Osoby starsze, które utraciły zęby i nie korzystają z protez, mogą być bardziej narażone na rozwój nadciśnienia – wynika z najnowszego badania opublikowanego na łamach „Frontiers in Dental Medicine”. Zespół japońskich naukowców wykazał, iż wśród osób mających mniej niż 20 zębów, ci, którzy nie nosili protez, mieli istotnie wyższy stosunek sodu do potasu (Na/K) – uznawany wskaźnik ryzyka nadciśnienia.
Badanie zostało przeprowadzone w ramach projektu Shimane Community-Based Healthcare Research and Education (CoHRE) w miejscowości Okinoshima, w latach 2016-2018. W 2016 r. w badaniach zdrowotnych wzięło udział 842 seniorów, z czego 502 osoby zostały ponownie przebadane dwa lata później. Poziom sodu i potasu oceniano na podstawie pobieranych jednorazowo próbek moczu – to nieinwazyjna i często stosowana metoda w przesiewowych badaniach populacyjnych.
Chociaż wiadomo, iż zły stan uzębienia wpływa na sposób odżywiania, dotychczas kilka badań analizowało bezpośredni związek między stanem jamy ustnej a poziomami sodu i potasu w organizmie.
– Zaproponowano potencjalne mechanizmy wyjaśniające zależność między utratą zębów a zmianami w stosunku Na/K – tłumaczą autorzy. – Wiadomo, iż funkcja żucia u osób mających mniej niż 20 zębów jest istotnie osłabiona w porównaniu z osobami posiadającymi ich więcej.
Co istotne, podwyższony wskaźnik Na/K nie występował u pacjentów o podobnym stopniu utraty zębów, którzy jednak korzystali z protez zębowych. – Wyniki te podkreślają znaczenie promowania użytkowania protez wśród osób starszych z niewielką liczbą zębów, aby wspierać utrzymanie równowagi Na/K – czytamy w podsumowaniu badania.
Zdrowa dieta i zdrowe zęby – wspólny front w walce z nadciśnieniem
Odpowiedni stosunek sodu do potasu w diecie jest najważniejszy dla profilaktyki nadciśnienia i chorób przewlekłych. Zdaniem badaczy, stan zdrowia jamy ustnej może odgrywać istotną rolę w utrzymaniu tej równowagi.
Zespół badawczy podkreślił konieczność dalszych analiz, które uwzględnią także takie czynniki, jak poziom wykształcenia czy izolacja społeczna – mogące pośrednio wpływać na wyniki zdrowotne.
– Przyszłe badania powinny objąć zarówno duże obserwacyjne analizy populacyjne, jak i randomizowane badania kliniczne, które pozwolą ustalić, czy stosowanie protez może poprawić nawyki żywieniowe – np. zwiększyć spożycie warzyw – a tym samym pomóc w utrzymaniu korzystnego stosunku Na/K – podkreślili autorzy.
Podsumowujący badanie artykuł „Non-use of dentures after tooth loss is associated with elevated sodium/potassium ratios in older adults: a retrospective cohort study” został opublikowany w kwietniu 2025 r. na łamach „Frontiers in Dental Medicine”.
Zmiany demograficzne zachodzące w polskim społeczeństwie sprawiają, iż do gabinetów stomatologicznych zgłasza się coraz więcej pacjentów w podeszłym wieku. Jakie są największe wyzwania, z jakimi muszą zmierzyć się lekarze dentyści w kontekście opieki nad tą grupą osób? – Stomatolog przede wszystkim musi mieć pewien zakres wiedzy ogólnomedycznej. To jest bardzo ważne. Seniorzy są pacjentami obciążonymi wielochorobowością, więc pewne zabiegi stomatologiczne muszą być wykonywane w porozumieniu z lekarzem ogólnym – podkreśla prof. dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek, konsultant krajowa w dziedzinie stomatologii zachowawczej z endodoncją, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Geriatrycznej.
Źródło: https://www.frontiersin.org/journals/dental-medicine
https://www.oralhealthgroup.com/
