Osłabienie odpowiedzi humoralnej związane jest z polekową deplecją limfocytów B. Wyniki analizy czynników wpływających na odpowiedź immunologiczną na szczepienie przeciwko SARS-CoV-2 u chorych leczonych RTX wskazują na związek między odpowiedzią na szczepienie a okresem pomiędzy ostatnim wlewem leku i podaniem szczepionki, pulą krążących limfocytów B oraz poziomem immunoglobulin.
Spośród 102 badanych z rozpoznaniem zapalnych chorób reumatycznych leczonych RTX u 64 proc. stwierdzono brak odpowiedzi humoralnej, wyrażonej syntezą przeciwciał poszczepiennych (Schumacher i wsp.). Populacja, w której nie stwierdzono odpowiedzi na szczepienie, była w starszym wieku (66 vs 60 lat) oraz miała niższy poziom immunoglobulin klasy IgG.
U osób, które nie odpowiedziały na szczepienie, stwierdzono krótszy okres pomiędzy ostatnim podaniem leku a szczepieniem (5,07 vs 9,13 miesiąca). Przyjmując za punkt odcięcia 6 miesięcy odstępu miedzy ostatnim wlewem RTX a podaniem szczepionki przeciwko COVID-19, w populacji chorych z odstępem <6 miesięcy 76 proc. badanych, a w grupie z okresem >6 miesięcy 44% nie uzyskało serokonwersji w odpowiedzi na szczepienie. Obserwowano również zależność pomiędzy poziomem przeciwciał poszczepiennych a odstępem czasu RTX – szczepienie przeciw COVID-19.
Wykazano związek pomiędzy poziomem krążących limfocytów B (CD19+) a odpowiedzią humoralną na szczepienie (p = 0,0005). U 72 proc. badanych nie wykryto we krwi obwodowej obecności komórek CD19. Pacjenci CD19+ częściej odpowiadali na szczepienie przeciw COVID-19, jednak aż 35 proc. badanych z wykrywalnymi komórkami CD19+ nie wykazało serokonwersji po szczepieniu.
Badanie Schumacher i wsp. potwierdza negatywny wpływ RTX na odpowiedź humoralną na szczepienie przeciw COVID-19. Optymalny wybór czasu przeprowadzenia szczepienia, w połączeniu z oceną poziomu immunoglobuliny IgG i krążących komórek CD19+ może pozwolić na prognozowanie odpowiedzi na szczepienie.
Opracowanie: dr n. med. Marta Madej
