Zdrowie psychiczne, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia rozumiane jako pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, ma istotny wpływ na sposób myślenia, odczuwania i działania jednostki. To od niego zależy, czy człowiek jest na co dzień w stanie pokonywać trudności, dokonywać adekwatnych wyborów, adaptować się do obowiązujących norm społecznych i kulturowych, jak również cieszyć się życiem. W ostatnich latach daje się zaobserwować wzrost dbałości o zdrowie psychiczne, objawiający się zwiększeniem świadomości potrzeby korzystania z pomocy psychologicznej. Dotyczy to zarówno dorosłych, jak i dzieci. Jak wybrać odpowiedniego specjalistę, który pomoże zadbać o zdrowie psychiczne?
Wybór odpowiedniego psychologa a efektywność terapii
Wybór odpowiedniego psychologa ma istotny wpływ na efektywność terapii. Aby terapeuta był w stanie pomóc w rozwiązaniu problemu, jaki skłonił daną osobę do skorzystania z profesjonalnego wsparcia, powinien posiadać odpowiednie kwalifikacje i specjalizować się w danej dziedzinie. Należy bowiem pamiętać, iż dobry psycholog dla dorosłych to nie to samo, co dobry psycholog dla młodzieży. Na wybór specjalisty tego typu wpływ mają przede wszystkim specjalizacja, sposób prowadzenia leczenia oraz to, w jaki nurt psychoterapii wpisują się podejmowane przez niego działania.
Specjalizacja psychologa
Psycholog może specjalizować się w różnych dziedzinach, między innymi w terapii lęku, leczeniu depresji czy też terapii uzależnień. W zależności od indywidualnych potrzeb pacjenci mogą udać się do profesjonalisty od terapii par lub terapii indywidualnej, zarówno zajmującego się leczeniem osób dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży.
Sposób prowadzenia leczenia
Standardowym sposobem prowadzenia leczenia jest terapia stacjonarna. Coraz więcej specjalistów oferuje jednak terapię online i konsultacje telefoniczne, co dla wielu pacjentów stanowi znaczne ułatwienie w korzystaniu z pomocy psychologa.
Nurt psychoterapii
Nurt psychoterapii, w jaki wpisują się działania psychologa, wpływa na sposób prowadzenia terapii. W zależności od rodzaju problemu oraz charakterystyki danego pacjenta, przekłada się także na jej efektywność. Wiodącym nurtem w psychoterapii jest nurt poznawczo-behawioralny. Wyróżnia się ponadto nurty: psychodynamiczny, psychoanalityczny, humanistyczno-egzystencjalny oraz integratywny, łączący w sobie elementy wszystkich pozostałych.
Jakie są cechy dobrego psychologa?
Dobry psycholog musi posiadać odpowiednie wykształcenie i stale doskonalić swoje umiejętności poprzez uczestnictwo w stosownych kursach oraz szkoleniach. Powinien mieć otwarty umysł, powstrzymywać się od oceniania i wykazywać elastyczność oraz umiejętność wychodzenia poza ramy myślenia stereotypowego. Istotne jest także, by charakteryzowała go ciekawość i szczera chęć poznania pacjenta. Wśród cech psychologa, które sprawiają, iż jest on dobrym specjalistą, należy wymienić ponadto:
- empatię,
- cierpliwość,
- tolerancję,
- obiektywizm,
- umiejętność nawiązywania kontaktów,
- umiejętność słuchania,
- podzielność uwagi,
- dojrzałość i samokontrolę,
- odporność emocjonalną.
Specjalista w dziedzinie psychoterapii musi również wykazywać dbałość o własny stan psychiczny i zachowywać równowagę między pracą a życiem osobistym. Umożliwia to zapobieganie wypaleniu zawodowemu i sprawia, iż psycholog jest w stanie lepiej wykonywać swoje obowiązki zawodowe.
Jak rozpoznać dobrego psychologa?
Dobry psycholog przestrzega zasad etyki i tajemnicy zawodowej. Szanuje autonomię pacjenta i jego prawo do samodecydowania. Na spotkaniu powinien zebrać wywiad, który pozwala postawić wstępną diagnozę i dobrać odpowiednią formę leczenia, o ile zachodzi taka potrzeba. Dobrego psychologa można rozpoznać po:
- jasnym stawianiu celów, nad jakimi pacjent będzie pracował podczas terapii, i określeniu czasu potrzebnego na ich zrealizowanie,
- przedstawieniu planu pomocy w sposób zrozumiały dla pacjenta,
- udzielaniu wyczerpujących odpowiedzi na pytania dotyczące diagnozy, metod pracy i innych elementów terapii,
- dbaniu o swój rozwój zawodowy,
- znajomości granic własnych kompetencji i chęci do przekierowania pacjenta do innego specjalisty, w sytuacji gdy problem przekracza jego kwalifikacje,
- umiejętności słuchania, zadawania odpowiednich pytań i wybierania najbardziej istotnych informacji z wypowiedzi pacjenta,
- zdolności do kierowania spotkaniem tak, by maksymalnie wykorzystać czas sesji i skrócić czas terapii, co przekłada się na ograniczenie jej kosztów.
Wybór psychologa to indywidualna decyzja. Ważne jest, by była ona podejmowana w sposób świadomy, gdyż od kwalifikacji zawodowych, specjalizacji oraz postawy specjalisty zależy efektywność terapii. Pomocy w dbaniu o zdrowie psychiczne udziela psycholog z Oleśnicy, który w głównej mierze zajmuje się terapią indywidualną z osobami dorosłymi. W Prywatnej Praktyce Psychologicznej i Psychoterapeutycznej Ewy Staszczak i Katarzyny Strzelczyk pracują w podejściu integracyjnym i psychoanalitycznym. W ramach praktyki prowadzą konsultacje i badania psychologiczne, psychoterapię indywidualną, terapię dla osób z depresją, leczenie lęku oraz psychoterapię uzależnień.