Czy zastanawiałeś się kiedyś nad typem swojej osobowości? Nie możesz się dopasować do introwertycznego modelu osobowości, ale niekoniecznie czujesz się też ekstrawertykiem? Nie jesteś w tym sam! To nic dziwnego, adekwatnie, jeżeli nie potrafisz zaklasyfikować się ani jako introwertyk, ani ekstrawertyk, istnieje szansa, iż jesteś ambiwertykiem. Zgodnie z badaniami ambiwertycy stanowią zdecydowaną większość społeczeństwa, bo może być ich aż sześćdziesiąt procent. Czy jesteś ambiwertykiem i co to w ogóle znaczy? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na te i inne pytania.
Typy osobowości według Carla Gustawa Junga
Badanie typów osobowości to wcale nie jest nowa rzecz. To coś, czym zajmowano się już wiele lat temu. Po raz pierwszy usystematyzował tę wiedze i podzielił na dwa konkretne typy osobowości Carl Gustaw Jung. Jung był szwajcarskim psychologiem, psychiatrą i naukowcem, który urodził się w 1875 roku i swoją działalność rozpoczął na początku XX wieku. Jest jednym z twórców psychologii głębi, on także stworzył koncepcję psychologii analitycznej. Carl Gustaw Jung jest też człowiekiem odpowiedzialnym za to, iż w terminologii psychologicznej pojawiły się takie terminy jak kompleks, introwersja czy ekstrawersja.
Bardzo znany jest ze swoich prac nad typami osobowości. Carl Gustaw Jung w ich toku pokusił się na podzielenie ludzi na dwie grupy pod wpływem swoich badań i obserwacji. Tak narodził się podział na introwertyków i ekstrawertyków. Oba te pojęcia z powodzeniem funkcjonują do dziś i weszły już do normalnego użycia, często występując również w języku potocznym – nie są już terminami, których używają tylko inni naukowcy. Praktycznie każdy słyszał o introwertykach i ekstrawertykach, o których pisał Jung. Kim konkretnie są introwertycy i ekstrawertycy? Co oznaczają te terminy i kiedy ich używać?
Introwertyk
Introwertyk to osoba, która na pierwszy rzut oka może wydawać się bardzo samotna i wycofana społecznie. Nie jest jednak prawdą, iż introwertycy to osoby, które nie chcą kontaktu z ludźmi lub wręcz boją się go i unikają. Introwertyzm to nie jest fobia społeczna. Introwertycy mogą otaczać się ludźmi, wychodzić na spotkania towarzyskie, bawić się z przyjaciółmi i wchodzić w związki. Po prostu potrzebują swojej własnej przestrzeni, miejsca i czasu, by pobyć sami ze sobą.
Sam termin „introwertyzm” podchodzi od łacińskiego „intra” – wewnątrz i „vertere” – zwracać się. Jasno więc wynika, iż introwertyk to ktoś, kto zwraca się wewnątrz siebie. Ma swój własny, rozbudowany wewnętrzny świat myśli i odczuć, które lubi analizować. Źle się czuje w tłumie obcych ludzi, niespecjalnie przepada za grzecznościowym small talkiem i nad puste rozmówki o niczym przekłada głębokie dyskusje na interesujące go tematy.
Nadal jednak może brać udział w wydarzeniach towarzyskich, mieć grono bliskich przyjaciół i dobrze czuć się w towarzystwie ludzi. choćby jeżeli akurat rzadko się odzywa. Introwertycy jednak po spotkaniu z ludźmi, po spędzeniu czasu w hałaśliwym gronie, potrzebują czasu dla siebie, by się zregenerować w samotności. Introwertycy potrzebują tego czasu, by pobyć sami ze sobą, przeanalizować to, co się wydarzyło i przepracować wszystko to, co miało miejsce. Introwertycy potrzebują też ciszy i źle się czują w hałasie.
W pracy introwertyk woli pracować samotnie, w ciszy i spokoju, by mieć największą szansę się skupić i w pełni zaprezentować swoje umiejętności. Introwertycy to często domatorzy, którzy nie lubią spontanicznych odwiedzin i wypadów, a nagła zmiana planów może ich wyprowadzić z równowagi. Są za to dobrymi organizatorami i słyną jako naprawdę dobrzy słuchacze.
Ekstrawertyk
Introwertyk to jedna strona spektrum. Po drugiej stronie znajduje się ekstrawertyk. Sam termin pochodzi od łacińskiego „extra” – „na zewnątrz” oraz „vertere” – zwracać się. Jasno więc widać, iż ekstrawertyk to całkowite przeciwieństwo introwertyka. Ekstrawertycy to osoby głośne, towarzyskie i zawsze chętne do spotkań z ludźmi. Doskonale czują się w tłumie, nie mają problemów z nawiązywaniem nowych znajomości, prowadzeniem small talków czy wyjściami w zatłoczone miejsca, gdzie nikogo lub prawie nikogo nie będą znali. Ekstrawertycy bardzo gwałtownie znajdą sobie towarzystwo, w którym się będą bardzo dobrze bawić – choćby jeżeli chwilę wcześniej jeszcze nikogo nie znali.
Ekstrawertycy nie lubią samotności, nie lubią się skupiać na swoim życiu wewnętrznym. Gdy mają problem nie analizują tego w samotności, tylko dzielą się nim z innymi, poszukując rady i wsparcia. Czasami po prostu muszą się wygadać. Ekstrawertycy rzadko tłumią w sobie emocje, wolą się nimi dzielić. Spontaniczne wypady za miasto, niezaplanowane spotkania towarzyskie to coś, w czym czują się naprawdę doskonale, sami często wychodzą z taką inicjatywą. Mają bardzo szerokie grono znajomych, z którymi zawsze gotowi są się spotkać
Ekstrawertycy źle czują się w samotności, ale bardzo dobrze odnajdują się w grupie ludzi. Dlatego uwielbiają pracę zespołową i dobrze odnajdują się we wspólnej pracy – mogą być liderami, mogą być też cennymi członkami danej grupy i pracować nad projektem ze wszystkimi, dzieląc się pomysłami i często wychodząc z inicjatywą.
Krytyka Junga
Carl Gustaw Jung podzielił ludzi na introwertyków i ekstrawertyków. Choć podział ten generalnie się przyjął, nie mogło obyć się bez krytyki. Krytycy teorii Junga wskazywali, iż zarówno introwertycy, jak i ekstrawertycy to dwa typy osobowości z dwóch przeciwległych krańców spektrum. A jak coś jest na krańcu, to trudno do tego dostosować całe społeczeństwo. Badacze uznali, iż musi istnieć coś pośrodku. Tak właśnie powstało pojęcie „ambiwersja”. Za jego twórcę uważa się Hansa Eysencka. Eysneck był angielskim psychologiem, który zasłynął ze swojej krytyki nie tylko Junga, ale też samej koncepcji psychoanalizy. Jest też jednym z twórców terapii behawioralnej. To właśnie on powiedział, iż teoria Junga nie jest w stanie opisać wszystkich ludzi i pokazać pełnego przekroju społeczeństwa. I tak właśnie powstał koncept ambiwersji.
Czym jest ambiwertyzm?
Ambiwertyzm to pojęcie, które do psychologii wprowadził Hans Eysenck, który nie do końca zgadzał się z Jungiem. Uważał, iż poza skrajnościami, musi być też coś na środku spektrum. I tym właśnie jest ambiwertyzm. To pojęcie, które łączy w sobie cechy introwertyzmu i ekstrawertyzmu w różnych proporcjach. Jednak, choć proporcje cech introwersji i ekstrawersji mogą być różne i zależą indywidualnie od danego ambiwertyka i okoliczności, to jednak cechy żadnego z tych stanów nie są dominujące.
Ambiwertyk to więc człowiek, który bywa ekstrawertyczny, była też introwertyczny i nie jest w stanie przypasować się do jednego krańca spektrum, by po prostu określić się jako ekstrawertyk i introwertyk. Ambiwertycy, zgodnie z badaniami, stanowią większą część społeczeństwa. Ambiwertyzm bywa też nazywany najbardziej stabilnym emocjonalnie typem osobowości. Innym określeniem ambiwertyka bywa po prostu określenie go jako człowieka uniwersalnego.
Człowiek uniwersalny to taki, który potrafi się dostosować do określonych sytuacji i ludzi. Może doskonale bawić się na imprezie, iść na olbrzymi koncert ze znajomymi, porozmawiać grzecznościowo z sąsiadem podczas oczekiwania na windę czy podczas wspólnego stania w kolejce w sklepie.
Nie boi się jednak samotności, ma w sobie potrzebę pobycia samemu ze sobą i wypoczynku w ciszy i spokoju. Lubi analizować, lubi organizować i pracować samodzielnie, choć nie ma nic przeciwko współpracy z innymi ludźmi.
Co cechuje ambiwertyka?
Ambiwertyk to osoba, która jest stanie się dostosować do sytuacji i oczekiwań ludzi. Może milczeć i spędzić fantastyczny wieczór w samotności z dobrą książką lub szalejąc na koncercie pośród tysięcy innych osób. Wszystko zależy od okoliczności – od tego, jak się ambiwertyk w danym momencie czuje i na co ma ochotę. Dużo też zależy od innych ludzi. Ambiwertyk to osoba, która często kieruje się swoimi emocjami, nastrojami, sympatiami i antypatiami, które odczuwa względem innych ludzi. Ze swoimi bliskimi, z ludźmi, których uwielbia, może iść na imprezę pośród mnóstwo obcych ludzi, tańczyć i doskonale się bawić. Może też natychmiast przystać na spontaniczny pomysł kilkudniowego wypadu na festiwal muzyczny czy na szaloną podróż autostopem.
Z drugiej strony jednak może po prostu z kimś milczeć. Wybrać się do galerii sztuki, do muzeum, pograć w gry, czy po prostu posiedzieć w domu z kubkiem dobrej kawy lub herbaty. Ambiwertyk jest stanie dostosować się do potrzeb ludzi, z którymi chce spędzić czas, a także do konkretnych okoliczności.
Tutaj część osób mogłaby się pokusić o stwierdzenie, iż w takim razie ambiwertycy są nieszczerzy. To jednak nieprawda. Ambiwertyk może zmieniać swoje zachowanie w zależności od ludzi czy konkretnych sytuacji, ale to wcale nie znaczy, iż w którymś z przypadków jest nieszczery. Jest tak samo szczery jako głośny i towarzyski, jak i cichy i wycofany. Nie ma nic fałszywego w zachowaniu ambiwertyka. To po prostu jego natura. Jest w stanie się dostosować. Nie robi tego z premedytacją, nie robi tego po to, by coś osiągnąć i zyskać uznanie innych osób. Robi to, bo po prostu właśnie taki jest i nie widzi w tym nic dziwnego czy niespotykanego.
Ambiwertyk w domu
Ambiwertycy to osoby, które mogą wejść w związek z drugim ambiwertykiem, introwertykiem lub ekstrawertykiem. Jako partner jest osobą, która może się dostosować do drugiej osoby i jej potrzeb – dać introwertykowi przestrzeń dla siebie, której potrzebuje lub towarzyszyć ekstrawertykowi w kolejnych szalonych eskapadach. Może być dobrym słuchaczem, ale też osobą, która będzie dużo i chętnie mówić.
Ambiwertyk może wchodzić w różne role w zupełnie naturalny sposób. Niczego nie udaje, nie oszukuje i zawsze jest w tym szczery, tak z otoczeniem, jak i z samym sobą. Na ambiwertyka można wpływać na poziomie emocji. Często może mieć też tendencje do tego, by podejmować bardzo emocjonalne decyzje, ale może wykazać się też bardzo dużym rozsądkiem – wszystko zależy od okoliczności i od tego, czy pomoże się ambiwertykowi uspokoić emocje, czy też się je podsyci.
Ambiwertyk w pracy
Przez swoją naturalną zdolność do przyjmowania rozmaitych ról ambiwertycy w pracy są bardzo lubiani i pożądani. Mogą odnajdywać się w projektach grupowych, prowadzić publiczne prezentacje, wygłaszać mowy i prowadzić rozmowy z klientami i kontrahentami. Może też pracować w samotności, w ciszy i spokoju, gdy okoliczności tego wymagają.
Ambiwertyk będzie doskonałym liderem, który będzie motywował innych ludzi do działania, wspierał i pomagał im w osiągnięciu celu. Może też być świetnym pracownikiem. Nie ma problemów z przyjmowaniem i wykonywaniem poleceń ze strony przełożonego. Będzie pracował wydajnie, starając się wypaść jak najlepiej, niezależnie od tego, czy prowadzi projekt, jest jego częścią, czy też jego praca polega na pracy w samotności. Ambiwertyk nie ma problemów z braniem odpowiedzialności za to, co robi w pracy.
Ambiwertyk może być doskonałym negocjatorem, który będzie potrafił dobrać argumenty tak, by trafić w potrzeby danej osoby. Jednak z drugiej strony ambiwertycy bywają też bardzo emocjonalni. A to oznacza, iż mogą w pewnym momencie wybuchnąć, co może powodować konflikty z przełożonymi, podwładnymi lub współpracownikami. Z drugiej strony jednak ambiwertycy mają też talent do wygaszania konfliktów.
Czy jesteś ambiwertykiem?
Istnieje całkiem spora szansa na to, iż już doskonale orientujesz się kim jesteś – czy zaliczasz się do introwertyków, ekstrawertyków czy ambiwertyków. jeżeli się jednak wahasz i chcesz sprawdzić, czy jesteś ambiwertykiem możesz to zrobić i to w dość prosty sposób. Co możesz zrobić?
Po prostu zastanów się nad sobą. Zastanów się nad tym, co Tobą kieruje – czy w życiu kierujesz się emocjami i masz tendencje do podejmowania decyzji pod ich wpływem? Czy zawsze działasz pod wpływem impulsu czy jednak bywasz też rozsądny i jesteś w stanie wszystko bardzo mocno analizować? Czy są ludzie, którzy uważają Cię za cichego i spokojnego, ale są też ludzie, którzy uważają Cię za prawdziwego lwa salonowego i duszę towarzystwa?
Zastanów się też nad tym, czy jesteś w stanie spędzać czas w samotności, bez kontaktu z ludźmi? jeżeli tak, ale po pewnym czasie czujesz, iż natychmiast musisz wyjść do ludzi, bo inaczej Twój stan się pogorszy – to najprawdopodobniej jesteś właśnie ambiwertykiem. jeżeli równie dobrze możesz bawić się w domu, jak i na koncercie w klubie, jeżeli nie masz problemu z nawiązywaniem znajomości, ale cenisz sobie też głębokie, prawdziwe, sprawdzone relacje i stawiasz na jakość, nie na ilość znajomych – to wszystko to też cechy ambiwertyka. jeżeli jesteś w stanie rozmawiać o pogodzie i wymieniać błahe uprzejmości i przychodzi Ci to bez najmniejszego trudu, nie musisz się do tego zmuszać i wręcz choćby to lubisz, ale z drugiej strony zbyt długie konwersacje w tym stylu zaczynają Cię nużyć – to też znak tego, iż jesteś ambiwertykiem. Ambiwertycy są wszędzie – z pewnością znasz ich całe mnóstwo. choćby jeżeli dojdziesz do wniosku, iż nie jesteś jednym z nich, to przez cały czas możesz się z kimś takim zaprzyjaźnić.
