Zespół zachodzącego słońca dotyka osób z chorobami otępiennymi. Mówi się, iż cierpi na niego 20-40 procent pacjentów z chorobą Alzheimera. Jak się objawia zespół zachodzącego Słońca u podopiecznego i jak sobie z nim radzić?
- Zespół zachodzącego Słońca – przyczyny
- Jak objawia się zespół zachodzącego słońca?
- Zespół zachodzącego słońca – konsekwencje
Zaburzenia definiowane jako zespół zachodzącego słońca u podopiecznych dają o sobie znać w godzinach popołudniowo-wieczornych lub nocnych. Chory zaczyna wówczas nieco inaczej funkcjonować. Opiekunowie, choć zauważają niepokój i narastającą dezorientację podopiecznego, czasami nie łączą tych objawów z porą dnia.
Zespół zachodzącego Słońca – przyczyny
Zespół zachodzącego Słońca wciąż jest dla naukowców i lekarzy zagadką. Jego przyczyn specjaliści upatrują w procesie neurodegeneracji – a konkretnie obumierania neuronów w układzie nerwowym odpowiedzialnych za kontrolę nad czuwaniem i snem. Zespołowi zachodzącego słońca sprzyjają także trudne dla pacjenta z chorobą otępienną doświadczenia, jak na przykład konieczność hospitalizacji, przeprowadzka, doświadczenie silnego stresu, wzburzenia, emocji w ciągu dnia.
Jak objawia się zespół zachodzącego słońca?
U podopiecznych mogą się pojawić następujące objawy:
- silny niepokój, choćby lęk
- pobudzenie (z krzykami i agresją włącznie)
- dezorientacja (głównie co do czasu i miejsca)
- trudności z rozpoznawaniem choćby bliskich osób
- zaburzenia snu (kłopoty z zaśnięciem, częste budzenie się w nocy)
omamy wzrokowe - trudności z wypowiadaniem się
- zaburzenia toku myślenia
- wahania nastroju, drażliwość.
Co charakterystyczne dla zespołu zachodzącego słońca, za dnia pacjenci nim dotknięci funkcjonują znacznie lepiej.
Zespół zachodzącego słońca – konsekwencje
Dostrzeżenie problemu opiekunom może pomóc przearanżować plan dnia w taki sposób, aby pewne czynności przychodzące osobom dotkniętym chorobami otępiennymi z większym trudem, wykonywać w pierwszej połowie dnia. Wówczas, gdy chorego łatwiej nakłonić do współpracy. Jednak choćby jeżeli uda się zmienić plan dnia w taki sposób, aby popołudnie i wieczór były zarezerwowane na relaks, nie oznacza to, iż problem udało się poskromić. Wieczorne pobudzenie, zaburzenia snu itp. mają dla pacjenta pewne następstwa, np.
- niewyspanie i wszelkie związane z nim konsekwencje
- brak energii w dzień
- utrudniona rehabilitacja, życie codzienne
- zachowania agresywne – niosące ze sobą niebezpieczeństwo wyrządzenia krzywdy komuś lub sobie.
Zespół zachodzącego słońca – jak sobie z nim radzić
Nie ma jednego lekarstwa, które pomoże się uporać z zespołem zachodzącego słońca. Postępowanie terapeutyczne skupić się powinno na oddziaływaniach pozafarmakologicznych, czyli:
- zmianie stylu funkcjonowania chorego
- dbałości o higienę snu
- zadbania o odpowiednie oświetlenie mieszkania
- odwracaniu uwagi podopiecznego, itp.
Gdy jednak te sposoby zawodzą, lekarze wspomagają terapię melatoniną lub neuroleptykami.
Zespół zachodzącego słońca: porady dla opiekunów
- Oświetlenie – odpowiednie oświetlenie pomoże unikać u chorego dezorientacji i niepokoju. Pomóc może chociażby umieszczenie w pokoju chorego lampki, która może się palić przez całą noc.
- Niekiedy pomaga włączenie telewizora – trzeba jednak dbać o to, aby emitowany w nim program nie nasilał niepokoju podopiecznego.
- Dbałość o to, aby bodźce dochodzące do podopiecznego nie były zbyt silne. Głośna, dudniąca muzyka, odgłosy zabawy, krzyki itp mogą nasilać objawy zespołu zachodzącego słońca.
- Dbanie o higienę snu – podopieczny powinien kłaść się i wstawać zawsze o tej samej porze, a także unikać długich drzemek w ciągu dnia. Pomoże to niwelować zaburzenia snu.
- Ekspozycja na światło w dzień może pomóc wyregulować zegar biologiczny podopiecznego.
- Również aktywność fizyczna, np. spacery jest wskazana.
- Regularne posiłki o określonych godzinach.
- Unikaj podawania podopiecznemu pobudzających napojów z kofeiną i alkoholu, który może wzmóc dezorientację.
Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. o ile Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook,
l
