Sztuczna inteligencja coraz głębiej wkracza w diagnostykę, planowanie leczenia i komunikację z pacjentem – przykłady zastosowania AI w stomatologii opisali niedawno na łamach „American Journal of Dentistry” naukowcy z USA i Australii. Autorzy poinformowali także o najnowszej inicjatywie naukowców z University of Washington – propozycji stworzenia globalnego repozytorium danych dotyczących wybielania zębów, które może otworzyć nowy rozdział w stomatologii estetycznej.
Autorzy artykułu „Artificial intelligence’s role in dentistry and dental bleaching” podkreślili, iż ostatnie lata przyniosły bardzo dynamiczny rozwój i komercjalizację narzędzi opartych na sztucznej inteligencji – również w medycynie.
W stomatologii AI jest już wykorzystywane głównie w diagnostyce obrazowej i systemach wspomagania decyzji klinicznych. Modele oparte na sieciach neuronowych i głębokim uczeniu coraz skuteczniej wykrywają zmiany próchnicowe, patologie okołowierzchołkowe czy pęknięcia zębów – często z dokładnością zbliżoną lub wyższą niż standardowa ocena kliniczna.
– Choć systemy AI nie zastąpią wiedzy i doświadczenia lekarza, stanowią realne wsparcie w szybkim podejmowaniu decyzji – zwłaszcza przy złożonych przypadkach lub ograniczonym czasie diagnostycznym – zaznaczyli.
Pacjenci coraz bardziej ufają AI, ale chcą lekarza
Według przywołanych w pracy badań, pacjenci generalnie ufają zarówno tradycyjnym, jak i wspomaganym przez AI komunikatom lekarskim. Największą otwartość wykazują osoby młodsze i lepiej wykształcone, natomiast seniorzy częściej podchodzą do nowych technologii z rezerwą.
Co istotne, narzędzia AI – np. automatyczna interpretacja wyników badań radiologicznych – pomagają pacjentom lepiej rozumieć diagnozę, co wzmacnia ich zaufanie do lekarza i ułatwia podejmowanie decyzji terapeutycznych.
Wybielanie zębów: AI przejmuje rolę przewidywania efektów?
Jako obszar, który w najbliższym czasie może w szczególności zostać wsparty narzędziami wykorzystującymi AI wskazano stomatologię estetyczną – zwłaszcza wybielanie zębów. Autorzy twierdzą, iż tradycyjna ocena koloru zębów i potencjalnej reakcji na wybielanie – oparta na obserwacji i wzornikach odcieni – pozostaje subiektywna i obciążona błędami. Tymczasem reakcja na preparaty wybielające zależy od cech pacjenta i struktury zęba, których nie widać gołym okiem.
– AI może to zmienić dzięki analizie dużych zbiorów danych. Modele potrafią już przewidywać skuteczność wybielania na podstawie zdjęć, analizować odcienie i ich zmianę z dużo większą precyzją niż wzorniki, a także rozpoznawać wzorce leczenia niemożliwe do uchwycenia przez człowieka – podkreślono.
Sztuczna inteligencja nie tylko zwiększa przewidywalność, ale także wspiera edukację pacjenta – pozwala pokazać prawdopodobne efekty, ryzyko nadwrażliwości czy optymalny protokół leczenia.
Globalne repozytorium danych dotyczących wybielania – przełom dla klinicystów?
Najbardziej innowacyjnym elementem w tym zakresie ma być projekt globalnego repozytorium danych dotyczących wybielania – wspólna inicjatywa University of Washington oraz Cao Group. Repozytorium ma zgromadzić zdjęcia i dane kliniczne pacjentów z całego świat, obejmujące m.in. wiek, płeć, rasę, typ i parametry zabiegów wybielania, stężenia środków wybielających, czas stosowania, dane o nadwrażliwości i higienie, a także zdjęcia przed i po w formacie JPEG/PNG o wysokiej rozdzielczości .
Dane będą częściowo zanonimizowane zgodnie z wymogami, a dostęp do repozytorium – bezpłatny i otwarty dla badaczy. Co to oznacza dla praktyk stomatologicznych? – Możliwość prowadzenia analiz na niespotykaną dotąd skalę, szybszy rozwój algorytmów przewidywania efektów wybielania, porównywanie protokołów wybielania w populacjach globalnych, tworzenie bardziej spersonalizowanych zaleceń dla pacjentów oraz wzrost precyzji planowania leczenia estetycznego – twierdzą pomysłodawcy.
Jak podsumowano, sztuczna inteligencja zmienia stomatologię szybciej niż spodziewali się praktycy. Jej najnowsze zastosowanie – globalne repozytorium wybielania zębów – może zmienić sposób prowadzenia leczenia estetycznego, pozwalając na tworzenie precyzyjnych, spersonalizowanych protokołów opartych na danych z całego świata.
Źródło: https://www.amjdent.com/
