6 sierpnia 2024 roku w ramach XIV Letniej Akademii Onkologicznej odbyła się debata Rak piersi – HER2-low poświęcona nowoczesnej diagnostyce raka piersi. W dyskusji wzięli udział: dr n. med. Joanna Kufel-Grabowska z Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii GUMed, prof. dr. hab. Andrzej Marszałek – konsultant krajowy w dziedzinie patomorfologii oraz Anna Kupiecka – prezes Fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej.
– Po wielu latach od odkrycia receptora HER2, który określił kierunek leczenia pacjentek z rakiem piersi dziś możemy mówić o kolejnym odkryciu w postaci nowej podgrupy pacjentek, które do tej pory traktowane były jako pacjentki z HER2-ujemnym rakiem piersi, choć w badaniu stwierdza się niewielki poziom ekspresji białka HER2 – zwrócili uwagę eksperci podczas XIV Letniej Akademii Onkologicznej. Dziś takie pacjentki określamy mianem HER2-low.
To szczególnie ważna informacja dla pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi, ponieważ to dla nich na horyzoncie pojawiła się dodatkowa opcja terapeutyczna. Szacuje się, iż HER2-low występuje choćby u co drugiej pacjentki z rakiem piersi.
Zobacz video: debata „Rak piersi – HER2-low” – 6 sierpnia 2024 – Letnia Akademia Onkologiczna
HER2-low – nowa podgrupa pacjentek z rakiem piersi
Odkrycie w latach 80. XX w. receptora HER2 i wprowadzenie terapii celowanej anty-HER2 było prawdziwym przełomem w leczeniu raka piersi. Zanim to nastąpiło, możliwości terapeutyczne były ograniczone, a rokowania często złe. Dziś chore z nadekspresją receptora HER2 (tzw. HER2 dodatnie) to pacjentki, które dzięki wprowadzonemu leczeniu żyją z rakiem piersi wiele lat w dobrym zdrowiu i jakości życia.
HER2 to receptor białkowy, który znajduje się na powierzchni każdej komórki – zdrowej i nowotworowej – i odpowiada za jej rozwój, dzielenie i namnażanie się. Już kilkadziesiąt lat temu zauważono, iż liczba receptorów HER2 znajdujących się na powierzchni komórek raka (w postaci nadekspresji – czyli zwiększonej ilości) ma wpływ na skuteczność leczenia. Dlatego tak ważne jest, aby na początku procesu diagnostycznego określić cechy biologiczne raka piersi, w tym ekspresję receptora HER2.
Odkrycie HER2 otworzyło drogę do dalszych, bardziej precyzyjnych badań w zakresie histopatologii i analizy korelacji między budową morfologiczną komórek nowotworowych a rozwojem choroby.
– Dotychczas wyróżnialiśmy dwa podtypy raka piersi: HER2-dodatniego i HER2-ujemnego. Rak HER2-low to grupa pośrednia, gdyż nie jest ani ujemna, ani dodatnia, tylko właśnie pomiędzy. Wśród niej mogą znaleźć się zarówno pacjentki z hormonozależnym jak i trójujemnym rakiem piersi – tłumaczyła dr n. med. Joanna Kufel-Grabowska z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. Według szacunków raka HER2-low może mieć choćby połowa chorych na raka piersi.
– Wcześniej, jeżeli wynik pacjentki nie był jednoznacznie dodatni i nie można było leczyć tej pacjentki lekami ukierunkowanymi na receptor HER2 to określaliśmy je jako ujemne raki piersi. Dziś już wiemy, iż mamy do czynienia z grupą, którą należy wyróżnić (pośrednią), która dzięki wspólnej cesze reaguje na odpowiednie leczenie a to powoduje, iż informacja o tym czy pacjentka z zaawansowanym rakiem piersi jest HER2low czy nie nabiera znaczenia – zwrócił uwagę prof. dr. hab. Andrzej Marszałek – konsultant krajowy w dziedzinie patomorfologii, kierownik Katedry Patologii i Profilaktyki Nowotworów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Zakładu Patologii Nowotworów WCO.
– Zdarza się, iż w trakcie leczenia ekspresja białka HER2 może ulec zmianie częściej z HER2-dodatniego na ujemny, ale bywają też sytuacje odwrotne. Dlatego w przypadku nawrotu choroby, czyli pojawienia się przerzutów, jeżeli jest to możliwe, zaleca się powtórną biopsję – podkreśliła dr n. med. Joanna Kufel-Grabowska z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku.
Jak wskazują najnowsze badania kliniczne – co zgodnie zauważyli eksperci – w przypadku pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi z niskim poziomem ekspresji białka HER2 skuteczne okazały się nowe terapie rekomendowane przez amerykańskie NCCN i Europejskie Towarzystwo Medycyny Onkologicznej (ESMO).
Zdaniem Anny Kupieckiej – Prezes Fundacji Onkocafe – wyodrębnienie nowej pośredniej grupy pacjentek wiąże się nie tylko z nowymi możliwościami wydłużenia nowoczesnego leczenia oddalającymi w czasie tradycyjną chemioterapie, ale również z daniem pacjentkom nadziei, nadziei na życie, na to, iż pacjentki z zaawansowanym rakiem piersi nie zostaną skreślone i iż jest dla nich szansa, bo być może za chwilę pojawi się jeszcze coś więcej.
– Rak piersi HER2-low – a więc rak z niską ekspresją białka HER2 – to nowe zjawisko i nowe wyzwanie terapeutyczne – podsumował prof. prof. dr hab. Jacek Jassem z Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Sprawdź czy jesteś her2-low
W lipcu 2024 roku portal onkologiczny zwrotnikraka.pl wystartował z ogólnopolską akcją edukacyjną „Sprawdź, czy jesteś HER2-low”. Celem kampanii jest promowanie wiedzy na temat nowoczesnej diagnostyki raka piersi wśród pacjentek oraz ich bliskich. Akcja obejmuje szereg działań edukacyjnych realizowanych za pośrednictwem naszego serwisu internetowego i kanałów społecznościowych.
Jej kluczowym elementem są bezpłatne i otwarte spotkania edukacyjne dla pacjentek, które zaplanowano w siedmiu dużych miastach Polski. Pierwsze z nich odbyło się 26 lipca na Stadionie Miejskim w Białymstoku i wzięło w nim udział kilkadziesiąt białostoczanek.
Post HER2-low – nowa podgrupa pacjentek z rakiem piersi pojawił się poraz pierwszy w Zwrotnikraka.pl.
