Czy rozmowy z samym sobą są normalne? Co to oznacza dla zdrowia psychicznego?

Badania naukowe wskazują, iż mówienie do siebie — znane również jako „self-talk” lub mowa skierowana do samego siebie — jest powszechnym i normalnym zachowaniem niezależnie od wieku. Może ono przynosić różne korzyści, takie jak pomoc w odnajdywaniu zagubionych przedmiotów czy lepsze zrozumienie instrukcji.

Fot. Anastasiya Badun / Unsplash

Choć często kojarzymy rozmowy z samym sobą z problemami psychicznymi, specjaliści ds. zdrowia psychicznego uznają to za normalne na każdym etapie życia, a w niektórych przypadkach choćby za korzystne.

Czy rozmowy z samym sobą są normalne?

Badacze zajmują się tym zagadnieniem od długiego czasu. Już w latach 80. XIX wieku naukowcy interesowali się tym, co ludzie mówią do siebie, dlaczego to robią i jakie cele spełnia ten rodzaj mowy.

Badania definiują self-talk jako werbalny wyraz wewnętrznych przekonań lub uczuć, co oznacza, iż wyraża on myśli i intuicje dotyczące danej sytuacji poprzez mowę skierowaną wyłącznie do siebie.

Dzieci często rozmawiają same ze sobą, co nie powinno być powodem do niepokoju dla rodziców czy opiekunów. Jest to sposób rozwijania języka, utrzymania zaangażowania podczas wykonywania zadania oraz poprawy wyników w trakcie jego realizacji.

Nawyk mówienia do siebie może przetrwać do dorosłości i zwykle nie stanowi problemu.

Czy rozmowy z samym sobą są zdrowe?

Mówienie do siebie może przynosić wiele korzyści. Nie wiąże się z żadnymi znaczącymi zagrożeniami dla zdrowia, o ile nie towarzyszą mu inne objawy zaburzeń psychicznych, takie jak halucynacje.

Podczas wykonywania zadania z określonymi instrukcjami, mówienie do siebie może poprawić kontrolę nad zadaniem, koncentrację i efektywność. Może także zwiększyć umiejętności rozwiązywania problemów.

Badanie z 2012 roku analizowało wpływ self-talk na zadania związane z wyszukiwaniem wizualnym. Wyniki sugerują, iż mówienie do siebie podczas poszukiwania konkretnego przedmiotu, takiego jak zagubiona odzież czy klucze, lub podczas zakupów, może pomóc szybciej go znaleźć.

Badania wskazują również na korzyści płynące z mówienia do siebie podczas uprawiania sportu, w zależności od tego, jak i co się mówi. Na przykład motywacyjne lub instruktażowe rozmowy z samym sobą mogą poprawić wyniki sportowe. Z kolei negatywna mowa do siebie, choć może zwiększyć motywację, niekoniecznie poprawi efektywność.

Rodzaje mówienia do siebie

Mówienie do siebie można podzielić na trzy kategorie, różniące się tonem głosu:

• Pozytywne mówienie do siebie: Wzmacnia i podkreśla pozytywne przekonania na temat danej osoby. Może zmniejszać lęk i poprawiać koncentrację oraz skupienie.
• Negatywne mówienie do siebie: Zwykle wiąże się z krytycznym i zniechęcającym dialogiem.
• Neutralne mówienie do siebie: Nie jest ani szczególnie pozytywne, ani negatywne. Ludzie mogą go używać, aby dawać sobie instrukcje, nie wzmacniając przy tym konkretnego przekonania czy emocji.

Mówienie do siebie można również podzielić na jawne i ukryte. Jawne rozmowy to te, które mogą być słyszane przez innych. Ukryte rozmowy to takie, które realizowane są wewnętrznie i nie są słyszane przez innych, na przykład poprzez mówienie bez dźwięku.

Przyczyny

Istnieje wiele powodów, dla których ludzie rozmawiają sami ze sobą, w tym:

Regulacja emocji

Mówienie do siebie może pomóc w regulowaniu i przetwarzaniu emocji. Na przykład, jeżeli osoba mówi o tym, iż czuje się zdenerwowana lub zła, może to pomóc jej w:

• Skoncentrowaniu się na poprawie nastroju lub kontrolowaniu złości
• Regulacji emocji
• Przemyśleniu, jak odpowiedzieć na swoje uczucia w danym momencie

Redukcja lęku

Badanie z 2014 roku sugeruje, iż osoby cierpiące na lęk, w tym lęk społeczny, mogą czerpać korzyści z mówienia do siebie.

Naukowcy odkryli, iż osoby mówiące o sobie w trzeciej osobie mogą zdystansować się od swoich niepokojących uczuć, co pomaga w ich regulacji i analizie, a także zmniejsza lęk. Mówienie do siebie może również zmniejszyć poziom lęku po stresujących wydarzeniach.

Jak przestać mówić do siebie

Jeśli mówienie do siebie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu, istnieją sposoby na zmniejszenie tego zachowania.

Pisanie swoich myśli w dzienniku może pomóc przenieść myśli z umysłu na papier, co organizuje procesy myślowe i pomaga radzić sobie ze stresem i lękiem.

Prowadzenie dziennika może również pomóc w identyfikacji sytuacji, które wywołują rozmowy z samym sobą, co ułatwi zrozumienie i kontrolowanie tych scenariuszy w przyszłości.

Praktykowanie przechodzenia od mówienia do siebie na myśli wewnętrzne lub wymawianie słów bez dźwięku może również pomóc w zmniejszeniu liczby takich rozmów.

Kiedy szukać pomocy

Jeśli rozmowy z samym sobą są negatywne i krytyczne, mogą wpływać na zdrowie psychiczne. W takich sytuacjach warto skonsultować się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego, aby znaleźć sposoby na poprawę samooceny i zmienić sposób mówienia do siebie na bardziej pozytywny i wspierający.

Schizofrenia

Jeśli rozmowy z samym sobą są częścią halucynacji, należy zwrócić się o pomoc do lekarza. Mówienie do siebie i halucynacje mogą być objawem choroby psychicznej, takiej jak schizofrenia.

Osoba z schizofrenią może doświadczać zmian w zachowaniu i myśleniu, takich jak halucynacje czy urojenia. Halucynacje sprawiają, iż osoba widzi, słyszy, czuje lub odczuwa rzeczy, które nie istnieją w rzeczywistości, a są jedynie w jej umyśle.

Słyszenie głosów i odpowiadanie na nie to częsta halucynacja w schizofrenii. Głosy te wydają się realne dla osoby ich doświadczającej, a mózg reaguje na nie tak, jakby były prawdziwymi rozmówcami.

Osoby z schizofrenią mogą również wycofać się z życia społecznego, tracąc zainteresowanie codziennymi kontaktami z bliskimi oraz mając trudności z wyrażaniem emocji.

Podsumowanie

Dla większości osób mówienie do siebie jest normalnym zachowaniem, które nie jest objawem zaburzeń psychicznych.

Mówienie do siebie może mieć pewne korzyści, zwłaszcza w poprawie wyników w zadaniach wymagających wyszukiwania wizualnego. Może również pomóc w lepszym zrozumieniu długich zadań, które wymagają ścisłego przestrzegania instrukcji.

Mówienie do siebie nie jest szkodliwe, a rodzice czy opiekunowie dzieci, które często to robią, nie powinni się martwić.

Naturalne jest, iż osoba prowadzi wewnętrzny monolog podczas wykonywania zadań i przetwarzania myśli oraz emocji. Może zdecydować się na werbalizację tego monologu, co jest powszechnym zachowaniem.

Źródło: media