Wyniki pilotażowego badania sugerują, iż niektóre parametry biochemiczne śliny u dzieci mogą różnić się w przypadku wad rozwojowych szkliwa, takich jak hipomineralizacja drugich zębów mlecznych (HSPM) czy hipomineralizacja pierwszych trzonowców i siekaczy stałych (MIH).
Autorzy – z zespołu kierowanego przez dr Hayllę de Faria Horta z Wydziału Stomatologii Uniwersytetu Stanowego w São Paulo (Brazylia) – podkreślają, iż zarówno HSPM, jak i MIH są wadami rozwojowymi szkliwa, które mogą wiązać się ze zmianami w parametrach śliny. Nie oznacza to jednak związku przyczynowego, a jedynie zaobserwowane różnice między badanymi grupami.
Badanie z udziałem dzieci w wieku 2-11 lat
W badaniu uczestniczyło 45 dzieci od 2. do 11. roku życia, podzielonych na trzy grupy: kontrolną, HSPM i MIH. Rodzice wypełniali kwestionariusz retrospektywny dotyczący m.in. zdrowia dziecka w okresie prenatalnym oraz w pierwszych latach życia. Oceniano czynniki takie jak: choroby układu oddechowego, wcześniactwo, masa urodzeniowa, epizody gorączki, przyjmowane leki czy sposób karmienia.
Pobrane próbki śliny analizowano pod kątem wydzielania, pH i zdolności buforowej, poziomu wapnia i fosforanów, stężenia białek, aktywności enzymatycznej, markerów stresu oksydacyjnego, zawartości fluoru oraz kwasu moczowego.
Dzieci z HSPM i MIH miały podobne wartości podstawowych parametrów śliny (pH, buforowość, ilość wydzielania) jak grupa kontrolna. Zaobserwowano natomiast pewne różnice biochemiczne: poziom wapnia był wyższy u dzieci z MIH w porównaniu z grupą HSPM, a stężenie fosforanów – niższe w MIH w porównaniu z grupą kontrolną. U dzieci z HSPM odnotowano niższe stężenia całkowitych białek w ślinie w porównaniu z grupą kontrolną. Poziomy fluoru w ślinie nie różniły się między grupami.
W grupie MIH dzieci były przeciętnie starsze, co jest zrozumiałe – zmiany MIH są widoczne dopiero po wyrznięciu pierwszych zębów stałych. W grupie HSPM częściej zgłaszano przedłużony poród, jednak autorzy podkreślają, iż przy tak małej próbie obserwacji tej nie należy interpretować jako związku przyczynowego.
Znaczenie i ograniczenia badania
Badanie ma charakter pilotażowy i obejmuje niewielką liczbę uczestników, co ogranicza możliwość formułowania jednoznacznych wniosków. Autorzy zwracają również uwagę, iż dane z kwestionariuszy zależały od pamięci rodziców, co mogło prowadzić do niedokładności.
Mimo tych ograniczeń wyniki stanowią wstępny sygnał, iż wybrane parametry śliny mogą odzwierciedlać pewne różnice związane z hipomineralizacją szkliwa, co w przyszłości może być wykorzystane w badaniach nad wczesną diagnostyką i monitorowaniem tych zaburzeń.
Autorzy podsumowują, iż potrzebne są szerzej zakrojone badania z większą liczbą uczestników, aby ocenić potencjalną przydatność biomarkerów śliny w praktyce klinicznej.
Praca zatytułowana „Salivary changes associated with Hypomineralized Second Primary Molars (HSPM) and Molar Incisor Hypomineralization (MIH): An early study” ukaże się w styczniowym wydaniu „Journal of Dentistry”.
W jaki sposób można radzić sobie ze strachem dziecka przed leczeniem stomatologicznym? – Znamy wiele różnych metod adaptujących dziecko do środowiska stomatologicznego. Są to m.in. metody behawioralne. Najważniejsze jest jednak to, by adekwatnie odnosić się do dziecka. Ono nie może być traktowane jak przedmiot. Zawsze musimy nawiązywać kontakt z dzieckiem, patrzeć mu w oczy, rozmawiać z nim i nie pozwalać rodzicom, by odpowiadali za dziecko na pytania – mówi prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, konsultant krajowy ds. stomatologii dziecięcej, prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://www.sciencedirect.com/
