Badania: niski poziom żelaza przyczyną long COVID

Na łamach czasopisma „Nature Immunology” opublikowano badanie, które dowiodło, iż problemy z poziomem żelaza we krwi i zdolnością organizmu do regulowania jego stężenia, mogą powodować long COVID.

Defekty w homeostazie żelaza

Wyniki badania pokazują, iż defekty w homeostazie żelaza,czyli rozregulowane tworzenie czerwonych krwinek i ogólnoustrojowe zaburzenia odporności spowodowane przez COVID-19 mogą być u niektórych osób odpowiedzialne za długotrwałe choroby.

Odkrycie to nie tylko sugeruje możliwe sposoby zapobiegania i leczenia przewlekłej choroby Covid-19, ale także pomaga wyjaśnić, dlaczego objawy podobne do long COVID często występują w innych chorobach powirusowych i przewlekłych chorobach zapalnych.

Jak pokazują statystyki, u 3 na 10 osób rozwinęła się długotrwała postać COVID-19, a jej objawami są: zmęczenie, duszność, bóle mięśni oraz problemy z pamięcią i koncentracją – tzw. mgła mózgowa.

Naukowcy z Uniwersytetu Cambridge przeprowadzili badanie na pacjentach, którzy uzyskali pozytywny wynik na obecność koronawirusa. W teście wzięło udział 214 ochotników, którzy przeszli chorobę bezobjawowo, jak również z jej powodu trafili na Oddział Intensywnej Terapii.

Przez rok pacjenci dostarczali próbki krwi do badań, dzięki czemu możliwa była obserwacja zmian, jakie zachodziły w różnych okresach od zakażenia. U 45% pacjentów objawy po chorobie nie ustąpiły choćby po 3-10 miesiącach.

– Analiza próbek krwi i informacji klinicznych zebranych w ciągu 12 miesięcy po zakażeniu w początkowym okresie pandemii okazała się nieoceniona, ponieważ dostarczyła nam ważnych i nieoczekiwanych informacji na temat tego, dlaczego w przypadku niektórych osób objawy utrzymują się miesiącami – mówi prof. Ken Smith, główny autor omawianej publikacji.

Niski poziom żelaza u pacjentów po przejściu COVID-19

Jak odkrył zespół prof. Smitha, u niektórych pacjentów z Covid-19 już po dwóch tygodniach od zakażenia występował charakterystyczny wzór: utrzymujący się stan zapalny, który rozpoczyna się jako naturalna część odpowiedzi immunologicznej na infekcję, który z czasem ustępuje i niski poziom żelaza. krwi, powodując anemię i zakłócając wytwarzanie zdrowych czerwonych krwinek. U tych osób choroba staje się przewlekła, a objawy utrzymują się przez wiele miesięcy.

– Jego stężenie i sposób, w jaki organizm go reguluje, zostały zaburzone już na wczesnym etapie infekcji SARS-CoV-2, a powrót do zdrowia u tych osób trwał bardzo długo. I chociaż widzieliśmy dowody na to, iż organizm próbował zaradzić niskiej dostępności żelaza i wynikającej z niej anemii, wytwarzając więcej czerwonych krwinek, nie radził sobie szczególnie dobrze z powodu ciągłego stanu zapalnego – opowiedziała dr Aimee Hanson, jedna ze współautorek badania.

Specjaliści są zgodni, iż rozregulowanie poziomu żelaza jest bardzo częstą konsekwencją stanu zapalnego.

– Kiedy organizm ma infekcję, reaguje usuwaniem żelaza z krwioobiegu. Chroni nas to przed potencjalnie śmiercionośnymi bakteriami, które wychwytują ten pierwiastek z krwiobiegu, żeby się gwałtownie rozmnażać. Jest to reakcja ewolucyjna, która powoduje redystrybucję żelaza w organizmie i usuwa je z osocza. jeżeli jednak sytuacja taka będzie trwała przez dłuższy czas, w czerwonych krwinkach zacznie brakować żelaza, przez co transport tlenu będzie mniej efektywny, a to a kolei wpłynie na metabolizm i produkcję energii. Zaszkodzi to także białym krwinkom, które potrzebują żelaza do prawidłowego funkcjonowania. Mechanizm ochronny stanie się niewydolny – wyjaśniła specjalistka.

Odkrycie to również dotyczy innych zespołów powirusowych. Co więcej, specjaliści są zgodni, iż istnieją potencjalne sposoby na zapobieganie i ograniczenie skutków long COVID. Jednym z nich może być normalizacja rozregulowanego poziomu żelaza we wczesnych stadiach choroby, co zapobiegnie niekorzystnym długoterminowym skutkom dla zdrowia. Innym podejściem może być wczesne stłumienie stanu zapalnego, zanim spowoduje on zmiany w poziomie żelaza. Innym pomysłem, jaki mają badacze, jest suplementacja żelaza.

– Niekoniecznie jest bowiem tak, iż dana osoba nie ma wystarczającej ilości żelaza w organizmie; może być ono po prostu związane w niewłaściwym miejscu. Potrzebujemy sposobu na ponowne uruchomienie jego zasobów i przywrócenie go do krwioobiegu, gdzie stanie się ono bardziej przydatne dla czerwonych krwinek – wyjaśniła specjalistka.

Źródło: PAP