ADHD – zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (inaczej zespół hiperkinetyczny, nadpobudliwość psychoruchowa) jest najczęstszym zaburzeniem neurobehawioralnym w dzieciństwie. Jego wpływ na funkcjonowanie dziecka jest ogromny, ponieważ zaburza prawidłowe funkcjonowanie, nie pozwala na adekwatne skupianie się podczas zajęć, wpływa na relacje z rówieśnikami oraz rodziną, gdyż dziecko bywa impulsywne, nadreaktywne, powoduje nadmierne reakcje na bodźce zewnętrzne – każdy szelest, hałas, zapach, ruch wybija dziecko z adekwatnej pracy podczas lekcji. Cechy te bywają na tyle nasilone, iż powodują trudności w codziennym życiu, utrudniają dziecku wykonywanie codziennych obowiązków i są nieadekwatne do wieku rozwojowego.
Kiedy mówimy o ADHD?
Jeśli obserwujemy u dziecka grupę trzech objawów: nadmierna ruchliwość, nasilona impulsywność, duże trudności w koncentracji uwagi zaburzające skupianie się na danej czynności, i objawy te współwystępują ze sobą, jak również są niewspółmierne do wieku i poziomu rozwoju dziecka to można stwierdzić, iż dziecko ma ADHD.
Objawy ADHD
– dziecko jest w nieustannym ruchu, stale się wierci, kręci, rusza rękami, nogami,
– kiedy ogląda TV w tym czasie biega, skacze, zmienia często miejsce,
– zachowuje się głośno, nieadekwatnie do sytuacji, często krzyczy,
– przerywa wypowiedzi innych, ma problem z czekaniem na swoją kolej,
– potrafi uderzyć inne dziecko, kiedy coś jest nie po jego myśli,
– wyrywa zabawki,
– zamiast chodzić – biega, wszędzie go pełno,
– robi wiele rzeczy naraz i z reguły zrobione są niedokładnie lub ich nie kończy,
– gubi rzeczy, nie dba o ich wygląd,
– podczas odrabiania lekcji popełnia błędy, jest nieuważne, nie skupia się na sednie treści,
– dziecko wygląda, jakby nie słuchało co się do niego mówi, zapytane o powtórzenie często nie wie o co chodzi,
– bije, reaguje impulsywnie na zaczepki innych, bywa wulgarne,
– nie zapisuje notatek w szkole, zadań domowych, często nie wie co w szkole się działo,
– ma trudności z postępowaniem według instrukcji,
– zapomina o codziennych obowiązkach, choć przez lata jest w nie wdrażane,
– unika zadań, które wymagają długotrwałej koncentracji,
– ma milion pomysłów na minutę, nie potrafi dokonać wyboru co jest ważne, co mniej istotne, itd.
Ważne jest to, aby ADHD było rozpoznane w miarę wcześnie, kiedy określone zachowania, reakcje nie są mocno utrwalone i można dokonać ich korekcji. Konieczna jest opieka lekarska (psychiatry, neurologa dziecięcego), ponieważ w sytuacji nasilonych objawów można pomóc dziecku farmakoterapią. Niezbędna jest także kooperacja na linii rodzice-nauczyciele-lekarz, w sytuacji, kiedy dziecko jest objęte psychoterapią, także psychologa.
Opracowała:
Kamila Wiśniewska
psycholog
