USG - co to?
USG, czyli ultrasonografia, jest jednym z podstawowych badań wykonywanych w trakcie diagnostyki różnorodnych chorób i dolegliwości zgłaszanych przez pacjentów. Nie wykorzystuje promieni rentgenowskich ani innych form promieniowania jonizującego. Zamiast tego obraz tkanek powstaje dzięki wykorzystaniu ultradźwięków - jest to więc badanie całkowicie bezpieczne.
Najczęściej ultrasonografia jest kojarzona z diagnozowaniem różnych problemów ze strony przewodu pokarmowego - wykonuje się wtedy tzw. USG jamy brzusznej. Jednak obrazowanie ultradźwiękowe jest również wykorzystywane m.in. w wykrywaniu problemów z sercem (tzw. ECHO serca), schorzeń ginekologicznych czy też problemów z tarczycą.Reklama
USG jamy brzusznej - co może zbadać?
W trakcie USG możliwe jest obejrzenie najważniejszych narządów jamy brzusznej. Bada się m.in. wątrobę, pęcherzyk żółciowy z drogami żółciowymi, trzustkę i śledzionę. Podstawą jest również ocena wielkości i kształtu nerek, pęcherza moczowego oraz określenie stanu aorty brzusznej. U mężczyzn możliwe jest także uwidocznienie prostaty, a u kobiet macicy z jajnikami.
Kiedy konieczne jest USG brzucha?
USG jamy brzusznej to niezwykle przydatne badanie, które dzięki swojej małej inwazyjności i szybkości, jest szeroko wykorzystywane do diagnostyki różnorodnych problemów ze zdrowiem. Badanie to może być przydatne u osób zmagających się z objawami, takimi jak:
bóle brzucha;nudności;wymioty;zgaga;wzdęcia;niestrawność;odbijanie;spadek apetytu;zaparcia;biegunki.
USG jamy brzusznej - co może wykryć?
USG jamy brzusznej może być przydatne w diagnostyce:
problemów z wątrobą - jej stłuszczenia, marskości, torbieli, guzów;kamicy żółciowej, zapalenia pęcherzyka żółciowego, polipów pęcherzyka żółciowego;poszerzenia dróg żółciowych;zapalenia trzustki, jej torbieli i guzów;powiększenia śledziony;kamicy nerkowej, torbieli nerek, cech przewlekłej niewydolności nerek;kamicy i guzów pęcherza moczowego;tętniaków aorty brzusznej;przerostu gruczołu krokowego.
Warto jednak pamiętać, iż ultrasonografia ma swoje ograniczenia. Nie uwidacznia dobrze np. pętli jelitowych, nie jest również możliwe zobrazowanie z jej pomocą błony śluzowej przewodu pokarmowego. Czasami nieodpowiednie przygotowanie dodatkowo ogranicza możliwość uwidocznienia najważniejszych narządów. Dlatego zwykle USG jamy brzusznej jest jednym z badań wykonywanych w diagnostyce, obok np. badań endoskopowych czy badań laboratoryjnych.
USG jamy brzusznej - jak się przygotować?
Przed stawieniem się na badanie USG jamy brzusznej potrzebne jest odpowiednie przygotowanie. Pozwala ono zmaksymalizować widoczność narządów badanych w trakcie USG. Zalecenia w zależności od placówki mogą się różnić, dlatego należy zawsze przestrzegać wszelkich zaleceń otrzymanych od lekarza.
Zazwyczaj w dobie poprzedzającej badanie zaleca się dietę lekkostrawną, pozbawioną surowych warzyw, owoców i razowego pieczywa. Niekiedy lekarz może zalecić przyjmowanie simetikonu - leku dostępnego bez recepty, który usuwa nadmiar gazów z przewodu pokarmowego. Ostatni posiłek należy zjeść do godziny 19 dnia poprzedzającego badanie.
W dniu wykonywania USG jamy brzusznej należy stawić się na badanie na czczo. Z tego powodu zaleca się umawianie na to badanie w godzinach rannych, przed południem. Przy późniejszych godzinach badania nie należy palić, pić niczego oprócz niegazowanej wody oraz żuć gumy na minimum 6 godzin poprzedzających USG. Dwie godziny przed badaniem zaleca się wypicie niegazowanej wody, aby wypełnić pęcherz - umożliwi to jego uwidocznienie podczas badania.
USG jamy brzusznej - jak przebiega badanie?
Badanie USG jamy brzusznej jest szybkie i całkowicie bezbolesne. Warto zabrać ze sobą wyniki dotychczasowych badań, a także odpowiednie skierowanie i dokument tożsamości.
Po zaproszeniu do gabinetu lekarz poprosi cię o położenie się na kozetce i odsłonięcie brzucha. Aby ułatwić przesuwanie się głowicy aparatu USG specjalista nakłada na nią specjalny żel. Może on być nieprzyjemnie zimny, jednak można go po badaniu łatwo i gwałtownie usunąć z powierzchni skóry przy pomocy ręcznika papierowego.
W trakcie wykonywania USG lekarz umieszcza głowicę aparatu w różnych konfiguracjach, które pozwalają mu w jak najlepszy sposób uwidocznić poszczególne narządy. Może cię również poprosić o zmianę pozycji ciała, np. położenie się na bok.
Całe badanie USG jamy brzusznej trwa od kilku do kilkunastu minut. Bezpośrednio po nim można od razu wrócić do codziennych aktywności.
Źródła:
Abdominal ultrasound - Mayo Clinic [na:] "Mayoclinic.org", https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/abdominal-ultrasound/about/pac-20392738, 2022 r., dostęp 27 sierpnia 2024 r.
CZYTAJ TAKŻE: