Bataty, czyli słodkie ziemniaki, zyskują na popularności. Choć ich słodki smak może budzić wątpliwości, warto sprawdzić indeks glikemiczny batatów. Czy są bezpiecznym wyborem dla wszystkich, zwłaszcza dla osób dbających o poziom cukru we krwi? Dowiedz się więcej
Słodkie ziemniaki: czy aż takie słodkie?
Bataty, powszechnie znane jako słodkie ziemniaki, to jadalne bulwy wilca ziemniaczanego (Ipomoea batatas). Mimo iż ich wygląd i zastosowanie kulinarne przywodzą na myśl ziemniaki, botanicznie należą do zupełnie innej rodziny – powojowatych.
Wyróżnia je także wysoka zawartość beta-karotenu (prowitaminy A), błonnika i witaminy E.
Indeks glikemiczny batatów
Indeks glikemiczny batatów jest zmienny i zależy od sposobu ich przygotowania. W formie surowej lub gotowanej mają niski do średniego IG (44-61), co jest ważne dla osób dbających o stabilny poziom cukru we krwi. Dzięki temu po ich spożyciu glukoza we krwi wzrasta powoli, co sprawia, iż są dobrym wyborem dla osób z cukrzycą lub insulinoopornością.
Jak przygotowanie wpływa na indeks glikemiczny batatów?
Jak najlepiej gotować bataty, aby indeks glikemiczny nie był wysoki?
- Gotowanie (w wodzie lub na parze, w skórce) – to najkorzystniejsza metoda obróbki, która zapewnia niski IG (ok. 46) i pozwala zachować najwięcej wartości odżywczych.
- Pieczenie i smażenie – znacząco podnoszą IG (nawet do 94) i powodują częściową utratę witamin, dlatego są mniej zalecane.
- Schładzanie po ugotowaniu – może dodatkowo obniżyć IG, ponieważ część skrobi przekształca się w skrobię oporną.
Wartości odżywcze batatów
Słodkie ziemniaki są prawdziwą skarbnicą składników odżywczych, a ich wartości odżywcze stawiają je w czołówce najzdrowszych warzyw. Ich największy atut, szczególnie w odmianach o pomarańczowym miąższu, to wyjątkowo wysoka zawartość beta-karotenu (prowitaminy A). Oprócz tego są bogatym źródłem witamin z grupy B (w tym B6), C i E, a także minerałów takich jak potas, mangan czy wapń.
Bataty a cukrzyca
Dzięki połączeniu niskiego lub średniego indeksu glikemicznego batatów (IG 44-56 dla gotowanych) z ich wysoką zawartością błonnika, bataty są dobrym wyborem w diecie osób z cukrzycą typu 2 i insulinoopornością. Stopniowe uwalnianie energii, zapewniane przez zawarte w nich węglowodany złożone, pomaga w lepszej kontroli glikemii i wspiera profilaktykę chorób metabolicznych.
Przeciwwskazania do spożywania batatów
Głównym przeciwwskazaniem jest wysoka zawartość szczawianów. Z tego powodu osoby z tendencją do tworzenia się kamieni nerkowych (zwłaszcza szczawianowo-wapniowych) powinny zachować umiar w jedzeniu batatów.
Bataty w porównaniu do ziemniaków
Bataty, pomimo podobnej kaloryczności, często uważa się za zdrowszą alternatywę dla ziemniaków. Wynika to z niższego indeksu glikemicznego batatów (IG ziemniaków gotowanych: ok. 73), ich dwukrotnie wyższej zawartości błonnika oraz dużej ilości beta-karotenu, który jest silnym przeciwutleniaczem. Dzięki tym adekwatnościom bataty są szczególnie polecane osobom z cukrzycą oraz dbającym o stabilny poziom cukru we krwi. Z kolei ziemniaki wyróżniają się wyższą zawartością witaminy C i potasu.
