Od kwietnia 2025 roku, osoby powyżej 65. roku życia cierpiące na określone choroby współistniejące będą miały prawo do bezpłatnego szczepienia przeciw półpaścowi. Ministerstwo Zdrowia zdecydowało, iż grupa ta nie poniesie żadnych kosztów związanych z ochroną przed tą poważną chorobą. Osoby w wieku 18-65 lat z podobnymi schorzeniami będą mogły skorzystać ze szczepionki z 50-procentową refundacją.
Lista chorób uprawniających do bezpłatnego szczepienia
Wśród chorób współistniejących, które kwalifikują do darmowego szczepienia, znalazły się m.in. przewlekła choroba serca i płuc, cukrzyca, niewydolność nerek, niedobory odporności, różne rodzaje nowotworów, HIV, a także choroby autoimmunologiczne jak łuszczyca czy reumatoidalne zapalenie stawów. Ministerstwo Zdrowia opublikowało pełną listę w obwieszczeniu z 19 marca 2025 roku.
Potrzeba wprowadzenia darmowych szczepień
Specjaliści i organizacje pacjentów od dłuższego czasu apelowali o wprowadzenie darmowych szczepień, szczególnie dla osób starszych z grup ryzyka. „To ważna i oczekiwana decyzja Ministerstwa Zdrowia,” oceniają eksperci, podkreślając ryzyko poważnych powikłań półpaśca oraz wysoką skuteczność i bezpieczeństwo szczepionki.
Charakterystyka półpaśca
Półpasiec to choroba wywoływana przez wirus Varicella zoster, który pozostaje w organizmie po przechorowaniu ospy wietrznej. „Zagrożony zachorowaniem jest każdy, kto w przeszłości przeszedł ospę wietrzną,” informuje prof. Ewa Augustynowicz. Prof. Irena Walecka dodaje, iż u osób starszych, a także pacjentów z obniżoną odpornością, wirus może się reaktywować, prowadząc do półpaśca, który w niektórych przypadkach wymaga hospitalizacji i intensywnego leczenia przeciwwirusowego.
Skuteczność i bezpieczeństwo szczepienia przeciw półpaścowi
W Polsce dostępna jest szczepionka rekombinowana, zarejestrowana przez FDA w 2017 roku, a dopuszczona w Europie rok później. „Szczepionka ma bardzo wysoką skuteczność kliniczną, choćby u osób powyżej 80 lat. Odporność utrzymuje się co najmniej przez 10 lat,” podkreśla Prof. Augustynowicz. Dodatkowo, szczepienie może zmniejszać ciężkość epizodów neuralgii popółpaścowej i obniżać ryzyko demencji u osób starszych.
Ważna rola informacji i edukacji
Prof. Tomasz Targowski, krajowy konsultant w dziedzinie geriatrii, podkreśla, iż ważne jest, aby seniorzy byli świadomi możliwości skorzystania z bezpłatnej szczepionki. „Kluczową rolę odgrywają tu lekarze rodzinnych, którzy powinni informować pacjentów o możliwościach i korzyściach płynących ze szczepienia,” dodaje dr Justyna Tymińska, podkreślając znaczenie otwartych rozmów na temat możliwych działań niepożądanych i sposobów radzenia sobie z nimi.
Program ten stanowi część szerszej inicjatywy „HEALTHY AGEING – długie życie w dobrym zdrowiu”, mającej na celu poprawę jakości życia seniorów poprzez prewencję i edukację zdrowotną.
