Podczas zakończonego kilka dni temu kongresu EuroPerio11 – najważniejszego wydarzenia w dziedzinie periodontologii, organizowanego przez Europejską Federację Periodontologii (EFP) – zaprezentowano przełomowe wyniki długoterminowego badania klinicznego. Wynika z niego, iż ratowanie zębów z zaawansowaną utratą kości przy pomocy zabiegów regeneracyjnych może być równie skuteczne, a czasem choćby korzystniejsze niż ich usuwanie i zastępowanie implantami czy mostami protetycznymi.
Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven) objęło 50 pacjentów z ciężką postacią periodontitis (stadium III lub IV), u których jeden z zębów wykazywał skrajną utratę przyczepu – aż do wierzchołka korzenia. Pacjentów losowo podzielono na dwie grupy. Pierwszą określono mianem „grupy PR” (periodontal regeneration) i została ona poddana leczeniu regeneracyjnemu w celu uratowania zęba. W drugiej grupie – TER (tooth extraction and replacement) – ząb został usunięty i zastąpiony implantem lub mostem.
Regeneracja kontra ekstrakcja – 20 lat później
Po dwóch dekadach obserwacji oba podejścia wykazały się wysoką skutecznością. W grupie PR (regeneracyjnej) utracono jedynie cztery zęby, natomiast w grupie TER utracono dwa implanty. Stan przyzębia u pacjentów z zachowanymi zębami pozostał stabilny i utrzymywał się na dobrym poziomie choćby po 20 latach od zabiegu.
Co istotne, leczenie z zastosowaniem regeneracji okazało się istotnie tańsze w długoterminowej perspektywie, mimo konieczności stałej opieki i kontroli. Obie grupy uzyskały porównywalne wyniki pod względem powikłań i ogólnej skuteczności terapii. – Zamiana zęba na implant to nie zawsze lepsze rozwiązanie – podkreśla cytowany w komunikacie dr Simone Cortellini z KU Leuven, jeden z głównych autorów badania. – W obu przypadkach może dojść do problemów, szczególnie u pacjentów z historią chorób przyzębia. Ale jeżeli możemy uratować ząb i odroczyć jego ekstrakcję o wiele lat, to ogromna korzyść – zarówno dla pacjenta, jak i dla systemów opieki zdrowotnej.
Ratuj, nie usuwaj – jeżeli to możliwe
W tradycyjnym podejściu zęby z zaawansowaną utratą kości są często uznawane za „beznadziejne” i kwalifikowane do ekstrakcji. Tymczasem regeneracja periodontologiczna pozwala chirurgicznie odbudować utracone struktury – zarówno kostne, jak i tkanki miękkie – co w wielu przypadkach umożliwia uratowanie zęba.
– Chcieliśmy przesunąć granice tego, co stomatologia uważa za „niemożliwe do uratowania”. Naszym celem było pokazanie, iż przy odpowiedniej kwalifikacji pacjentów choćby bardzo zniszczone zęby można skutecznie leczyć i utrzymać przez wiele lat – dodaje dr Cortellini.
Regeneracja to technika wymagająca – nie każda sytuacja i nie każdy pacjent pozwala na jej zastosowanie. Najlepsze efekty osiąga się u osób w dobrym stanie ogólnym, niepalących, wysoko zmotywowanych i utrzymujących wzorową higienę jamy ustnej.
– Możesz być najlepszym periodontologiem na świecie, ale bez odpowiedniego postępowania pacjenta nie osiągniesz długoterminowego sukcesu. najważniejsze znaczenie ma adekwatna kwalifikacja, regularne kontrole i zaangażowanie w proces leczenia – podkreśla naukowiec.
Ząb własny – bezcenny
Prof. Lior Shapira – przewodniczący komitetu naukowego EuroPerio11 i były prezydent EFP – mówi: – To przełomowe badanie udowadnia, iż w rękach doświadczonych klinicystów, przy adekwatnym doborze przypadków, ratowanie choćby mocno zniszczonych zębów może być nie tylko klinicznie skuteczne, ale też bardziej opłacalne w długiej perspektywie. Oczywiście regeneracja nie jest rozwiązaniem uniwersalnym. Wraz z rozwojem biomateriałów coraz więcej pacjentów będzie jednak mogło z niej skorzystać.
– Jeśli możesz, ratuj ząb. Implant to dobre rozwiązanie, ale regeneracja może zapewnić stabilność na dekady i pozwolić pacjentowi zachować jego własny ząb. Zanim podejmiesz decyzję o ekstrakcji – zapytaj siebie: gdyby to był Twój ząb, czy nie chciałbyś spróbować go zachować? – podsumowuje dr Simone Cortellini.
Jakiego rodzaju niepożądane reakcje tkanek sąsiadujących z implantem może, a choćby powinien przewidzieć lekarz dentysta? – Przede wszystkim musimy brać pod uwagę odpowiedź organizmu na obecność ciała obcego, jakim tak naprawdę jest implant – mówi lek. stom. Wojciech Ryncarz, Master of Science w dziedzinie Implantologii Stomatologicznej na Uniwersytecie we Frankfurcie, absolwent Studium Podyplomowego Kois Center w Seattle, jeden z pionierów leczenia implantoprotetycznego w Polsce oraz członek-założyciel Polskiej Akademii Stomatologii Estetycznej (PASE).
Źródło: https://www.efp.org/
