Kaszel refluksowy – nietypowy objaw, który trudno rozpoznać

Refluks kojarzy się głównie z pieczeniem w przełyku i zgagą. Jednak choroba refluksowa przełyku (GERD) może przybierać różne, mniej oczywiste postacie – jedną z nich jest przewlekły kaszel. Jak go rozpoznać i złagodzić? Wyjaśnia gastroenterolog lek. med. Jacek Kowerzanow.

Kaszel przy refluksie – na czym polega?

„Choroba refluksowa może objawiać się także innymi dolegliwościami, takimi jak: bóle w klatce piersiowej, przewlekłe zapalenie gardła, napadowy kaszel, zapalenie krtani, ubytki szkliwa zębów” – mówi lek. Kowerzanow.

Kaszel refluksowy najczęściej jest suchy i męczący. Może przypominać objawy astmy i zwykle nasila się w pozycji leżącej, zwłaszcza w nocy. Towarzyszyć mu mogą:

• chrypka,
• chrząkanie,
• bóle gardła.

W przypadku epizodów nocnego refluksu, ryzyko wystąpienia kaszlu znacząco wzrasta.

Jak rozpoznać, iż kaszel to objaw refluksu?

Aby ustalić, czy to refluks odpowiada za kaszel, warto zwrócić uwagę na inne objawy przełykowe:

• zgaga – uczucie pieczenia za mostkiem,
• regurgitacja – cofanie się treści żołądkowej do przełyku lub jamy ustnej.

„To dwa najczęstsze objawy refluksu, które często występują obok kaszlu” – dodaje ekspert.

Dlaczego refluks powoduje kaszel?

Kaszel to mechanizm obronny organizmu przed drażniącymi czynnikami. Receptory kaszlu występują nie tylko w drogach oddechowych, ale również w przełyku i krtani, dlatego refluks może je aktywować.

Typowe bodźce wywołujące kaszel to:

• kwas solny z żołądka,
• śluz,
• dym papierosowy,
• kurz i inne czynniki drażniące.

W przypadku refluksu kaszel ma charakter przewlekły i może trwać choćby 6–8 tygodni. Według badań, GERD jest przyczyną choćby 40% przypadków przewlekłego kaszlu.

Jak złagodzić kaszel refluksowy?

Leczenie kaszlu przy refluksie powinno obejmować zarówno ograniczenie kwasowości w żołądku, jak i zmianę stylu życia. Lek. Kowerzanow podkreśla:

Zmiany stylu życia:

• redukcja masy ciała przy nadwadze,
• eliminacja używek (papierosy, alkohol),
• unikanie posiłków przed snem,
• spanie z uniesioną górną częścią ciała.

Leczenie farmakologiczne:

• inhibitory pompy protonowej (IPP),
• blokery receptora H2,
• preparaty z alginianami,
• środki z kwasem hialuronowym chroniące śluzówkę przełyku.

„Dobrze dobrane leczenie przynosi pacjentom ulgę, ale najważniejsze jest też zrozumienie źródła kaszlu i wdrożenie zmian w diecie oraz trybie życia” – dodaje lekarz.

Podsumowanie

Kaszel to nie zawsze objaw przeziębienia czy astmy. Warto rozważyć refluks jako jego potencjalną przyczynę, zwłaszcza jeżeli towarzyszy mu zgaga lub regurgitacja. Konsultacja z gastroenterologiem i odpowiednia diagnostyka pozwolą wdrożyć skuteczne leczenie, które poprawi komfort życia pacjenta.