Naukowcy opublikowali niedawno badanie przedstawiające nietypowy przebieg choroby Alzheimera u kobiety z zespołem Downa. Odkrycie to rzuca nowe światło na złożoność tej neurodegeneracyjnej choroby w tej populacji. Osoby z zespołem Downa są predysponowane do wcześniejszego rozwoju choroby Alzheimera ze względu na specyficzne uwarunkowania genetyczne.
Dlaczego u osób z zespołem Downa dochodzi do wcześniejszego rozwoju choroby Alzheimera?
Zespół Downa to choroba genetyczna spowodowana obecnością dodatkowej kopii chromosomu 21 (trisomia 21). Jest to najczęstsza aberracja chromosomowa, występująca u około 1 na 650–700 noworodków.
Czytaj także: Wirus opryszczki i choroba Alzheimera
Na chromosomie 21 znajduje się gen APP (amyloid precursor protein), który koduje białko prekursorowe amyloidu β (Aβ). Nadekspresja tego genu prowadzi do zwiększonej produkcji amyloidu β. Jego akumulacja w postaci blaszek amyloidowych oraz splątków neurofibrylarnych stanowi najważniejszy mechanizm patogenezy choroby Alzheimera.
Ze względu na obecność trzeciej kopii chromosomu 21, u osób z zespołem Downa dochodzi do nadmiernej ekspresji APP. To natomiast skutkuje wcześniejszym rozpoczęciem procesów neurodegeneracyjnych. W konsekwencji objawy choroby Alzheimera pojawiają się u nich znacznie wcześniej – często już w wieku 40–50 lat – i występują z większą częstością niż w populacji ogólnej.
Czytaj także: Naukowcy opracowali szczegółową mapę postępu choroby Alzheimera
Niezwykły przypadek kobiety z zespołem Downa
W czasopiśmie Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association, naukowcy opublikowali niedawno artykuł przedstawiający nietypowy przypadek choroby Alzheimera u kobiety z zespołem Downa. Przez 10 lat brała udział w badaniu Alzheimer Biomarker Consortium – Down Syndrome Research Study (ABC-DS). Ponadto podjęła również decyzję o przekazaniu swojego mózgu do badań naukowych, wspierając tym samym dalsze analizy nad patogenezą choroby Alzheimera w tej populacji.
Po jej śmierci naukowcy z Uniwersytetu w Pittsburghu przeprowadzili wysokorozdzielcze obrazowanie jej mózgu dzięki rezonansu magnetycznego (MRI). Analiza wykazała istotną rozbieżność między stanem klinicznym pacjentki przed śmiercią a neuropatologicznymi markerami choroby Alzheimera obecnymi w jej mózgu.
Za życia kobieta, mimo ukończenia 60. roku życia, utrzymywała stabilne funkcjonowanie poznawcze. Badania neuroobrazowe ujawniły stabilne, choć podwyższone poziomy amyloidu oraz umiarkowanie podwyższone stężenia białka tau. Natomiast badania neuropatologiczne wykazały zmiany charakterystyczne dla choroby Alzheimera.
Czytaj także: Poziom kortyzolu a ryzyko choroby Alzheimera
Potencjalne korzyści płynące z odkrycia
Wyniki badania podkreślają złożoność mechanizmów leżących u podstaw rozwoju choroby Alzheimera u osób z zespołem Downa. Naukowcy sugerują, iż stabilne funkcjonowanie poznawcze pacjentki mogło wynikać ze specyficznych wariantów genetycznych lub wysokiego poziomu wykształcenia. Lepsze zrozumienie tych mechanizmów może przyczynić się do udoskonalenia istniejących narzędzi diagnostycznych oraz opracowania skuteczniejszych strategii terapeutycznych.
