. Według Tamer i wsp. szczególnie choroba Hashimoto może wpływać na przybieranie masy ciała. Poziom przeciwciał AntyTG koreluje ze wzrostem BMI, choćby w sytuacji, gdy funkcja tarczycy jest prawidłowa. Co więcej, choroba ta wpływa również na podwyższone stężenie lipidów we krwi.

Ashrafuzzaman i wsp. wskazują na związek pomiędzy rozwojem otyłości w przebiegu niedoczynności tarczycy a częstotliwością występowania cukrzycy typu II oraz zaburzonej tolerancji glukozy.

Jak utrzymać lub osiągnąć prawidłową masę ciała? Kluczową kwestią jest monitorowanie ilości spożywanego pokarmu, który przekłada się na bilans energetyczny w ciągu dnia. jeżeli przekracza on Twoje zapotrzebowanie kaloryczne, masa ciała będzie wzrastała. Spożycie energii z pokarmu powinno być na tym samym poziomie, co zapotrzebowanie (aby utrzymać obecną masę ciała) bądź na niższym poziomie (aby obniżyć masę ciała). Dobrym rozwiązaniem jest też skonsultowanie się ze specjalistą- dietetykiem, który może pomóc w ustaleniu optymalnego zapotrzebowania energetycznego dla danej osoby uwzględniając jej indywidualny cel.