(Źródło zdjęcia: AdobeStock/Med Photo Studio)
Lek. Marie Elise Wistrup Torm i współpracownicy poinformowali, iż połączenie wielu nieinwazyjnych metod obrazowania umożliwiło im wcześniejszą i bardziej szczegółową wizualizację wyraźnych nieprawidłowości mikroskopowych u pacjentów z retinopatią cukrzycową (DR) w porównaniu z konwencjonalnymi urządzeniami do obrazowania dna oka.1 Torm pochodzi z Katedry Okulistyki Centrum Badań nad Chorób Oczu w Rigshospitalet w Glostrup w Danii oraz z Wydziału Zdrowia i Nauk Medycznych Uniwersytetu w Kopenhadze w Kopenhadze w Danii.
Badacze wyjaśnili, iż obrazowanie naczyń włosowatych siatkówki jest szczególnie interesujące w badaniu DR, będącego najczęstszym powikłaniem mikronaczyniowym w cukrzycy.2-5 podwyższony poziom glikemii i związana z nim niestabilność glikemii prowadzą do bezobjawowych nieprawidłowości ścian naczyń włosowatych. Należą do nich utrata perycytów, pogrubienie błony podstawnej, utrata komórek śródbłonka i rozszerzone lub workowate naczynia włosowate, a następnie powstawanie mikrotętniaków i małych krwotoków oraz utrata perfuzji włośniczkowej.6,7
„Mikrotętniaki i małe krwotoki to pierwsze oznaki DR pojawiające się na zdjęciach dna oka, podczas gdy utrata perycytów, pogrubienie błony podstawnej, utrata komórek śródbłonka, rozszerzone lub workowate naczynia włosowate oraz nieperfundowane bezkomórkowe naczynia włosowate są niewidoczne na zdjęciach dna oka.8 Dlatego interesujące jest opracowanie metod obrazowania in vivo, które mogłyby wykazać te nieprawidłowości włośniczkowe i brak perfuzji, aby wyjaśnić, czy można je zastosować jako wczesne biomarkery DR. Podczas angiografii fluoresceinowej i angiografii optycznej tomografii koherentnej [OCTA] mogą wzbudzić podejrzenie utraty perfuzji włośniczkowej, czynią to jedynie poprzez ukazanie powiększonych przestrzeni międzywłośniczkowych, których identyfikację utrudniają duże różnice w budowie anatomicznej zdrowej siatkówki i jej przepływie krwi,9-11– stwierdzili autorzy.
W świetle tego zespół badawczy ocenił potencjał prototypowego, wielomodalnego instrumentu do obrazowania siatkówki o wysokiej rozdzielczości12 do mapowania nieregularności i okluzji naczyń włosowatych na najwcześniejszych etapach DR.
Do badania włączono 11 pacjentów (21 oczu) z bardzo łagodną do umiarkowanej nieproliferacyjną DR (NPDR); spośród nich 11 oczu miało bardzo łagodną NPDR, 8 miało łagodną NPDR, 2 miało umiarkowaną NPDR, a 1 nie miało retinopatii. Do badania włączono także dziesięciu zdrowych ochotników. osoby zdrowe. Metody obrazowania obejmowały fotografię dna oka, OCT, OCTA, skaningową oftalmoskopię laserową z optyką adaptacyjną (AO-SLO), optykę adaptacyjną OCT i OCTA (AO-OCT(A)).
Badacze podali: „Za pomocą AO-SLO wykryto pętlę naczyń włosowatych, przegięcia i poszerzenia naczyń włosowatych u 8 pacjentów z bardzo łagodną lub łagodną NPDR, a mikrotętniaki zawierające hiperrefleksyjne elementy ziarniste były widoczne u 9 pacjentów z łagodną lub umiarkowaną NPDR. W odpowiednich skanach OCTA stwierdzono perfuzję większości nieprawidłowości, natomiast kilka pętli naczyń włosowatych wydawało się być niedrożnych lub perfundowanych przy niewykrywalnym natężeniu przepływu, prawdopodobnie z powodu hipoperfuzji”.
U jednego pacjenta z umiarkowaną NPDR zaobserwowano nieperfundowane naczynia włosowate, tj. naczynia widmowe, poprzez dopasowanie odpowiednich obrazów AO-OCT i AO-OCTA en-face.
Autorzy doszli do wniosku, iż łączone metody obrazowania są korzystne we wczesnym rozpoznawaniu nieprawidłowości cukrzycowych. „Połączenie wielu nieinwazyjnych metod obrazowania mogłoby zidentyfikować wyraźne nieprawidłowości mikroskopowe w DR wcześniej i bardziej szczegółowo niż w przypadku konwencjonalnych urządzeń do obrazowania dna oka”.
Bibliografia:
-
Torm MEW, Pircher M, Bonnin S i in. Wykrywanie nieprawidłowości naczyń włosowatych we wczesnej retinopatii cukrzycowej dzięki skaningowej oftalmoskopii laserowej i optycznej tomografii koherentnej w połączeniu z optyką adaptacyjną. Rep. Naukowy. 2024;14:13450. https://doi.org/10.1038/s41598-024-63749-7
-
Palochak CMA, Lee HE, Song J i in. Prędkość i przepływ krwi w siatkówce we wczesnej cukrzycy i retinopatii cukrzycowej przy użyciu skaningowej oftalmoskopii laserowej z optyką adaptacyjną. J Clin Med. 2019;8:1165.
-
Karst SG, Lammer J., Rahwan SH i in. Charakterystyka zmian siatkówkowych in vivo w przebiegu retinopatii cukrzycowej dzięki skaningowej oftalmoskopii laserowej z optyką adaptacyjną. Int J Endokrynol. 2018: 1–12.
-
Chui TYP, Pinhas A, Gan A i in. Obrazowanie podłużne przebudowy mikronaczyniowej w proliferacyjnej retinopatii cukrzycowej przy użyciu optyki skaningowej z optyką adaptacyjną. Okulistyka Physiol Opt. 2016;36:290–302.
-
Tam J, Dhamdhere KP, Tiruveedhula P i in. Subkliniczne zmiany kapilarne w nieproliferacyjnej retinopatii cukrzycowej. Optom Vis Sci. 2012;89:E692–E703.
-
Ashton N. Badania naczyń włosowatych siatkówki w odniesieniu do retinopatii cukrzycowej i innych. Br J Oftalmol. 1963;47:521–538.
-
Stitt AW, Gardiner TA, Archer DB. Badania histologiczne i ultrastrukturalne rozwoju mikrotętniaków siatkówki u chorych na cukrzycę. Br J Oftalmol. 1995;79:362–367.
-
Joussen AM, Gardener TW, Kirchoff B i in. Choroba naczyniowa siatkówki. Nowy Jork: Springer, 2007.
-
Nanegrungsunk O, Patikulsila D, Sadda SR. Obrazowanie okulistyczne w retinopatii cukrzycowej: przegląd. Oftalmol Clin Exp. 2022;50:1082–1096.
-
Arichika S, Uji A, Murakami T i in. Charakterystyka hemoreologiczna siatkówki we wczesnym stadium retinopatii cukrzycowej dzięki skaningowej oftalmoskopii laserowej z optyką adaptacyjną. Zainwestuj Ophtalmol Vis Sci. 2014;55:8513–8522.
-
Sawada O, Ichyama Y, Obata S i in. Porównanie szerokokątnej angiografii OCT z angiografią fluoresceinową o ultraszerokokątnym polu do wykrywania obszarów nieperfuzyjnych i neowaskularyzacji siatkówki w oczach z retinopatią cukrzycową. GRaefe Arch Clin Exp Oftalmol. 2018;256:1275–1280.
-
Shirazi MF, Andilla J, Lefaudeux N i in. Wielomodalny i wieloskalowy system klinicznego obrazowania siatkówki ze śledzeniem źrenic i siatkówki. Rep. Naukowy 2022;12:9577.
