Środowiskowy Dom Samopomocy w Lubartowie działa od 20 lat. Z zajęć w placówce mogą korzystać dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami psychicznymi, z terenu powiatu lubartowskiego. Podopieczni mają zajęcia w pracowni plastycznej, komputerowej, stolarsko-mechanicznej, uczestniczą w warsztatach edukacyjno-poznawczych, kulinarnych oraz z aktywizacji ruchowej. – Dom jest miejscem tętniącym życiem, gdzie każdy z podopiecznych odnajduje swoje miejsce. To przestrzeń, w której możliwa jest integracja z grupą, przełamywanie barier, nauka konstruktywnego rozwiązywania problemów i konfliktów oraz wyrażania uczuć. Podopieczni uczą się radzić sobie ze stresem, krytyką, porażkami i trudnymi emocjami, wzmacniają poczucie własnej wartości, rozwijają postawę otwartości i współpracy w zespole, zwiększają poczucie wpływu na własne życie – mówią pracownicy placówki.
Dzienny ośrodek wsparcia
Środowiskowy Dom Samopomocy w Lubartowie to dzienny ośrodek wsparcia. Od 20 lat obejmuje pomocą dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami psychicznymi, z terenu powiatu lubartowskiego. Placówka działa w godz. 8.00 – 16.00. Dyrektorem jest Anna Kuszner. Oferuje 60 miejsc dla uczestników, którzy przychodzą samodzielnie lub korzystają z dowozu na zajęcia. Z usługi transportowej korzysta 47 osób, w tym 3 osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich. Średnio busy pokonują 400 km dziennie.
Aby móc korzystać z usług ŚDS w Lubartowie, trzeba zwrócić się z wnioskiem o przyjęcie do placówki (druki wniosku i zaświadczeń są dostępne na stronie https://sdslubartow.pl/, w zakładce: druki do pobrania). Wniosek składa się do adekwatnego dla miejsca zamieszkania ośrodka pomocy społecznej. Należy dołączyć zaświadczenie od lekarza rodzinnego i lekarza psychiatry bądź neurologa.
Wsparcie specjalistów dla podopiecznych
Środowiskowy Dom Samopomocy zatrudnia wykwalifikowaną kadrę: psychologa, pedagoga, lekarza psychiatrę, pielęgniarkę, pracownika socjalnego i terapeutów. Zajęcia z pedagogiem obejmują Treningi Umiejętności Społecznych i Interpersonalnych, Treningi Umiejętności Komunikacyjnych oraz zajęcia rewalidacyjne. Dotyczą umiejętności praktycznych potrzebnych w codziennym życiu, pracy nad kulturą osobistą: słowa i zachowania, stwarzają warunki do rozwoju osobowościowego oraz poprawiają funkcjonowanie w grupie i najbliższym otoczeniu. Dostępna jest też profesjonalna pomoc psychologiczna -poradnictwo psychologiczne i psychoedukacja, indywidualne konsultacje z psychologiem dla uczestników oraz ich opiekunów, zajęcia relaksacyjne, grupa wsparcia oraz treningi umiejętności społecznych i regulacji emocji. Istnieje możliwość kontaktu z lekarzem psychiatrą i skorzystania z konsultacji i porad. ŚDS we współpracy z pielęgniarką realizuje trening prozdrowotny w zakresie higieny osobistej, wyglądu zewnętrznego i zdrowego stylu życia. Pracownik socjalny pomaga w załatwianiu spraw urzędowych oraz doradza w innych trudnych sytuacjach bytowych. Wszyscy pracownicy merytoryczni stanowią Zespół Wspierająco – Aktywizujący.
Terapie zajęciowe, treningi samoobsługi i umiejętności społecznych
Pracownie działające na terenie Środowiskowego Domu Samopomocy w Lubartowie obejmują: pracownię plastyczną, komputerową, stolarsko-mechaniczną, aktywizacji ruchowej, edukacyjno-poznawczą, kulinarną, zaradności życiowej oraz rewalidacji indywidualnej. Jest również świetlica, w której realizowane są warsztaty, uroczystości oraz różnego rodzaju zajęcia grupowe.
Podstawową formą pracy z podopiecznymi są treningi umiejętności społecznych, prowadzone różnorodnymi metodami, aby jak najlepiej dostosować się do indywidualnych potrzeb każdego uczestnika. – Naszym celem jest wspieranie podopiecznych w dążeniu do samodzielności, pomagając im rozwijać umiejętności niezbędne w codziennym życiu, ucząc akceptowanych przez otoczenie zachowań i budowania zdrowych relacji interpersonalnych – informuje dyrektor ŚDS Anna Kuszner. – Oprócz treningów oferujemy partnerskie doradztwo i pomoc w wielu aspektach życia, wspierając podopiecznych w sprawach związanych z funkcjonowaniem społecznym, ucząc ich gospodarowania pieniędzmi, pomagając w załatwianiu spraw urzędowych i utrzymywaniu kontaktów z rodziną i przyjaciółmi – dodaje.
Przy treningu umiejętności interpersonalnych kładzie się nacisk na praktyczne umiejętności i budowanie zdrowych relacji. Podopieczni otrzymują pomoc w nawiązywaniu nowych znajomości i pielęgnowaniu relacji (z rodziną, przyjaciółmi i innymi osobami), uczą się jak inicjować rozmowę, jak słuchać aktywnie i jak wyrażać swoje myśli i uczucia w sposób zrozumiały dla innych. Trening to też nauka i ćwiczenie umiejętności niezbędnych w codziennym życiu, zapewnienie możliwość dbania o higienę osobistą i wygląd poprzez dostęp do prysznica. Uczestnicy uczą się przygotowywać ciepłe posiłki w ramach treningu kulinarnego, uczą się obsługi sprzętu gospodarstwa domowego, utrzymywania porządku, robienia zakupów, dokonywania opłat i oszczędzania.
Spędzanie czasu wolnego
Spędzanie czasu wolnego odbywa się poprzez: zachęcanie do czytania, słuchania muzyki, korzystania z internetu, spotkań towarzyskich, uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych (kino, teatr, wystawy) oraz poprzez zajęcia plastyczne, muzyczno-rytmiczne i inne formy aktywności z oferty ŚDS. Organizowane są wyjazdy na wycieczki, wyjścia do kawiarni, sklepu, kina, teatru, muzeum lub urzędu. Nie brakuje też zajęć ruchowych o charakterze ogólnorozwojowym. Sprzyjają one poprawie stanu zdrowia u osób cierpiących z powodu zaburzeń psychicznych, pomagają radzić sobie ze stresem oraz poprawiają kondycję i funkcjonowanie poznawcze. Warsztaty z zakresu aktywizacji ruchowej realizowane są w formie zajęć w plenerze, gier i zawodów sportowych, wyjazdów na basen, spacerów czy indywidualnych ćwiczeń fizycznych.
Współpraca z rodzinami uczestników i podmiotami zewnętrznymi
Podczas spotkań omawiane są kwestie dotyczące aktywności podopiecznych w placówce oraz w środowisku rodzinnym. Okazją do rozmów i spotkań z rodzicami są wywiady przeprowadzane przez pracownika socjalnego oraz wizyty terapeutów. W ŚDS realizowane są Pikniki Rodzinne, w których biorą udział członkowie rodzin. Ponadto chętnie uczestniczą oni w wycieczkach organizowanych przez placówkę, co również ułatwia kontakt i współpracę. Dzięki temu można zaobserwować, jak uczestnicy zajęć funkcjonują w środowisku rodzinnym. Jest to niezbędne do opracowania Indywidualnych Planów Postępowania Wspierająco-Aktywizującego.
Środowiskowy Dom Samopomocy w Lubartowie aktywnie współpracuje z podmiotami zewnętrznymi, aby zapewnić kompleksowe wsparcie swoim uczestnikom. kooperacja z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lubartowie jest związana z przyjęciem do ośrodka i przedłużeniem pobytu. kooperacja z ośrodkami pomocy społecznej umożliwia monitorowanie funkcjonowania uczestników w ich środowisku i reagowanie w sytuacjach kryzysowych. ŚDS nawiązuje kontakty z różnymi organizacjami i instytucjami w Lubartowie, aby ułatwić uczestnikom załatwianie spraw urzędowych, zapewnić korzystanie z inicjatyw kulturalnych, rehabilitacji oraz innych form związanych z realizacją treningów umiejętności społecznych.
Placówka o wieloletniej tradycji. Zmiany na przestrzeni lat
ŚDS to miejsce, gdzie podopieczni czują się dobrze i zawsze mogą liczyć na wsparcie w różnych obszarach życia. Przez 20 lat funkcjonowania pracownicy nabrali doświadczenia w pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi. Poszerzyła się oferta zajęć m.in. organizowane są zajęcia z wykorzystaniem podłogi interaktywnej FunFloor, zajęcia rytmiczno – muzyczne, w czasie których podopieczni mogą się zrelaksować, nauczyć nowych piosenek, zabaw oraz gier. Prowadzone są zajęcia z elementami integracji sensorycznej z wykorzystaniem m.in. słupa wodnego, kurtyny świetlnej UV, projektorów świetlnych i dźwiękowych, aromaterapii, piasku kinetycznego, wody, piłek, kłębków wełny, pomponów, chust. Wprowadzono też treningi umiejętności społecznych z wykorzystaniem dogoterapii pod opieką certyfikowanego trenera TUS. Od stycznia 2023 r. w ramach terapii ruchowej realizowane są treningi w klubie sportowym na terenie miasta. Powstała grupa teatralna „Rytm”, która reprezentuje placówkę podczas przeglądów twórczości osób z niepełnosprawnościami.
Znacznie poprawił się też standard budynku, w tym jego termoizolacyjność i estetyka. Wymieniona została stolarka okienna, drzwi wewnętrzne i zewnętrzne, przeprowadzono remont dachu oraz docieplono ściany zewnętrzne. Odnowione zostały toalety i łazienki, w tym przystosowano dwie łazienki do prowadzenia treningu higienicznego. Przez cały okres pracownie były doposażone w meble oraz sprzęt potrzebny do prowadzenia zajęć. Dobudowana została winda i gruntownie wyremontowana pracownia kulinarna oraz jadalnia. Pozostałe pomieszczenia systematycznie odnawiano i doposażono.
Sylwia Cichoń
