Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczyna weryfikację uprawnień do trzynastych emerytur wypłaconych w kwietniu tego roku. Szczególną uwagę zwraca się na emerytów, którzy mimo pobierania wcześniejszej emerytury, kontynuują pracę zarobkową.
Fot. Warszawa w Pigułce
Ponad 8,5 miliona emerytów i rencistów otrzymało w tym roku trzynaste emerytury w wysokości 1780,96 zł brutto (1620,65 zł netto). Jednak część beneficjentów może zostać zobowiązana do zwrotu tej kwoty, szczególnie jeżeli ich dodatkowe zarobki przekroczyły ustalone limity.
Kluczowym progiem jest 70% przeciętnego wynagrodzenia (5278,30 zł), po którego przekroczeniu emerytura ulega zmniejszeniu. Jeszcze poważniejsze konsekwencje czekają emerytów, których dochody przekraczają 130% średniej krajowej (9802,50 zł brutto) – w ich przypadku emerytura zostaje wstrzymana, a wypłacona trzynastka podlega zwrotowi.
Problem dotyczy wyłącznie osób pobierających wcześniejszą emeryturę, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Emeryci, którzy przekroczyli ten wiek, mogą swobodnie łączyć świadczenie z pracą zarobkową.
Potencjalne skutki społeczne tej sytuacji mogą być znaczące. Przede wszystkim może to wpłynąć na decyzje emerytów dotyczące podejmowania dodatkowej pracy, szczególnie w kontekście rosnących kosztów życia i inflacji.
Ryzyko konieczności zwrotu świadczenia może zniechęcać seniorów do oficjalnego zatrudnienia, potencjalnie prowadząc do wzrostu szarej strefy wśród pracujących emerytów. To z kolei może wpłynąć na ich bezpieczeństwo socjalne i prawne.
Sytuacja ta może również wpłynąć na rynek pracy, szczególnie w sektorach, które tradycyjnie zatrudniają emerytów. Pracodawcy mogą mieć trudności ze znalezieniem pracowników na część etatu lub do prac sezonowych.
Konieczność monitorowania własnych dochodów i ich wpływu na świadczenia może być stresująca dla seniorów, wpływając na ich dobrostan psychiczny i poczucie stabilności finansowej.
Zmiany te mogą też prowadzić do większego zainteresowania doradztwem finansowym i prawnym wśród emerytów, którzy będą potrzebować pomocy w planowaniu swoich dochodów tak, aby nie stracić uprawnień do dodatkowych świadczeń.
Warto zauważyć, iż system ten może również wpływać na międzypokoleniowe relacje w rodzinach, gdzie emeryt wspiera finansowo młodsze pokolenia poprzez dodatkową pracę. Ograniczenie możliwości dorabiania może wpłynąć na sytuację ekonomiczną całych rodzin.