Endokrynolog to lekarz specjalizujący się w diagnozowaniu i leczeniu zaburzeń związanych z układem endokrynnym, czyli gruczołami i hormonami. Jego praca koncentruje się na szerokim spektrum chorób i stanów, które wynikają z niewłaściwego funkcjonowania tego układu.
Endokrynolog zajmuje się różnorodnymi aspektami zdrowia hormonalnego, w tym:
- Diagnozowanie i leczenie różnych typów cukrzycy oraz jej powikłań.
- Choroby tarczycy. Leczenie nadczynności, niedoczynności tarczycy, wola tarczycowego, choroby Hashimoto czy choroby Gravesa-Basedowa.
- Zaburzenia przysadki mózgowej. Takie jak akromegalia, choroba Cushinga, czy niedobory hormonów przysadki.
- Zaburzenia metaboliczne. Leczenie otyłości, osteoporozy, zaburzeń lipidowych (np. wysoki cholesterol).
- Zaburzenia miesiączkowania. Brak miesiączki, znany także jako amenorrhea, może być wywołany przez różne czynniki i stanowi istotny sygnał od organizmu, który nie należy ignorować. Amenorrhea dzieli się na dwie główne kategorie: pierwotną i wtórną. jeżeli wystąpi amenorrhea, ważne jest, aby udać się do lekarza, który przeprowadzi odpowiednie badania, aby zdiagnozować przyczynę.
- Problemy z nadnerczami. Jak nadczynność lub niedoczynność nadnerczy, choroba Addisona.
- Zaburzenia płodności i ginekologiczne. Jak zespół policystycznych jajników (PCOS) czy zaburzenia miesiączkowania.
Kiedy udać się do endokrynologa?
Na wizytę do endokrynologa warto udać się w przypadku:
- Niepokojących objawów. Takich jak zmęczenie, wahania wagi, zmiany w nastroju, problemy ze snem, nietypowe owłosienie, problemy z miesiączkowaniem.
- Diagnozowanej choroby. Na przykład cukrzycy, problemów z tarczycą, które wymagają specjalistycznej opieki.
- Ryzyka rodzinnych chorób endokrynologicznych. Historia rodziny z chorobami tarczycy, cukrzycą, czy innymi zaburzeniami hormonalnymi.
- Zalecenia od innych lekarzy. Gdy istnieje podejrzenie problemów hormonalnych, lekarz rodzinny może skierować do endokrynologa.
Inne objawy, które mogą wzbudzać niepokój to: nagły przyrost lub spadek masy ciała, nadmierne owłosienie, obfity trądzik, senność lub zbyt duża pobudliwość, problemy z libido, bóle głowy, uderzenia gorąca, nadpotliwość, wypadanie włosów, zaburzenia miesiączkowania, ból piersi, krwawienia z dróg rodnych, obrzęki, zwłaszcza rąk i stóp, a u dzieci zaburzenia proporcji ciała, obrzęki, zwłaszcza rąk i stóp, a także zahamowany lub nadmierny wzrost.
Co leczy i jakie badania zleca endokrynolog?
Gdy internista zleci pierwsze badania, po otrzymaniu wyników specjalista zleci kontrolę w zakresie endokrynologii. Endokrynolog kieruje nas na takie badania jak:
- morfologia krwi
- USG tarczycy
- badania fT4 i fT3 – określenie stężenia hormonów tarczycy
- badanie TSH – określenie stężenia tyreotropiny
- anty-TPO – badanie przeciwciał przeciwtarczycowych
- badanie poziomu witaminy D3 (w związku z nadczynnością przytarczyc)
Jakie choroby leczy endokrynolog?
Endokrynolog leczy następujące choroby:
choroby tarczycy (m.in. niedoczynność lub nadczynność tarczycy, choroba Hashimoto, guzy tarczycy), choroby przytarczyc, cukrzyca, tężyczka, choroby trzustki, choroby przysadki mózgowej, choroba Cushinga, choroby nadnerczy, nadciśnienie tętnicze uwarunkowane hormonalnie, choroby gonad, menopauza, andropauza, niepłodność spowodowana zaburzeniami hormonalnymi, depresja wywołana niedoborem hormonów, ginekomastia, nadmierne owłosienie czy łysienie.
Rola endokrynologa w diagnozowaniu i leczeniu
Endokrynolog, po dokładnym wywiadzie i badaniach, takich jak testy hormonalne czy obrazowe, opracowuje indywidualny plan leczenia. Może on obejmować farmakoterapię, zmiany w stylu życia, dietę, a czasem interwencje chirurgiczne. Endokrynolog współpracuje także z innymi specjalistami, np. dietetykami czy diabetologami, aby zapewnić kompleksową opiekę.
Endokrynolog jest kluczowym specjalistą w diagnozowaniu i leczeniu zaburzeń hormonalnych i gruczołów. Regularne konsultacje i śledzenie zaleceń endokrynologicznych są istotne dla utrzymania zdrowia i zapobiegania poważniejszym problemom zdrowotnym związanym z układem endokrynnym.
fot. Kjerstin_Michaela / Pixabay
