Scenariusz zajęć edukacyjno-wychowawczych dla uczniów ze spektrum autyzmu (kl. 1–4)

🎯 Cele zajęć

Cele edukacyjne

• zrozumienie zjawiska powstawania śniegu i zimowych zmian w przyrodzie,
• rozwijanie słownictwa: płatek, chmura, mróz, zimno, pierwszy śnieg,
• rozumienie następstw (słońce → para → chmury → zimno → śnieg).

Cele terapeutyczne i rewalidacyjne

• trening rozpoznawania emocji związanych ze zmianą pory roku,
• stymulacja sensoryczna (miękka wata, zimne/ciepłe, lekkie/ciężkie),
• wspieranie komunikacji (AAC, PECS, zdania modelowe),
• budowanie poczucia bezpieczeństwa poprzez pracę z opowieścią.

📘 1. Bajkoterapia: opowieść terapeutyczna „Płatek, który szukał przyjaciela”

„Pewnego dnia w bardzo zimnej chmurze powstał malutki płatek śniegu. Był przezroczysty, leciutki i trochę zagubiony.

– Dokąd mam lecieć? – zapytał chmurę.
– Nie bój się. Na dole są dzieci, drzewa i świat, który na ciebie czeka.

Płatek powoli opadał, wirując na wietrze.

Po drodze zobaczył inne płatki. Każdy wyglądał inaczej — jeden miał sześć ramion, drugi był okrągły, trzeci bardzo błyszczący.

– Czy mogę wam towarzyszyć? – zapytał nieśmiało.
– Oczywiście! Każdy płatek jest ważny. Razem tworzymy białą zimę!

Gdy płatki spadły na ziemię, dzieci wybiegły z domu i zachwycone wołały:
– Pierwszy śnieg!

Mały płatek uśmiechnął się. Poczuł, iż znalazł swoje miejsce.
Każdy płatek jest wyjątkowy — tak jak każde dziecko.”

🧠 Rozmowa terapeutyczna po bajce

Pytania wspierające uczniów ze spektrum:

• „Co czuł mały płatek?”
• „Czy łatwo jest być innym niż reszta?”
• „Czy płatki były do siebie podobne czy różne?”
• „Co pomaga ci, gdy zaczyna się zima?”

Piktogramy wyboru:

• radość, spokój, niepewność, zaciekawienie

➡️ Cel: rozwijanie mentalizacji i rozpoznawania emocji.

👇 Przeczytaj:

🌨️ 2. Krótkie wyjaśnienie przyrodnicze: „Skąd się bierze śnieg?” (wersja szkolna, dostępna dla ASD)

Na tablicy pojawia się prosta sekwencja obrazkowa:

1. Słońce ogrzewa wodę.
2. Woda zmienia się w parę.
3. Para tworzy chmury.
4. W chmurach jest zimno → powstają kryształki.
5. Kryształki łączą się w płatki śniegu.
6. Płatki spadają na ziemię.

Zdanie modelowe:

„Śnieg to zamarznięta woda, która spada z chmury, kiedy robi się bardzo zimno.”

➡️ Cel edukacyjny: prosta nauka + wsparcie rozumienia sekwencji.

➡️ Film edukacyjny

✋ 3. Sensoryczne badanie „Czym jest śnieg?”

(wersja bezpieczna w klasie — idealna dla uczniów w spektrum)

3 stacje sensoryczne:

Stacja 1: „Miękki czy twardy?”

• wata, gąbki, kawałki styropianu
• dziecko ma dopasować podpisy: miękkie / twarde / lekkie / delikatne

Stacja 2: „Zimno–ciepło”

• woreczki z lodem owinięte ręcznikiem
• woreczki z ciepłą wodą
• uczniowie porównują i wskazują piktogramy: ❄️ / 🔥

Stacja 3: „Śnieżna ścieżka”

• tacka z mąką ziemniaczaną (imitacja śniegu)
• dzieci robią ślady palców, szlaczek, „śnieżkę”

➡️ Cel: bezpieczna regulacja sensoryczna, oswajanie zimna i faktur.

🎨 4. Praca plastyczna – „Płatek, który szukał przyjaciela”

Materiały:

• niebieska kartka,
• biała farba lub korektor w pisaku,
• patyczki kosmetyczne,
• brokat lub sól,
• wycięty symbol płatka.

Instrukcja:

1. Uczniowie wykonują tło „zimowego nieba”.
2. Każde dziecko dostaje swój płatek (wycięty lub narysowany).
3. Dokleja go do kartki i dorysowuje całą resztę zimy.
4. Hasło terapeutyczne do wpisania:
   „Mój płatek też jest wyjątkowy.”

➡️ Cel: wzmocnienie poczucia akceptacji i tożsamości.

🤝 5. TUS: „Jak możemy być jak płatki – razem tworzyć coś pięknego?”

Ćwiczenia:

• grupowe układanie wielkiej mandali z białych elementów,
• wspólne „puszczanie płatków” (białe karteczki na wentylator),
• krótkie dialogi:
  „Co mogę zrobić, gdy ktoś potrzebuje pomocy?”
  „Co możemy zrobić razem, a nie osobno?”

➡️ Cel: wzmacnianie kompetencji społecznych w zimowej metaforze.

👇 Przeczytaj:

🧩 6. Podsumowanie (proste i przewidywalne – idealne dla ucznia z ASD)

Karty TAK/NIE:

• „Czy wiesz już, skąd się bierze śnieg?”
• „Czy płatki śniegu są takie same?”
• „Czy każdy z nas jest istotny — jak płatki?”
• „Czy podobała ci się bajka?”

Znak STOP / KONIEC

→ Domknięcie zajęć, sygnał bezpieczeństwa.

❄️Powiązane

• Zimowe emocje: Scenariusz zajęć rewalidacyjnych o rozpoznawaniu i wyrażaniu uczuć
• Zimowe ćwiczenia sensoryczne – jak wprowadzić dzieci z ASD w świat zimowych zapachów i tekstur?
• Tworzenie zimowych pejzaży – zajęcia plastyczne rozwijające wyobraźnię

🔓 Subskrybuj

📌 Subskrypcja 6 zł – dostęp do wybranych materiałów, artykułów i inspiracji dla nauczycieli, terapeutów i rodziców.
🌟 Subskrypcja PREMIUM 10 zł – rozbudowane arkusze i scenariusze zajęć.

📚 Zajrzyj do eBooków, Pakietów lekcyjnych, scenariuszy zajęć rewalidacyjnych, terapeutycznych, Arkuszy i innych narzędzi (w zakładkach w górnej części strony) na autyzmwszkole.com

👇 Przeczytaj: