Zmieniasz zawód? Spokojnie, sprawdź prosty plan na skuteczne przebranżowienie

Zdjęcie: Na zdjęciu znajduje się młody mężczyzna w biurowym stroju – błękitnej koszuli i krawacie – który patrzy zamyślony w dal, opierając brodę na dłoni. W tle widoczni są dwaj współpracownicy – kobieta i mę

Znasz to uczucie, kiedy coś w pracy zaczyna Ci nie pasować, ale jeszcze nie do końca wiesz, co chcesz zmienić? Może masz dość ciągłego stresu, może nie czujesz już sensu w tym, co robisz. Albo po prostu czujesz, iż czas na nowy rozdział. Zmiana zawodu to nie jest coś, co robi się z dnia na dzień. Ale spokojnie, da się to ogarnąć. Bez paniki i bez rzucania wszystkiego w ciemno.

W tym artykule pokażę Ci krok po kroku, jak się przebranżowić. Mądrze, skutecznie i po swojemu. Opowiem, od czego zacząć, jak zaplanować swoje działania i gdzie szukać wsparcia. Będzie konkretnie, ale bez nadęcia. Bo przecież chodzi o to, żebyś Ty poczuł się dobrze w nowej roli, a nie spełniał cudze oczekiwania.

Od czego zacząć, gdy myślisz o zmianie branży?

Zanim rzucisz wszystko i zapiszesz się na pierwszy lepszy kurs, zatrzymaj się na chwilę. Przebranżowienie to nie sprint, tylko dłuższa trasa, warto dobrze zaplanować, od czego w ogóle zacząć.

1. Zacznij od siebie. Pomyśl, co naprawdę potrafisz i co lubisz robić. Nie chodzi tu tylko o to, co masz wpisane w CV. Spójrz szerzej: co umiesz dzięki pracy, życiu, pasjom? Umiesz pracować z ludźmi? Działać pod presją? Rozwiązywać problemy? Świetnie, to są tzw. umiejętności transferowalne, czyli takie, które przydadzą Ci się w wielu zawodach, choćby bardzo różnych od tego, czym zajmowałeś się wcześniej.
2. Warto też zrobić sobie porządny przegląd kompetencji. Możesz skorzystać z testów online albo pogadać z doradcą zawodowym. Czasem inni lepiej widzą nasze talenty niż my sami. Dobrze mieć też pod ręką listę swoich osiągnięć i konkretnych zadań, które udało Ci się zrealizować, to później bardzo się przyda, np. przy pisaniu nowego CV.
3. No i jeszcze jedna ważna rzecz. Sprawdź, co się dzieje na rynku. Jakie zawody są teraz na czasie? Jakie kwalifikacje są najczęściej wymagane? Co możesz wnieść z tym, co już umiesz? Zajrzyj na portale z ofertami pracy, przeczytaj raporty branżowe, posłuchaj ludzi z branży, która Cię interesuje. Im lepiej poznasz nowy teren, tym pewniej postawisz na nim pierwszy krok.

Jak zaplanować zmianę zawodu, żeby się nie pogubić?

Kiedy już wiesz, iż chcesz zmienić branżę i masz pierwsze pomysły, czas to wszystko poukładać. Bez planu łatwo się zgubić albo… utknąć w miejscu. A przecież nie o to chodzi.

Na początek ustal, czego tak naprawdę chcesz. Nie chodzi tylko o nazwę nowego zawodu. Zastanów się: co ma Ci dawać nowa praca? Spokój? Elastyczność? Więcej sensu? Lepsze zarobki? Wypisz to sobie. I nie bój się marzyć, to Twój plan, nie korporacyjna strategia.

Teraz spróbuj przełożyć te marzenia na konkretne cele. Najlepiej, jeżeli będą „SMART”, czyli:

• Sprecyzowane,
• Mierzalne,
• Ambitne, ale możliwe,
• Realne,
• Terminowe.

Brzmi sztywno? Może trochę, ale działa. Na przykład: „Za trzy miesiące chcę zrobić certyfikat z podstaw grafiki komputerowej”, to już konkretny cel, a nie tylko ogólne „chcę być grafikiem”.

Potem rozpisz sobie kroki do wykonania. Pomyśl, co musisz zrobić po kolei: znaleźć kurs, zdobyć fundusze, odświeżyć CV, porozmawiać z kimś z branży. Krok po kroku, to naprawdę ułatwia sprawę. Możesz choćby zrobić sobie checklistę i odhaczać kolejne zadania. Małe sukcesy naprawdę dają kopa do działania.

Nie zapominaj też o czasie i zasobach. Czy masz kilka godzin w tygodniu, żeby się pouczyć? Czy możesz przeznaczyć jakieś pieniądze na szkolenie? Kto może Ci pomóc? Dobrze, jeżeli potraktujesz ten plan jak projekt, tylko iż tym razem to Ty jesteś jego szefem.

Dlaczego nauka to Twój najlepszy sprzymierzeniec w przebranżowieniu?

Wiesz, co łączy ludzi, którym naprawdę udało się zmienić zawód? To, iż chcieli się uczyć. Serio! Żadna zmiana nie wydarzy się sama. Musisz zdobyć nowe umiejętności, a czasem po prostu… odświeżyć to, co już wiesz. I nie martw się, nie chodzi o wieloletnie studia. Dziś można uczyć się szybko, wygodnie i na własnych zasadach.

Zacznij od sprawdzenia, jakich umiejętności wymaga Twoja nowa branża. Czasem wystarczy jeden dobrze dobrany kurs, który da Ci konkretny certyfikat. Zajrzyj na platformy szkoleniowe. A może wolisz kontakt z ludźmi na żywo? Poszukaj warsztatów, szkoleń branżowych, spotkań tematycznych. Takie wydarzenia dają coś, czego nie da się wyklikać, praktyczne doświadczenie i… znajomości. Bo często to właśnie podczas takich spotkań możesz poznać osoby, które otworzą Ci drzwi do nowej pracy.

Nie bój się też próbować różnych opcji. Może dziś myślisz o grafice, ale po szkoleniu z marketingu internetowego odkryjesz, iż to jednak Twoja bajka? Nauka to nie tylko inwestycja w przyszłość, to też sposób, żeby lepiej poznać siebie i sprawdzić, co naprawdę Cię kręci.

Jak zdobyć doświadczenie, zanim dostaniesz nową pracę?

To jedno z najczęstszych pytań: „Jak mam zdobyć doświadczenie, skoro nikt mnie nie zatrudni bez doświadczenia?” Spokojnie, są na to sposoby. I nie, nie musisz od razu rzucać się na etat. Wystarczy, iż zaczniesz działać na mniejszą skalę.

1. Na przykład praktyki. Wiele firm chętnie przyjmuje osoby uczące się nowego zawodu, choćby jeżeli wcześniej robiły coś zupełnie innego. Dla Ciebie to okazja, żeby sprawdzić się w nowym środowisku, podpatrzeć, jak wygląda praca „od kuchni” i nauczyć się czegoś w praktyce.
2. Inna opcja to wolontariat. jeżeli nie chcesz jeszcze wiązać się z konkretną firmą, ale chcesz zdobyć doświadczenie, zaangażuj się w projekt społeczny, akcję fundacji albo pomoc przy organizacji wydarzenia. To też praca, która liczy się w CV i daje Ci realne umiejętności.
3. A może masz czas i pomysł na coś swojego? Zrób własny projekt! Stwórz stronę internetową, zaprojektuj grafikę, napisz tekst, zrób analizę danych. Zależnie od tego, czym się interesujesz. Takie projekty pokazują, iż jesteś zaangażowany, samodzielny i naprawdę zależy Ci na rozwoju.

I jeszcze jedno: opisuj to wszystko. Zapisuj, co zrobiłeś, czego się nauczyłeś, jakie były efekty. Dzięki temu łatwiej będzie Ci o tym opowiedzieć podczas rozmowy o pracę albo wpisać do portfolio.

Czy znajomości naprawdę pomagają przy zmianie branży? Owszem!

Może to nie zabrzmi zbyt romantycznie, ale prawda jest taka: znajomości bardzo często decydują o tym, czy dostaniesz pracę. I nie chodzi tu o „plecy”, tylko o zwykłą ludzką sieć kontaktów, którą możesz zbudować samodzielnie.

1. Pierwszy krok? Załóż lub odśwież profil na LinkedInie. Tak, wiem, to może się wydawać mało ekscytujące, ale to tam rekruterzy szukają kandydatów, i to choćby zanim ogłoszą ofertę. Opisz krótko, co robisz, czego szukasz i jakie masz kompetencje. Dodaj swoje zdjęcie, zacznij obserwować ludzi z branży, komentuj ich posty, dziel się wiedzą. Aktywność online może otworzyć Ci wiele drzwi.
2. Drugi krok to branżowe wydarzenia: konferencje, meetupy, szkolenia. choćby jeżeli na początku czujesz się jak nowicjusz, po prostu bądź obecny. Posłuchaj, porozmawiaj, poznaj ludzi. To właśnie tam możesz spotkać przyszłego szefa, mentora albo partnera do projektu.
3. I jeszcze jedno: nie bój się zagadywać. Masz kogoś, kto pracuje w branży, która Cię interesuje? Napisz do niego wiadomość. Spytaj, jak zaczął. Poproś o krótką rozmowę, nie chodzi o proszenie o pracę, tylko o zdobycie wiedzy. Ludzie naprawdę lubią dzielić się doświadczeniem, zwłaszcza jeżeli widzą, iż komuś zależy.

Pamiętaj! Aż 85% ofert pracy nie trafia do publicznych ogłoszeń. jeżeli ktoś będzie wiedział, iż szukasz i iż jesteś zaangażowany, jest spora szansa, iż pomyśli o Tobie, gdy coś się pojawi.

Jak przygotować się do nowej rekrutacji krok po kroku?

Nowa branża, nowi ludzie, nowe wyzwania i nagle dzwoni telefon: zapraszamy na rozmowę. Super! Tylko… co teraz? Spokojnie, wszystko da się ogarnąć. Wystarczy dobrze się przygotować, a stres od razu trochę spadnie.

• Zacznij od odświeżenia CV. Skup się na tym, co ważne dla nowej branży. choćby jeżeli wcześniej robiłeś coś zupełnie innego, znajdź wspólne elementy, umiejętności, które da się przenieść. Nie pisz „obowiązki: obsługa klienta” – napisz raczej „budowa relacji z klientami, rozwiązywanie problemów, utrzymanie 95% poziomu zadowolenia”. Konkret sprzedaje. I pamiętaj: Twoje CV nie musi być długie, ale musi być dopasowane.
• Potem weź się za LinkedIna. Tam też pokaż, iż jesteś „w nowej roli”. Uzupełnij opis, dodaj nowe umiejętności, wstaw linki do projektów, jeżeli masz. I nie bój się wrzucić posta, w którym piszesz, iż szukasz pracy po przebranżowieniu, to działa!
• Kolejny krok: rozmowa rekrutacyjna. Tu najlepiej sprawdza się przygotowanie. Przećwicz odpowiedzi na pytania o zmianę branży, powiedz szczerze, dlaczego to robisz, co Cię zainspirowało, czego się nauczyłeś. Pokaż, iż nie jesteś „nowy i zagubiony”, tylko „świadomy i zmotywowany”.
• I jeszcze jedno: negocjacje. Tak, możesz negocjować warunki, choćby jeżeli dopiero zaczynasz w nowej branży. Wystarczy, iż wcześniej zrobisz research. Sprawdź, jakie są widełki płacowe, jakie benefity są standardem, czego możesz się spodziewać. jeżeli podejdziesz do tego spokojnie i rzeczowo, pokażesz, iż jesteś profesjonalistą.

Przebranżowienie bez stresu. Jak sobie poradzić z emocjami i oczekiwaniami?

Nie ma co ukrywać, zmiana zawodu to spore wyzwanie emocjonalne. Pojawiają się wątpliwości: „Czy sobie poradzę?”, „Czy nie jestem za stary?”, „Co, jeżeli to zły kierunek?” Spokojnie, nie jesteś sam. Stres w takiej sytuacji to rzecz normalna. Ale można nauczyć się nad nim panować.

• Pierwszy krok to realistyczne podejście. Nie wszystko wydarzy się w tydzień. Daj sobie czas. Zamiast oczekiwać wielkich efektów od razu, skup się na małych krokach i świętuj każdy postęp.
• Warto też zadbać o higienę emocjonalną. Spacer, joga, kilka głębokich oddechów. Brzmi banalnie, ale naprawdę pomaga. Możesz też prowadzić dziennik. Zapisuj swoje myśli, stresory, małe sukcesy. To pozwala lepiej zrozumieć, co Cię nakręca, a co podcina skrzydła.
• Pamiętaj też o odpowiednim balansie. Nowa ścieżka zawodowa nie może zdominować całego Twojego życia. Jasne, trzeba się zaangażować, ale nie kosztem zdrowia, snu i relacji. Ustal granice, rób przerwy, spotykaj się z ludźmi.

I jeszcze jedno: nie porównuj się do innych. Każdy ma swoją historię, swoje tempo. To, iż ktoś zmienił zawód w pół roku, nie znaczy, iż Ty też musisz. Twoja droga jest Twoja i to właśnie czyni ją wartościową.

Co zrobić, by poczuć się pewnie w nowej branży?

Zaczynasz nową pracę, wszystko świeże, wszystko inne i naturalnie pojawia się pytanie: „Czy ja się tu w ogóle odnajdę?”. To normalne. Każdy, kto wchodzi w nowe środowisko, potrzebuje chwili, żeby się oswoić. Są sposoby, które pomogą Ci szybciej poczuć się pewniej.

• Przede wszystkim, obserwuj i słuchaj. Zwróć uwagę, jak funkcjonuje firma, jak ludzie się ze sobą komunikują, jakie zasady są niepisane, ale ważne. Nie bój się pytać. To pokazuje, iż chcesz się uczyć, a nie iż czegoś nie wiesz.
• Zadbaj też o ciągły rozwój, ale w rozsądnych dawkach. Nie musisz od razu znać wszystkiego. Ustal sobie plan: jeden webinar w tygodniu, jedna branżowa książka w miesiącu, krótki kurs online raz na kwartał. To wystarczy, by być na bieżąco i czuć, iż idziesz do przodu.
• No i coś, co naprawdę robi różnicę. Regularna ocena postępów. Co jakiś czas zatrzymaj się na chwilę i zadaj sobie proste pytania: „Czego się nauczyłem?”, „Z czym przez cały czas mam trudność?”, „Co mnie zaskoczyło?” Takie podsumowania pomagają zobaczyć, ile już zrobiłeś, a to buduje pewność siebie.

Jeśli czujesz, iż czasem utkniesz albo nie wiesz, co dalej, rozważ rozmowę z mentorem, coachem kariery albo po prostu kimś, kto już przeszedł podobną drogę. Jedna rozmowa potrafi zmienić perspektywę.

Czy przebranżowienie osoby z niepełnosprawnością wygląda inaczej?

Jeśli masz niepełnosprawność i zastanawiasz się, czy Twoja sytuacja różni się od tej „standardowej”, odpowiedź brzmi: i tak, i nie. Zmiana branży u każdego wygląda podobnie. Analizujesz swoje mocne strony, zdobywasz nowe umiejętności, planujesz i działasz. Ale rzeczywiście, pewne kwestie organizacyjne mogą wyglądać inaczej i warto je wziąć pod uwagę.

Przede wszystkim, masz prawo oczekiwać wsparcia. Coraz więcej kursów, szkoleń i programów zawodowych jest przygotowanych z myślą o osobach z różnymi potrzebami. Możesz szukać szkoleń dostępnych online, w formie zdalnej, z materiałami audio, z tłumaczem PJM dopasowanych do Ciebie. I dobrze! Bo przebranżowienie nie powinno być biegiem z przeszkodami, tylko drogą, którą da się przejść krok po kroku.

Warto też pamiętać, iż istnieje wiele form wsparcia finansowego, choćby dofinansowania z PFRON, programy lokalne, fundacje wspierające edukację i zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami. Możesz mieć także pierwszeństwo w rekrutacjach do niektórych firm czy dostęp do stanowisk pracy zdalnej i elastycznych godzin. To ogromny atut, który daje Ci przewagę.

Jak się przebranżowić i wykonać świadomy krok w nowym kierunku?

Przebranżowienie nie musi być wielką życiową rewolucją. To może być po prostu nowy start na Twoich zasadach. Nie musisz znać od razu wszystkich odpowiedzi. Wystarczy, iż zaczniesz zadawać adekwatne pytania: o siebie, swoje potrzeby, możliwości i marzenia.

Pamiętaj
Masz prawo szukać pracy, która będzie dla Ciebie dobra, nie tylko finansowo, ale też psychicznie i emocjonalnie. Takiej, która daje Ci poczucie sensu, szansę na rozwój i… oddech. To nie słabość, to siła.

Nie musisz robić wszystkiego od razu. Wystarczy jeden mały krok. Jeden kurs. Jedna rozmowa. Jedna decyzja, iż dajesz sobie szansę. I zanim się obejrzysz, będziesz dokładnie tam, gdzie chcesz być.

Trzymam za Ciebie kciuki. Dasz radę. Serio.

Źródła

• https://www.maine.gov/msl/digital/jobs/careerplan.pdf
• https://kwalifikacje.edu.pl/wp-content/uploads/Zmiana-Zawodowa-internet.pdf
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10552927/
• https://bielsko-biala.praca.gov.pl/-/21046836-jak-przebranzowic-sie-i-zaczac-prace-w-it-