Immunoterapia w leczeniu chorych na raka żołądka i przełyku

Immunoterapia w leczeniu nowotworów przewodu pokarmowego będzie refundowana. To kolejna z terapii wskazanych przez PTOK jako tzw. priorytety refundacyjne 2023 r. na liście TOP TEN ONKO, które od września zostaną bezpłatnie udostępnione chorym z rakiem żołądka i przełyku w ramach programu lekowego.

Stosowanie cząsteczek immunokompetentnych jest już standardem w terapii wielu nowotworów takich jak czerniak, rak płuca, nerki, jelita grubego czy nowotwory głowy i szyi. U wielu chorych otrzymujących immunoterapię obserwuje się wieloletnie przeżycia, prowadzące do wyleczenia. Teraz immunoterapia niwolumabem w raku żołądka może być przełomem, który stanie się standardem leczenia w tym wskazaniu. Niespecyficzność objawów i brak czujności onkologicznej – to część przyczyn, dla których większość przypadków nowotworów przewodu pokarmowego diagnozowana jest w zaawansowanym stadium, z obecnością przerzutów lokoregionalnych lub odległych. Wpływa to bardzo niekorzystnie na rokowania chorych – agregowane wskaźniki 5-letniego przeżycia wynoszą tylko 33 proc. dla raka żołądka i 22 proc. dla raka przełyku. Statystyki dotyczące osób, u których choroba dała już przerzuty do innych narządów, są jeszcze dramatyczniejsze.

Umożliwienie pacjentom onkologicznym dostępu do nowoczesnego leczenia zalecanego w wytycznych praktyki klinicznej poprzez wprowadzanie do programów lekowych immunoterapii, terapii celowanych i leków łączących różne mechanizmy działania (np. koniugaty), było jedną z rekomendacji zmian wskazanych przez autorów raportu z marca tego roku „Aktualna sytuacja pacjentów z nowotworami układu pokarmowego w Polsce”. Chodzi zarówno o terapie stosowane w leczeniu uzupełniającym po interwencji chirurgicznej, jak i te o udowodnionej skuteczności stosowania u chorych z bardziej zaawansowanym nowotworem.

Obowiązujący do końca sierpnia program lekowy B.58, pozwalający na nowoczesne leczenie chorych z rakiem przełyku i żołądka, doczekał się poszerzenia o kolejne wskazania dla immunoterapii. Dotychczas chorzy z zaawansowanym rakiem żołądka mogli być leczeni terapiami z katalogu chemioterapii oraz w ramach programu lekowego, który pozwalał jedynie na zastosowanie ramucyrumabu w skojarzeniu z chemioterapią. Od września program ulegnie poszerzeniu o skojarzenie immunoterapii z chemioterapią u dorosłych pacjentów z HER2 ujemnym, zaawansowanym lub przerzutowym gruczolakorakiem żołądka, połączenia żołądkowo-przełykowego lub przełyku, u których łączny wynik pozytywny (CPS) z ekspresją PD-L1 w tkance nowotworowej wynosi 5 lub więcej.

Wrześniowa lista refundacyjna przyniesie także dostęp do leczenia uzupełniającego raka przełyku i połączenia żołądkowo-przełykowego niwolumabem. Z terapii będą mogli skorzystać pacjenci z chorobą resztkową, po wcześniejszej chemioradioterapii neoadjuwantowej. Niwolumab to pierwsza terapia adjuwantowa zapewniająca istotną statystycznie i klinicznie znaczącą poprawę w zakresie przeżycia wolnego od choroby.
Poszerzeniu ulegnie również lista terapii stosowanych w pierwszej linii leczenia raka przełyku – znajdzie się na niej skojarzenie niwolumabu z chemioterapią oraz inhibitora punktów kontrolnych z przeciwciałem monoklonalnym anty-CTLA-4. Takie leczenie będzie możliwe u dorosłych pacjentów z zaawansowanym, nieoperacyjnym, nawrotowym lub z przerzutami płaskonabłonkowym rakiem przełyku, z ekspresją PD-L1 na komórkach guza ≥ 1 proc.

“Udostępnienie immunoterapii w ramach refundacji chorym na raka żołądka, przełyku i połączenia przełykowo-żołądkowego to coś, na co czekaliśmy od miesięcy. Musiało to nastąpić, tym bardziej, iż niwolumab jest jednym z 10 leków, które zostały wytypowane przez członków Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej jako tzw. priorytet refundacyjny tego roku” – mówi Iga Rawicka, prezes Fundacji EuropaColon Polska.

“Kolejne badania kliniczne dla immunoterapii czy terapii celowanych pokazują coraz lepsze wyniki leczenia chorych z nowotworami przewodu pokarmowego, choćby w zaawansowanych stadiach choroby. Każda nowo wprowadzona do refundacji terapia to możliwość zapewnienia jeszcze lepszej opieki naszym pacjentom. Należy jednak podkreślić, iż leczenie nowotworów przewodu pokarmowego wymaga kompleksowego podejścia oraz sprawnej, wysokiej jakości diagnostyki molekularnej i genetycznej. Bez tego nie możemy mówić o optymalnej opiece” – komentuje dr Paweł Potocki, onkolog kliniczny w Oddziale Klinicznym Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.