Czym jest anoreksja?
Anoreksja jest nazywana inaczej jadłowstrętem psychicznym. To zaburzenie, które jest związane z brakiem łaknienia i niechęcią do jedzenia. Prowadzi do znacznej utraty masy ciała. W wieku nastoletnim może prowadzić choćby do zahamowania rozwoju. Jest śmiertelnie niebezpieczne. Wyróżniamy dwa rodzaje anoreksji:
- typ restrykcyjny – polegający na głodzeniu się,
- typ bulimiczny – którego podstawę stanowi objadanie się, a następnie zwracanie pokarmu.
Objawy anoreksji
Są cztery główne objawy jadłowstrętu psychicznego, których wystąpienie świadczy o zaburzeniu. Jest to świadome ograniczenie spożywanego jedzenia, utrata wagi, zaburzone postrzeganie własnego ciała oraz zaburzenia hormonalne, jak zanik miesiączki. Osoba może odczuwać głód, ale pomimo to odmawia posiłku ze strachu przed przytyciem. Objawy obejmują w zasadzie wiele układów. Chory często ma zmniejszoną tolerancję na niską temperaturę, jego skóra robi się sucha, łuszcząca i pokrywa się charakterystycznym meszkiem. Mięśnie słabną, a kości tracą gęstość, przez co osoba może skarżyć się na bóle. Występują również zawroty głowy i omdlenia, a także obniżenie ciśnienia krwi. Objawy anoreksji obejmują też dolegliwości ze strony układu trawiennego, w tym zaparcia, wzdęcia i uczucie pełności po posiłku. Charakterystyczna dla osoby chorej jest apatia, drażliwość, lęk, bezsenność, trudności w skupieniu uwagi i osłabienie zdolności poznawczych. Zaskakującym objawem może być wzmożenie aktywności, której celem jest zwiększenie wykorzystywania kalorii. Do skutków jadłowstrętu psychicznego może należeć też anemia i zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Początki anoreksji
Pierwsze objawy anoreksji najczęściej zauważa się u osób w wieku nastoletnim. Dorastający ludzie przykładają przesadną uwagę do wyglądu swojego ciała. Ograniczają jedzenie, co wpływa wyniszczająco na organizm. Głodówka wywiera wpływ na umysł i powoduje zmiany w mózgu. Ich efektem jest inne zachowanie i myśli, pojawia się rozdrażnienie lub apatia, w związku z czym nostolatek ukrywa chorobę i odmawia leczenia. Kiedy spadek masy ciała staje się widoczny, osoba odczuwa zadowolenie, wręcz euforię, która tym bardziej popycha ją do kontynuowania działań. Razem z tymi uczuciami pojawia się też coraz silniejszy strach przed przytyciem. Z czasem chory odcina się od otoczenia, a najważniejszym elementem życia staje się unikanie jedzenia.
Anoreksja – przyczyny
Dokładne przyczyny jadłowstrętu psychicznego nie są jeszcze poznane. Prawdopodobnie jest to efekt połączenia czynników genetycznych psychicznych i środowiskowych.
przyczyny genetyczne – współczesna nauka nie zdołała jeszcze wyodrębnić genów odpowiedzialnych za zwiększenie wystąpienia ryzyka anoreksji. Wyróżnia się jednak dążenie do perfekcjonizmu, wrażliwość i wytrwałość jako cechy związane z zaburzeniem.
przyczyny psychologiczne – jadłowstręt psychiczny najczęściej dotyka osób o wysokiej inteligencji, które w szkole otrzymują najlepsze oceny. Ciąży na nich jednak obawa przed porażką, nadmierna potrzeba kontroli oraz perfekcjonizm w szukaniu rozwiązań dla swoich problemów.
przyczyny środowiskowe – powoli pojawiają się ruchy ciałopozytywne, jednak wciąż to osoby o szczupłej sylwetce są lepiej odbierane przez otoczenie. W reklamach, w internecie w większości właśnie takich ludzi zobaczymy. Otyłość jest stygmatyzowana i niestety to również ma wpływ na dorastających nastolatków, którzy szukają akceptacji w środowisku. W ten sposób modne diety odchudzające i nadmierna aktywność fizyczna staje się narzędziem do uzyskania wymarzonej figury.
Jadłowstręt psychiczny – leczenie
Leczenie anoreksji nie jest łatwe. Jest to proces długotrwały i złożony, a jego celem jest podniesienie wagi chorego, uzupełnienie niedoborów i zmiana przekonań na temat własnego ciała. Często korzysta się z farmakoterapii oraz psychoterapii. Może być też konieczna opieka dietetyka, fizjoterapeuty lub innych lekarzy w zależności od tego, jakie dolegliwości pojawiają się ze strony poszczególnych układów, a także terapia rodzinna, mająca na celu edukację bliskich osób na temat choroby i wsparcie w walce z anoreksją.
