Choroba Alzheimera to jedno z najbardziej tajemniczych schorzeń mózgu. Powoli niszczy komórki nerwowe, a wraz z nimi zdolność pamiętania, mówienia, czy rozpoznawania najbliższych. Na początku objawia się drobnymi trudnościami, jak zapomniane zakupy czy zagubione klucze, jednak z czasem zamienia codzienność w labirynt nie do przejścia. Mimo intensywnych badań wciąż nie znaleziono lekarstwa, które zatrzymałoby ten proces, ale naukowcy nie ustają w poszukiwaniach.
REKLAMA
Zobacz wideo Paulla o depresji. "Przechodziłam przez most i zastanawiałam się, co by było gdybym skoczyła" [materiał wydawcy kobieta.gazeta.pl]
Jak działa mózg osoby z Alzheimerem? To dzieje się w głowie chorego
Alzheimer w pierwszej kolejności uderza w pamięć krótkotrwałą. To dlatego osoba chora potrafi zapomnieć, co jadła na śniadanie, a jednocześnie z łatwością opowiada historie sprzed kilkudziesięciu lat, wspomina pierwsze miłości czy czasy dzieciństwa. Starsze wspomnienia, głęboko zapisane w pamięci długotrwałej, pozostają bowiem nienaruszone na dłużej. Jednak w miarę postępu choroby pojawiają się trudności nie tylko z zapamiętywaniem nowych informacji.
Chory traci umiejętność nazywania rzeczy, z którymi stykał się codziennie, ponieważ fizycznie nie ma już tych obwodów, które są bezpośrednio odpowiedzialne za utrzymywanie pamięci obiektu, jego nazwy, znaczenia
- wyjaśnił w rozmowie z Medonetem prof. Wojciech Glac, neurobiolog z Uniwersytetu Gdańskiego. W praktyce oznacza to, iż w mózgu pacjenta dosłownie zanikają ścieżki nerwowe odpowiedzialne za rozpoznawanie przedmiotów i rozumienie ich funkcji. Z czasem choćby tak proste czynności, jak zrobienie herbaty lub otwarcie drzwi, zamieniają się w skomplikowane zagadki, których rozwiązanie staje się niemożliwe.
Alzheimer nie oszczędza także emocji. Chorzy często reagują agresją, nie dlatego, iż stają się bardziej impulsywni, ale ich mózg przestaje skutecznie hamować niekontrolowane reakcje. - Mechanizmy kontrolne trafia szlag - powiedział wprost prof. Wojciech Glac. Utrata tej zdolności sprawia, iż łatwiej dochodzi do wybuchów złości, płaczu, lęku czy zachowań, które wydają się zupełnie nieadekwatne do sytuacji.
W miarę postępu Alzheimera zanika również zdolność do autorefleksji. Chory nie potrafi już zrozumieć, kim jest, gdzie się znajduje ani dlaczego codzienne czynności sprawiają mu trudność. Prof. Glac zauważa, iż brak pełnej świadomości własnego stanu może w pewnym sensie chronić chorego przed odczuwaniem pełni dramatu tej sytuacji. Proces degeneracji mózgu jest powolny, ale nieubłagany. Choroba wymazuje nie tylko wspomnienia - krok po kroku odbiera też poczucie własnej tożsamości, aż znany dotąd świat staje się miejscem zupełnie obcym.
Choroba Alzheimera Fot. peakSTOCK/ iStock
Co prowadzi do choroby Alzheimera? Naukowcy znaleźli jedną z przyczyn
Paulina Kłos-Wojtczak, specjalistka od neurobiologii i autorka tekstów popularnonaukowych, na portalu Neuroexpert.pl opisała badania, które pokazują, iż choroba Alzheimera jest silnie związana z odkładaniem się w mózgu złogów beta-amyloidu. To właśnie te złogi uszkadzają komórki nerwowe i zaburzają pracę mózgu. Ekspertka zwróciła też uwagę, iż do 2050 roku liczba chorych może wzrosnąć choćby czterokrotnie, a skutecznej terapii usuwającej te białka wciąż nie ma.
Tymczasem naukowcy z Massachusetts General Hospital pod kierunkiem dr EunHee Kim szukają nowych metod walki z chorobą. Skupili się na iryzynie - hormonie wytwarzanym podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Badania pokazały, iż pomaga on zwiększyć poziom enzymu, który rozkłada szkodliwe złogi beta-amyloidu. Co więcej, ogranicza też działanie procesów sprzyjających ich powstawaniu. Odkrycia te sugerują, iż regularny ruch może nie tylko chronić mózg przed zmianami, ale też w przyszłości wspierać leczenie Alzheimera.
Czy można zrobić test na Alzheimera? Tak możesz sprawdzić, czy jest się czym martwić
Paulina Kłos-Wojtczak na portalu hellozdrowie.pl zwróciła uwagę, iż proste narzędzia, takie jak test 10 pytań, mogą pomóc w wykryciu pierwszych objawów zaburzeń poznawczych. Test polega na wypełnieniu krótkiego kwestionariusza, w którym należy odpowiedzieć "tak" lub "nie", oceniając codzienne funkcjonowanie bliskiej osoby. Poniżej znajdują się pytania:
Czy bliska osoba ma trudności z oceną sytuacji lub podejmowaniem decyzji?
Czy łatwo ulega wpływom innych osób (np. może zostać nakłoniona do podpisania niekorzystnej umowy)?
Czy zdarza się, iż nie rozpoznaje członków rodziny, zwierząt lub znanych miejsc?
Czy charakter pisma osoby badanej wyraźnie się pogorszył, utrudniając komunikację?
Czy pojawiły się problemy z orientacją w przestrzeni, np. gubienie się w domu, sklepie lub na ulicy?
Czy występują trudności w planowaniu dnia codziennego (np. robienie zakupów, sprzątanie, organizowanie obowiązków)?
Czy bliska osoba odkłada przedmioty w nietypowych miejscach i ma trudność z ich odnalezieniem?
Czy zauważalna jest utrata inicjatywy lub zainteresowań, które wcześniej były ważne?
Czy w ostatnim czasie nastąpiło wyraźne oddalenie od rodziny i przyjaciół?
Czy bliski ma trudności z prowadzeniem rozmowy, np. zapomina słów lub gubi wątek?
jeżeli na większość pytań odpowiedź brzmi "tak", może to być (ale nie musi) sygnał poważniejszych problemów z pamięcią i funkcjami poznawczymi. W takiej sytuacji warto niezwłocznie skonsultować się z neurologiem lub psychiatrą, aby przeprowadzić pełną diagnostykę.
Czy w Twoim otoczeniu jest ktoś chorujący na Alzheimera? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu.
Zachęcamy do zaobserwowania nas w Wiadomościach Google.
