Medyczna rewolucja pod palmami
Na tropikalnej wyspie Hainan, znanej dotąd głównie jako cel turystycznych podróży, rozgrywa się medyczna rewolucja. W Specjalnej Strefie Medycznej w Lecheng pacjenci z nowotworami zyskują dostęp do eksperymentalnych terapii, które w innych częściach świata są dopiero w fazie badań klinicznych. To strategiczny projekt chińskiego rządu, który ma przyspieszyć rozwój biotechnologii i umożliwić pacjentom szybszy dostęp do przełomowych metod leczenia.
Lecheng: Eksperymentalna Strefa Medyczna
Dostęp do terapii, których jeszcze nie ma na rynku
Lecheng International Medical Tourism Pilot Zone, założona w 2013 roku, to jedyne miejsce w Chinach, gdzie pacjenci mogą legalnie skorzystać z terapii, które nie otrzymały jeszcze pełnej aprobaty regulatorów. Jak podaje South China Morning Post (SCMP), w strefie tej działa ponad 30 nowoczesnych szpitali. Jednak najważniejsze jest rozróżnienie:
-
Większość placówek oferuje standardowe leczenie oraz terapie już zatwierdzone za granicą, ale niedostępne w Chinach kontynentalnych.
-
Tylko dwa szpitale mają uprawnienia do stosowania najnowszych, wciąż badanych terapii eksperymentalnych:
-
West China Lecheng Hospital (afiliowany przy Sichuan University),
-
Oddział Ruijin Hospital (związany z Shanghai Jiao Tong University).
-
„To nie jest wolna amerykanka. Każda terapia przechodzi wieloetapową weryfikację” – podkreśla Wang Xiaoyi, wiceprezes West China Lecheng Hospital.
Jak Działa System Dostępu do Eksperymentalnych Terapii?
-
Wybór terapii: Aby lek mógł trafić do pacjentów w Lecheng, musi wykazać się obiecującymi wynikami w fazie 1. lub 2. badań klinicznych.
-
Podwójna recenzja: Każda terapia jest oceniana przez dwie komisje szpitalne – techniczną i etyczną.
-
Ostateczna decyzja: Lokalne władze konsultują się z niezależnymi ekspertami przed dopuszczeniem leku.
„Jesteśmy pionierami, więc działamy pod ogromną presją. Nie możemy pozwolić sobie na błędy” – mówi Wang Xiaoyi.
Dlaczego właśnie Hainan?
Polityczne wsparcie i elastyczne prawo
W listopadzie 2024 roku lokalny parlament Hainan przyjął ustawę umożliwiającą komercyjne stosowanie innowacyjnych terapii genowych i komórkowych. To przełomowe posunięcie, które:
-
Przyspiesza dostęp do leków dla pacjentów,
-
Przyciąga firmy biotechnologiczne, które mogą testować swoje produkty w warunkach zbliżonych do rynkowych.
„Hainan stał się poligonem doświadczalnym dla całych Chin. jeżeli tu się uda, podobne rozwiązania mogą zostać wdrożone w innych prowincjach” – mówi Chen Li, założyciel Likang Life Sciences, firmy stojącej za szczepionką mRNA LK101.
Koszty: wielokrotnie taniej niż na Zachodzie
-
LK101 (szczepionka mRNA przeciwko rakowi płuc):
-
W Lecheng: 150 000 juanów (ok. 20 800 USD) za dawkę,
-
W USA: Porównywalne terapie kosztują choćby 7,2 mln juanów (ok. 1 mln USD).
-
-
Terapie komórkowe:
-
W grudniu 2024 roku FDA zatwierdziła pierwszą terapię mezenchymalnymi komórkami stromalnymi.
-
W styczniu 2025 chiński regulator dopuścił podobną terapię do leczenia powikłań po przeszczepach szpiku.
-
W Lecheng 6 terapii komórkowych (m.in. na choroby przyzębia, niewydolność serca i zapalenie stawów) zostało dopuszczonych do wczesnej komercjalizacji już w lutym 2025.
-
Wyzwania i kontrowersje
Ryzyko nadużyć i brak jasnych regulacji
Mimo entuzjazmu, niektórzy eksperci wyrażają obawy:
-
Xu Juncai, weteran badań klinicznych, wskazuje na:
-
Niejasną definicję „innowacyjnych terapii biomedycznych”,
-
Brak wystarczających mechanizmów ochrony pacjentów.
-
„Jeśli nie wzmocnimy nadzoru, może dojść do nadużyć. Pacjenci są zdesperowani, a firmy mogą wykorzystywać tę desperację” – ostrzega Xu.
Czy Hainan stanie się globalnym centrum medycznym?
Władze Hainan liczą, iż strefa w Lecheng przyciągnie międzynarodowych pacjentów, oferując:
-
Dostęp do najnowszych terapii,
-
Znacznie niższe koszty niż w USA czy Europie,
-
Luksusowe warunki leczenia (np. prywatne apartamenty szpitalne z widokiem na tropikalne ogrody).
„Chiny rozwijają się niezwykle gwałtownie w dziedzinie terapii komórkowych. Mamy świetnych naukowców, a koszty są niższe niż na Zachodzie” – mówi Wang Xiaoyi.
Szansa czy eksperyment na pacjentach?
Hainan staje się laboratorium medycyny przyszłości. Dzięki połączeniu elastycznego prawa, politycznego wsparcia i niższych kosztów, Lecheng może stać się wzorem dla innych krajów. Jednak sukces tego projektu zależy od zachowania równowagi między innowacją a bezpieczeństwem pacjentów.
Źródła:
- South China Morning Post (25-26.05.2025) – On this Chinese island, patients are trying latest experimental drugs for cancer
- Ustawa prowincji Hainan (2024) – regulująca stosowanie innowacyjnych terapii biomedycznych.
- Wywiady z ekspertami (Wang Xiaoyi, Chen Li, Xu Juncai) – przytoczone w SCMP.
- Dane kosztowe terapii – porównanie cen Lecheng vs. USA.
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
.webp)
