Co pomaga odnaleźć się dziecku w społeczeństwie? Jak ma sobie poradzić z wyzwaniami jakie stawia mu środowisko przedszkolne oraz szkolne? Dzieci z autyzmem, zespołem Aspergera oraz innymi deficytami polegającymi na zaburzeniach rozumienia zachowań społecznych często potrzebują pomocy, wskazówek, aby odnaleźć się wśród zasad i praw społecznych. Trening umiejętności społecznych może być dla nich lepszym startem w codzienność.
Trening umiejętności społecznych – co to takiego?
Trening umiejętności społecznych skupia się na nauczeniu kompetencji jakie pomagają w codziennym funkcjonowaniu. Pozwala rozwijać umiejętności radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych, trudnych, zadaniowych, związanych z relacjami, jak i organizowaniem dnia. W zależności od potrzeb uczestników, stopnia ich rozwoju oraz wieku, konstruowany jest program treningu, tak, aby jak najlepiej pomóc dzieciom i młodym ludziom funkcjonować w społeczeństwie.
W trakcie treningu umiejętności społecznych uczestnik nabywa umiejętności podzielone na 6 grup:
- Wstępne umiejętności społeczne;
- Zaawansowane umiejętności społeczne;
- Umiejętności emocjonalne;
- Umiejętności alternatywne wobec agresji;
- Umiejętności kontroli stresu;
- Umiejętności planowania;
W trakcie treningu uczestnicy pracują dzięki technik behawioralnych opartych na modelowaniu konstruktywnych zachowań. Dzieci odgrywają role społeczne, uczestniczą w specjalnie zaaranżowanych scenkach mających obrazować różne sytuacje, z którymi mogą się zetknąć w codziennym życiu. Kolejne kroki uczą, jak zachować się w określonym miejscu, co zrobić kiedy pojawiają się trudne emocje lub narasta poczucie zagrożenia.
W trakcie spotkań uczestnicy wraz z prowadzącymi rozmawiają o sytuacjach z życia dzieci, pokazują i zachęcają do zobaczenia nowych perspektyw, odszukiwania motywów postępowania oraz przewidywania konsekwencji danej postawy. Trening pomaga poczuć się bezpiecznie w codziennych sytuacjach, które dla dzieci ze spektrum autyzmu są nieprzewidywalne, trudne i często niezrozumiałe.
Co daje trening umiejętności społecznych?
Trening umiejętności społecznych daje uczestnikom realne kompetencje, które pomagają radzić sobie z codziennością. Niwelują poczucie zagubienia oraz wycofania z kontaktów, ośmielają oraz pozwalają na nawiązanie nowych relacji z rówieśnikami, ponieważ dziecko już wie jak zapytać o dołączenie do zabawy, pożyczenie kredek, czy poprosić o pomoc.
Dzięki umiejętnościom kontroli emocji i redukcji stresu uczestnik wie, iż nie musi reagować wybuchem złości, kiedy dzieci nie bawią się na jego zasadach, może o tym porozmawiać lub odejść od grupy, aby uniknąć przykrych konsekwencji.
Umiejętność przewidywania oraz planowania, daje dziecku poczucie sprawczości, pomaga mu zrozumieć co dzieje się w ciągu dnia w przedszkolu, szkole czy domu. Zaczyna łączyć swoje zachowanie i uczucia oraz zachowanie innych osób. Dzięki temu może je korygować i dostosowywać do sytuacji.
Trening umiejętności społecznych, tak naprawdę nigdy się nie kończy, zarówno dzieci jak i dorośli ciągle są poddawani naturalnemu treningowi w codziennych sytuacjach. Jednak czasami to za mało, dlatego tak ważne są zorganizowane zajęcia, w małych grupach, które pomogą dzieciom odnaleźć się skomplikowanych i niepisanych zasadach życia codziennego.