Soja to jedno z najbardziej kontrowersyjnych białek roślinnych. Wiele osób obawia się jej spożycia z powodu obecności izoflawonów – związków roślinnych przypominających estrogen. Krążą mity, iż soja może zaburzać gospodarkę hormonalną, zwłaszcza u kobiet. Jednak najnowsza metaanaliza 40 badań randomizowanych rzuca nowe światło na ten temat i rozwiewa wszelkie wątpliwości. Czy soja rzeczywiście wpływa na poziom estrogenów w organizmie?
Skąd wzięły się obawy o soję?
Obawy dotyczące izoflawonów sojowych wywodzą się głównie z badań na zwierzętach. W przeszłości wykazano, iż duże ilości izoflawonów mogą wpływać na gospodarkę hormonalną gryzoni, ale ludzki organizm metabolizuje te związki zupełnie inaczej. Dlatego konieczne było przeprowadzenie badań na ludziach, które odpowiedzą na najważniejsze pytanie – czy soja ma wpływ na estrogenność organizmu?
Co mówi nauka? Metaanaliza 40 badań randomizowanych
Ostatnio opublikowano metaanalizę 40 badań randomizowanych, obejmujących 3290 kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym. Celem analizy było sprawdzenie wpływu spożycia izoflawonów sojowych na cztery najważniejsze wskaźniki estrogenu w organizmie:
- Grubość endometrium (błony śluzowej macicy)
- Wskaźnik dojrzewania komórek nabłonka pochwy (VMI)
- Poziom hormonu folikulotropowego (FSH)
- Poziom estradiolu
Activlab Soja Pro 500g-KLIKNIJ TUTAJ
Jakie były warunki badania?
- Średnia dawka izoflawonów: 75 mg/dzień (ok. 200 g tofu i 250 ml napoju sojowego dziennie)
- Czas trwania: 13-24 tygodnie
Wyniki badań: Soja NIE wpływa na estrogenność!
Po dokładnych analizach statystycznych nie stwierdzono żadnego wpływu spożycia izoflawonów na wyżej wymienione wskaźniki estrogenności. Oznacza to, iż soja NIE działa jak silny estrogen w organizmie człowieka.
Kluczowe wnioski:
Izoflawony sojowe działają jako selektywne modulatory receptora estrogenowego, ale NIE jako jego silne stymulatory.
Nie zaobserwowano zmian w poziomie estradiolu ani FSH.
Nie wykazano wpływu na grubość endometrium ani nabłonek pochwy.
Pewność dowodów oceniono jako umiarkowaną do wysokiej, co oznacza, iż wyniki są bardzo wiarygodne.
Dlaczego warto jeść soję?
Skoro soja nie wpływa negatywnie na gospodarkę hormonalną, warto spojrzeć na jej pozytywne adekwatności zdrowotne. Badania wskazują, iż spożywanie produktów sojowych wiąże się z:
- Obniżeniem poziomu cholesterolu – pomaga w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
- Wsparciem dla zdrowia kości – soja może przyczyniać się do zwiększenia gęstości mineralnej kości u kobiet po menopauzie.
- Działaniem przeciwnowotworowym – badania wskazują, iż izoflawony mogą redukować ryzyko nowotworów hormonozależnych, np. raka piersi i prostaty.
- Łagodzeniem objawów menopauzy – soja może redukować uderzenia gorąca i wahania nastroju.
- Wysoką zawartością białka roślinnego – idealna opcja dla wegetarian i wegan.
6PAK Nutrition Soy Protein 700g-KLIKNIJ TUTAJ
Jakie ilości soi są optymalne?
Za optymalną „dawkę” soi dla zdrowia uważa się 2-4 porcje dziennie, które dostarczają 50-100 mg izoflawonów. Można rotować produktami, aby urozmaicić dietę:
- Tofu – 100 g dostarcza ok. 30-40 mg izoflawonów
- Napój sojowy – 250 ml to ok. 25 mg izoflawonów
- Tempeh – 100 g to ok. 40 mg izoflawonów
- Miso – 1 łyżka dostarcza 7-10 mg izoflawonów
Czy soja wpływa na hormony?
Nie, soja nie powoduje wzrostu poziomu estrogenu. W badaniach na ludziach nie wykazano żadnego wpływu na gospodarkę hormonalną kobiet. Izoflawony sojowe działają jako selektywne modulatory receptorów estrogenowych, co oznacza, iż mogą działać korzystnie, ale nie mają negatywnego wpływu na organizm.
Soja przynosi wiele korzyści zdrowotnych, w tym wsparcie dla układu krążenia, kości oraz profilaktykę nowotworową. Dzienna optymalna dawka to 2-4 porcje soi, co dostarcza 50-100 mg izoflawonów.
Mity o soi jako „hormonalnej bombie” należy odłożyć na półkę! jeżeli dbasz o zdrową dietę i chcesz wprowadzić do swojego jadłospisu więcej białka roślinnego – soja jest świetnym wyborem!
Pytania i Odpowiedzi
Czy soja podnosi poziom estrogenu w organizmie?
Nie, metaanaliza 40 badań randomizowanych wykazała, iż soja nie wpływa na poziom estradiolu ani innych wskaźników estrogenności.
Jakie były główne punkty końcowe badania nad wpływem soi na estrogeny?
- Grubość endometrium
- Wskaźnik dojrzewania komórek nabłonka pochwy (VMI)
- Poziom hormonu folikulotropowego (FSH)
- Poziom estradiolu
Jak długo trwało badanie nad wpływem soi na estrogeny?
Średni czas trwania wynosił 13-24 tygodnie.
Ile izoflawonów sojowych spożywały badane kobiety?
Mediana spożycia wynosiła 75 mg/dobę, co odpowiada około 200 g tofu i 250 ml napoju sojowego dziennie.
Czy soja działa jak silny estrogen?
Nie, izoflawony sojowe są selektywnymi modulatorami receptorów estrogenowych, ale nie ich silnymi stymulatorami.
Jakie są korzyści zdrowotne spożycia soi?
Obniżenie poziomu cholesterolu
Wsparcie dla zdrowia kości
Potencjalne działanie przeciwnowotworowe
Redukcja objawów menopauzy
Źródło białka roślinnego
