Naukowcy dokonali szczegółowej analizy stopnia współwystępowania zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) i chorób somatycznych. Badanie opublikowano w czasopiśmie Acta Psychiatrica Scandinavica.
Czym jest choroba somatyczna?
Choroba somatyczna to nazwa zaburzenia dotyczącego ciała, a więc mającego podłoże fizyczne. Objawia się symptomami związanymi z funkcjonowaniem narządów oraz układów organizmu. Przykładem choroby somatycznej może być więc astma, cukrzyca oraz wiele innych mniej lub bardziej powszechnych schorzeń.
Choć choroby somatyczne różnią się od zaburzeń psychicznych, które dotyczą głównie procesów psychicznych i emocjonalnych, obydwa typy chorób są ze sobą powiązane i wzajemnie wpływają na swój przebieg.
ADHD a infekcje i układ odpornościowy. Dowiedz się więcej na PsychiatraPlus.pl
Osoby z ADHD bardziej narażone na występowanie chorób somatycznych?
Naukowcy porównali częstość występowania wielu chorób somatycznych u osób z ADHD oraz u osób bez tego zaburzenia. Opisali przy tym różnice związane z płcią i cyklem życia. Swoje wyniki przedstawili z uwzględnieniem stratygrafii według płci i wieku.
Badanie pokazuje, iż osoby z ADHD, niezależnie od wieku i płci, częściej cierpią na choroby somatyczne, takie jak zaburzenia neurologiczne, snu, sercowo-naczyniowe, endokrynologiczne, metaboliczne i autoimmunologiczne. Wiele z tych chorób pojawia się wcześniej niż u osób bez ADHD, co wskazuje na ogólnie gorszy stan zdrowia w tej grupie. W literaturze szeroko opisywano już potencjalny związek ADHD z chorobami neurologicznymi, takimi jak otępienie i choroba Parkinsona, co zostało również potwierdzone w niniejszym badaniu.
Obciążenie somatyczne u osób z ADHD sugeruje, iż istnieją mechanizmy wpływające na rozwój współistniejących chorób. Może to wynikać z objawów ADHD i niezdrowego stylu życia, co jest szczególnie widoczne w chorobach kardiometabolicznych i żywieniowych. Na przykład brak kontroli impulsów może prowadzić do niezdrowego odżywiania, co skutkuje otyłością. Ponadto, trudności w motywacji mogą ograniczać aktywność fizyczną.
Związki między ADHD a chorobami somatycznymi mogą być bezpośrednie lub pośrednie. Przykładem tego są zaburzenia snu pogarszające się w wyniku współistniejących zaburzeń lękowych lub depresyjnych. Objawy ADHD, takie jak problemy z koncentracją, mogą prowadzić do szybszego spadku funkcji poznawczych. Ważne jest również uwzględnienie wpływu leków na ADHD, które mogą zarówno zmniejszać, jak i zwiększać ryzyko chorób somatycznych. Dodatkowo, ADHD często współwystępuje z depresją, co może zwiększać ryzyko chorób takich jak zaburzenia sercowo-naczyniowe czy demencja.
Choroby somatyczne w ADHD — wnioski z badania
Naukowcy ustalili, iż osoby z ADHD są bardziej narażone na choroby somatyczne. Wiele z tych schorzeń pojawia się częściej lub wcześniej u osób z rozpoznanym zaburzeniem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Szczególną uwagę naukowcy zwrócili na choroby neurologiczne, zaburzenia związane ze snem, zaburzenia sercowo-naczyniowe, endokrynologiczne, żywieniowe, metaboliczne i autoimmunologiczne.
Opracowanie skutecznych środków zapobiegawczych dla tej grupy mogłoby więc pomóc w zmniejszeniu ryzyka wczesnej wielochorobowości oraz śmiertelności. Należy przy tym oczywiście pamiętać, iż zarówno ADHD jak i inne opisane powyżej choroby mają podłoże wieloczynnikowe. Oznacza to, iż ich rozwój zależy od wielu mechanizmów, których identyfikacja jest niezbędna dla stworzenia skutecznych metod zapobiegania.
