Z danych opublikowanych na blogu Maps Interlude wynika, iż poziom dostępności usług stomatologicznych zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią, jest bardzo zróżnicowany. Mapa przedstawiająca liczbę dentystów na 10 000 mieszkańców na Starym Kontynencie w roku 2023 potwierdza istotne różnice pomiędzy poszczególnymi państwami.
Najwięcej dentystów na 10 000 mieszkańców pracuje w Szwecji, gdzie wskaźnik ten wynosi 17,7. Oznacza to, iż w państwie tym dostępność stomatologów jest wyjątkowo wysoka, co może przekładać się na lepszy ogólny stan zdrowia jamy ustnej społeczeństwa. Wysoki poziom dostępności dentystów odnotowano także w Bułgarii (15,6), choć biorąc pod uwagę niski ogólny poziom finansowania ochrony zdrowia w tym kraju, sugeruje to dobrze rozwiniętą prywatną opiekę dentystyczną. Kolejne wysokie wartości dotyczą Litwy (14,23), Chorwacji (13,51) oraz Grecji (13,17). Każde z tych państw należy do Unii Europejskiej, co może świadczyć o efektywnym systemie kształcenia stomatologów lub dużym popycie na prywatne usługi dentystyczne.
Niedobory stomatologów od Bałkanów po Wyspy Brytyjskie
Z drugiej strony, na końcu zestawienia znalazły się kraje, w których dostęp do stomatologa jest bardzo ograniczony. Najniższy wskaźnik odnotowano w Czarnogórze, gdzie na 10 000 mieszkańców przypada zaledwie 0,59 dentysty. Tak dramatycznie niski wynik może świadczyć o poważnych brakach kadrowych lub utrudnionym dostępie do edukacji w zakresie stomatologii. Bardzo niska liczba stomatologów w stosunku do populacji dotyczy też innych państw byłej Jugosławii: Serbii (2,26) oraz Bośni i Hercegowiny (2,57). kilka lepiej jest w Rosji (2,80) i innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej – w Mołdawii (4,74), Słowacji (5,28), Białorusi (5,68) oraz Ukrainie (5,97).
Zaskakiwać może natomiast niska liczba praktykujących dentystów w państwach Zachodu, zaliczanych do najzamożniejszych w Europie, takich jak Szwajcaria (4,60), Irlandia (4,82), Wielka Brytania (4,93) oraz Niderlandy (5,73). Liczby te mają jednak swoje uzasadnienie. Publiczne ubezpieczenie w Szwajcarii pokrywa bardzo mały zakres opieki, dlatego Helweci leczą się głównie w Niemczech, gdzie prywatne leczenie jest o połowie tańsze. W Irlandii i w Zjednoczonym Królestwie sektor publiczny nie nadąża za zapotrzebowaniem, a usługi prywatne są zbyt kosztowne dla wielu pacjentów. Natomiast w liczących 18 milionów mieszkańców Niderlandach studia stomatologiczne są dostępne tylko na trzech uczelniach, podczas gdy uzyskanie pozwolenia na pracę w zawodzie przez dentystów, którzy kształcili się za granicą, bardzo utrudnione.
Jak na tle innych wypadła Polska?
Polska z liczbą 9,10 na 10 000 mieszkańców plasuje się nieco powyżej europejskiej średniej. Nasz kraj znalazł się w tym zestawieniu w towarzystwie innych państw Europy Środkowej i Wschodniej (Estonia – 10,13; Rumunia – 10,24; Albania – 10,33), państw skandynawskich (Islandia – 8,07; Norwegia – 9,29; Finlandia – 9,68) oraz państw zachodnich (Włochy – 8,39; Hiszpania – 8,51; Niemcy – 8,55, Luksemburg – 9,74).
W Polsce, mimo relatywnie dużej liczby lekarzy dentystów, dostęp do leczenia bywa ograniczony przez system refundacji – większość usług stomatologicznych finansowana jest prywatnie, co sprzyja rozwojowi gabinetów komercyjnych, zwłaszcza w dużych miastach. Oznacza to, iż choć stomatologów nie brakuje, pacjenci przez cały czas mierzą się z barierami w dostępie do leczenia (koszty, lokalizacja itp.).
– Polskie społeczeństwo się starzeje, a z tym związana jest m.in. nieuchronna utrata uzębienia oraz konieczność interwencji protetycznej w celu przywrócenia prawidłowej funkcji żucia. Nie wszystkie osoby starsze dysponują funduszami na zaopatrzenie protetyczne w zaawansowanych technologiach, więc niezbędne staje się prawidłowe wykonanie prostych uzupełnień zgodnie z zasadami znanymi od lat. Protetyka powinna zajmować znaczące miejsce jeżeli chodzi o liczbę specjalistów – mów prof. dr hab. Teresa Sierpińska, prezydent Europejskiego Towarzystwa Protetycznego, kierownik Zakładu Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, konsultant krajowy w dziedzinie protetyki stomatologicznej.
Źródło: https://maps.interlude.wordpress.com/
