Trwają konsultacje publiczne projektu nowelizacji ustawy dotyczącej systemu kaucyjnego. Swoje uwagi do niego zgłosiła niedawno Naczelna Izba Aptekarska, domagając się wyłączenia aptek z systemu kaucyjnego. Samorząd zawodu farmaceuty wskazał, iż nowe obowiązki w tym zakresie będą dla aptek dużym obciążeniem.
Do obowiązków tych należą:
- Identyfikacja w swoim asortymencie produktów podlegających systemowi kaucyjnemu
- Zawarcie umowy z operatorem systemu kaucyjnego
- Pobieranie i zwrot kaucji
- Zbieranie pustych opakowań zwrotnych
- Prowadzenie ewidencji dotyczącej sprzedaży, zwrotu opakowań rozliczeń kaucji
- Przechowywanie dokumentacji przez 5 lat.
– W przypadku aptek oznacza to konieczność wprowadzenia dodatkowych procedur, potencjalnego przechowywania zanieczyszczonych pustych opakowań w lokalu aptek, a także rodzi poważne wątpliwości co do zgodności z przepisami regulującymi bezpieczny obrót lekami – pisała NIA.
- Czytaj również: NIA z jasnym stanowiskiem. System kaucyjny bez aptek…
Jak dowiedziała się nasza redakcja w sprawie uczestnictwa aptek w systemie kaucyjnym interweniował także Główny Inspektor Farmaceutyczny. Jego propozycje zdają się być bardziej kompromisowe, jeżeli chodzi o oczekiwania Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz aptekarzy.
Bez zwrotu opakowań w aptekach…
Jak poinformowała nas Olga Sierpniowska – dyrektor biura Głównego Inspektora Farmaceutycznego – 13 sierpnia 2025 roku Łukasz Pietrzak zwrócił się do Minister Klimatu i Środowiska z prośbą o rozważenie wyłączenia aptek z obowiązku uczestnictwa w systemie kaucyjnym w zakresie zbierania pustych opakowań.
– Wskazano, iż apteka nie jest typową jednostką handlową, ale placówką ochrony zdrowia, funkcjonującą w oparciu o szczególne regulacje. GIF podkreślił, iż nakładanie na apteki obowiązków niezwiązanych z ich podstawową rolą – jak zbieranie opakowań i odpadów opakowaniowych – mogłoby kolidować z reżimem sanitarnym i utrudniać realizację usług zdrowotnych – informuje Olga Sierpniowska.
- Czytaj również: Czy apteki mogą ominąć system kaucyjny?
Główny Inspektor Farmaceutyczny zwrócił też uwagę, iż farmaceuci są już zaangażowani w selektywną zbiórkę przeterminowanych i niewykorzystanych leków, co realnie wspiera ochronę środowiska.
– Dane przekazane Głównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu przez Urząd m.st. Warszawy, dotyczące ilości przeterminowanych leków zebranych na terenie stolicy w latach 2020–2024 (do czerwca) wskazują, iż rocznie są to ilości rzędu 125–155 ton, przy czym głównym miejscem zbiórki są właśnie apteki. Dla przykładu – w 2023 roku w 579 warszawskich aptekach zebrano łącznie 121,6 tony przeterminowanych leków, podczas gdy przez miejskie punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK) – jedynie 4,3 tony. Potwierdza to, iż apteki jako podmioty wyspecjalizowane powinny uczestniczyć w ochronie środowiska w ramach swojej szerszej misji związanej z ochroną zdrowia, a nie na zasadach ogólnych przewidzianych dla sklepów – wskazuje Olga Sierpniowska.
Nie będzie wyjątków?
Główny Inspektor Farmaceutyczny poinformował też Ministerstwo Klimatu i Środowiska, iż wyłączanie aptek z systemu kaucyjnego jest praktyką stosowaną w wielu krajach europejskich. Wskazują na to wyniki kwerendy przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Współpracy Międzynarodowej GIF.
– Zgodnie z odpowiedzią, która napłynęła do Urzędu z Ministerstwa Klimatu i Środowiska wprowadzanie jakichkolwiek zwolnień w zakresie pobierania kaucji za opakowania objęte systemem nie jest możliwe. W argumentacji wskazano na potrzebę zagwarantowania przejrzystości, spójność i rzetelności działania systemu oraz konieczność unikania ryzyka jego rozszczelnienia – dodaje Olga Sierpniowska.
- Czytaj również: Ministerstwo nieustępliwe w sprawie aptek w systemie kaucyjnym
Takie stanowisko resort klimatu prezentuje od wielu tygodni, wskazując alternatywne rozwiązania dotyczące prowadzenia przez apteki zbiórki opakowań zwrotnych. Jednym z nich jest zawieranie porozumień z innymi placówkami handlowymi. Takie rozwiązanie można stosować np. w galeriach handlowych. Sklepy i apteki mógłby tworzyć w ten sposób wspólne punkty zbiórki.
©MGR.FARM
