Dopiero co skończyłam pisać dla Was podsumowanie z konferencji EASD, a już zaczęła się kolejna z nich, czyli ISPAD (International Society for Pediatric and Adolescent Diabetes)! Tym razem nie było platformy w stylu The Sims, ale równie łatwo chodziło się po tym wirtualnym centrum konferencyjnym jak i po tamtym na EASD. Jedyna trudność polegała na tym, iż trzeba było pamiętać o przeliczeniu sobie godzin, ponieważ konferencja odbywała się zgodnie z czasem strefy CDT (Chicago). Nie było tragedii, ponieważ w Europie sympozja wypadały w godzinach popołudniowych.
ISPAD 2020 - Sympozja naukowe
15.10.2020
📌Podczas wykładu otwierającego Profesor Tadej Battelino przedstawił m.in. badanie, z którego wynika, iż hiperglikemia wpływa na funkcje poznawcze mózgu.
📌 Profesor Chantal Mathieu mówiła o terapiach wspomagających w cukrzycy typu 1:
➡️ Agoniści (substancje łączące się z receptorem i powodujące reakcję w komórce) receptora GLP-1 pomagają obniżyć HbA1c, masę ciała oraz dawki insuliny.
➡️ Stosowanie inhibitorów SGLT2i wpływa na obniżenie HbA1c (po >6 miesiącach) oraz masy ciała (po >6 miesiącach). Niestety wiąże się z podwyższonym ryzykiem kwasicy ketonowej (DKA).
➡️ Mała dawka (5 mg) Dapaglifloziny (doustny lek przeciwhiperglikemicznym wskazanym w leczeniu CT2 u pacjentów dorosłych) może być przepisana dla osób dorosłych z CT1, których BMI wynosi >27, a HbA1c <9%. Leczenie należy przerwać w przypadku pojawienia się ketonów lub zarażenia COVID-19.
➡️ Odkryto korzyści związane ze stosowaniem Liraglutydu (lek przeciwcukrzycowy stosowany u pacjentów z CT2, zaliczany do grupy leków inkretynowych)
u osób z CT1, u których przez cały czas jest wykrywalny C-peptyd, ale potrzebne są dalsze badania w tym kierunku.
📌 Profesor Mathieu prezentowała również informacje na temat glukagonu w sprayu:
✅ Łatwy w użyciu
✅ Może być biernie wchłaniany
✅ W 90% przypadków podany prawidłowo
✅ Poziom glukozy we krwi wzrasta o 25mg w ciągu 20 minut
✅ Katar czy stosowanie leków do nosa nie wpływa na jego skuteczność
Więcej informacji na temat glukagonu w sprayu zamieszczę we wpisie dedkowanym temu tematowi.
📌 Profesor Michael Haller prezentował wyniki badania T1D TrialNet:
>=2 autoprzeciwciała oznaczają 80% ryzyka w ciągu 10 lat
>=2 autoprzeciwciała + dysglikemia oznaczają 50% ryzyka w ciągu 5 lat
Terapię immunologiczną należy przeprowadzić wcześniej aby opóźnić postę w utracie C-peptydu. Jednak wskazane są dalsze badania nad wpływem na spadek C-peptydu - tolerancję glukozy, HbA1c, objętość trzustki, etc. Niektóre leki są obiecujące, np. Teplizumab, może opóźnić rozwój cukrzycy typu 1 choćby o 2 lata. Profesor Haller mówił także, iż każdy kto ma członka rodziny z cukrzyca typu 1, powinien zostać przebadany pod kątem przeciwciał. Podkreślał również, iż należy również przeprowadzić badania przesiewowe w populacji ogólnej.
📌 Profesor Linda DiMeglio mówiła o ryzyku cukrzycy typu 1 i o tym jak wygląda progres tej choroby w kolejnych stadiach:
- Ryzyko genetyczne (jeżeli masz w rodzinie krewnego z CT1, ryzyko jest 15-krotnie wyższe)
- Aktywacja immunologiczna (komórki beta są zaatakowane)
- Odpowiedź immunologiczna (rozwój pojedynczego autoprzeciwciała)
- Stadium 1️ - normalny poziom cukru (>=2 autoprzeciwciała, początek CT1)
- Stadium 2 - nieprawidłowy poziom cukru (>=2 autoprzeciwciała)
- Stadium 3 - diagnoza kliniczna (>=2 autoprzeciwciała)
- Stadium 4 - długotrwała cukrzyca typu 1
📌 Profesor Linda DiMeglio podkreślała też, iż "Insulina nie jest lekarstwem na cukrzycę. Po prostu utrzymuje ludzi przy życiu, dopóki takiego nie znajdziemy.".
📌 Firma Tidepool prezentował swoją pracę nad systemem zamkniętej pętli, który jest oparty na kodzie open source. Chcą połączyć system DIYAPS z komercyjną zamkniętą pętlą. CEO, Howard Look, podkreślał jak bardzo doceniają pracę społeczności DIY (w prezentacji zwizualizował ją jako tytana, na którego ramionach stoi Tidepool). System Tidepool nie będzie wymagał RileyLink (urządzenie do przetwarzania sygnału z pompy do telefonu i odwrotnie); będzie miał bezpieczne połączenie BlueTooth, objęte gwarancją pompy i CGM, zapewnione szkolenie dla pacjenta oraz dostęp do obsługi klienta.
O systemach open source pisałam na blogu tutaj.
16.10.2020
📌 Doktor Osagie Ebekozien zaprezentował wyniki badania obserwacyjnego T1D Exchange, dot. COVID-19, przeprowadzonego w 52 ośrodkach w USA. Aż 67% przypadków to osoby poniżej 24 roku życia. Wśród pacjentów były znaczne różnice rasowe i etniczne. Niestety COVID-19 spotęgował istniejącą już wcześniej dyskryminację rasową i istniejące nierówności wśród mniejszości etnicznych (dostęp i jakość opieki diabetologicznej, dostęp do nowoczesnych pomp i systemów CGM, leczenie kwasicy ketonowej, etc.).
📌 Doktor Catarina Limbert podkreślała pozytywne aspekty i możliwości opieki diabetologicznej podczas pandemii: rozwój telemedycyny czy poprawa czasu w zakresie (TIR) podczas lockdown'u. Sugerowała dołączenie specjalistów IT do zespołów służby zdrowia.
📌 Doktor Limbert mówiła również o wpływie COVID-19 na przyspieszenie rozwoju cukrzycy typu 1. Od czasu pandemii nastąpił 2-krotny wzrost liczby nowych przypadków CT1, u dzieci i młodzieży często przy rozpoznaniu pojawia się kwasica ketonowa (DKA). COVID-19 może zostać dodany do listy wirusów przyczyniających się do cukrzycy typu 1.
📌 Brytyjskie badanie wykazało, iż osoby z cukrzycą typu 1 miały gorsze powikłania związane z COVID-19 niż osoby z cukrzycą typu 2 gdy:
✅
Miały cukrzycę dłużej niż 20 lat
✅ Były w wieku powyżej 50 lat
✅ Miały wysokie HbA1c (powyżej 10%)
✅ Miały kilka chorób współistniejących
📌 Doktor Alicia Jenkins przestawiła inspirującą prezentację na temat niepokojącego stanu cukrzycy w krajach rozwijających się. Nie we wszystkich krajach prawa dzieci i osób z cukrzycą są przestrzegane: prawo do życia, godności, opieki zdrowotnej, edukacji i integracji społecznej. Organizacje pozarządowe, takie jak Life for a Child czy Insulin for Life, walczą o to by zapewnić insulinę i podstawowy osprzęt dla potrzebujących. W wielu krajach insulina jest dostępna, ale nie ma odpowiednich warunków do jej przechowywania. w tej chwili na świecie, cukrzyca typu 1 występuje
2-krotnie częściej, a liczba powikłań znacznie wzrosła. Należy poświęcić więcej uwagi czynnikom ryzyka. Na każde 2 osoby z cukrzycą, 1 umiera przedwcześnie z powodu cukrzycy (np. braku środków, błędnej diagnozy lub braku diagnozy). Koszty ekonomiczne stanowią ogromną przeszkodę w prowadzeniu takiej choroby jak cukrzyca typu 1 i niepokojące jest to, iż zależy to od miejsca urodzenia pacjenta.
📌 Doktor Arvind Virmani alarmował, iż w obliczu globalnego ocieplenia powinny zostać wprowadzone markery temperatury na opakowaniach z insuliną. "To kwestia życia lub śmierci" - podkreślał.
📌 Prof. Jill Weissberg-Benchell podkreślała w swojej prezentacji, iż "To normalne by czuć wypalenie w cukrzycy; to normalne, iż można zmęczyć się wszystkimi obowiązkami związanymi z CT1. Kluczem jest zminimalizowanie ryzyka, przygotowanie się na taką sytuację i rozpoznanie tego stanu w razie jego wystąpienia.".
📌 Cukrzyca i zdrowie behawioralne/psychologia:
🧠Dorośli, u których cukrzyca typu 1 rozwinęła się w dzieciństwie mają znacznie zwiększone upośledzenie funkcji poznawczych.
🧠 Hipoglikemia
nie ma tak istotnego wpływu na powodowanie długotrwałego uszkodzenia mózgu, jak wcześniej sądzono.
🧠Kwasica ketonowa (bez obrzęku mózgu) powoduje większe długotrwałe uszkodzenia neurologiczne niż wcześniej wykazano.
🧠Okoliczności rozpoznania CT1 (zwłaszcza wiek i obecność DKA), są ważnymi czynnikami determinującymi długoterminowe
wyniki dot. mózgu.
🧠 Przewlekła hiperglikemia jest bardziej szkodliwa dla mózgu niż wcześniej sądzono.
🧠Zespoły kliniczne powinny rozważyć potencjalny związek między funkcjami poznawczymi (funkcją wykonawczą) a zaburzeniami przestrzegania zaleceń terapeutycznych.
17.10.2020
📌 Podczas prezentacji firmy Dexcom świetnie przedstawiono temat noszenia CGM. Jest wiele kwestii które powinno omówić się z pacjentem: aspekty fizyczne, bezpieczeństwo, noszenie sensorów w miejscach publicznych, miejsca aplikacji, reakcje skórne, etc. Zdarza się, iż pacjenci np. mają nierealistyczne wyobrażenie na temat systemów CGM (np. iż już nic nie będą musieli robić wokół swojej cukrzycy) albo mają obawy co do zbyt dużej ilości informacji czy krytyki ze strony otoczenia. Dlatego komunikacja jest tak ważna!
📌 Również podczas prezentacji firmy Dexcom podkreślano jak COVID-19 i zapotrzebowanie na telemedycynę, drastycznie zmieniły rutynę wizyt kontrolnych. Dane z CGM mają kluczowe znaczenie dla wielu diabetologów. Dodatkowo pacjenci stali się bardziej odpowiedzialni, ponieważ mają więcej obowiązków, ale też więcej kontroli i mogą wysyłać dane do swojego lekarza pozostając w domu.
📌 Doktor Elsa Palmkvist mówiła, iż około 1 na 10 dzieci z cukrzycą typu 1 zachoruje na celiakię. W przypadku choroby trzewnej i cukrzycy typu 1 istnieje podobne ryzyko zachorowania.
📌 Ryzyko wystąpienia retinopatii u osób z cukrzycą typu 1 wzrasta wraz z wiekiem pacjenta oraz stażem z CT1. HbA1c jest ważnym czynnikiem ryzyka. W Szwecji wyniki porównania HbA1c 6,5-6,9% z HbA1c 7,0-7,4% pokazują o 30% wyższe ryzyko retinopatii przy wyższym HbA1c.
📌 Od czasu pandemii COVID-19, czas w zakresie (TIR) zaczął znacząco dominować nad HbA1c, ponieważ łatwiej i bezpieczniej jest uzyskać dostęp i udostępnić dane z CGM, niż iść na badanie krwi.
📌 Wśród nastolatków z cukrzycą typu 1 największymi problemami są:
✅ Martwienie się o wagę - 52% 👧 31% 👦
✅ Brak zrozumienia ze strony przyjaciół/rodziny - 47% 👧 23% 👦
✅ Smutek/zdenerwowanie związana z utratą kontroli nad cukrzycą - 39% 👧 22% 👦
✅ Nadmierna kontrola ze strony przyjaciół/rodziny - 34% 👧 19% 👦
✅ Brak motywacji - 33% 👧 18% 👦
📌 Wpływ hormonów (dojrzewanie, cykl menstruacyjny, ciąża, menopauza) na dziewczynki i kobiety z cukrzycą typu 1 wydaje się być niezwykle indywidualny co w konsekwencji staje się dodatkowym obciążeniem w kontekście terapii.
Weronika BlueSugarCube
Dziękuję #dedoc° za umożliwienie mi wzięcia udziału w wirtualnym ISPAD 2020.
Tutaj przeczytasz podsumowanie z EASD 2020
Tutaj przeczytasz informacje o glukagonie w sprayu